İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; "...davacı tarafından 02.05.2012 tarihli sözleşmeye istinaden birtakım taleplerde bulunulduğu, yapılan araştırma sonucunda davacının 02.05.2012 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı edimini yerine getirdiğinin ispatlanamadığı, davacının arsa sahibi olmadığı gibi iddia edilen 28831 ada 4 parsel nolu taşınmazdan da davalı adına taşınmaz devrinin gerçekleştirilmediği, dolayısıyla adi yazılı sözleşmede tarafların edimlerini karşılıklı olarak yerine getirmediği, sözleşmenin şekil şartından kaynaklı geçersiz olduğu, tarafların edimlerini yerine getirmemesinden kaynaklı da geçerli kabul edilemeyeceği, davacı adına taşınmazda 58 ve 59 nolu taşınmazlar tescil edilmiş ise de, bu taşınmazların adi yazılı sözleşme gereği devredildiğinin ispatlanamadığı, sözleşmede devredilecek dükkanların açıkça belirtilmediği, bu haliyle geçersiz bir sözleşmeye dayalı olarak cezai şart istenemeyeceği...
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile ilgili davaların kapsamı ve karmaşıklığı dikkate alınarak, basit yargılama usûlüne tâbi tutularak kısa ve basit bir şekilde sonuçlandırılmasının sakıncaları da dikkate alınmalıdır. Buna göre, işbu uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemini içermesi ve somut uyuşmazlığa Kat Mülkiyeti Kanunu hükümlerinin de uygulanma kabiliyeti bulunmaması karşısında, davaya genel mahkeme olarak Asliye Hukuk Mahkemesinin bakması gerekirken, yanılgılı gerekçeyle Tüketici Mahkemesinin ve Sulh Hukuk Mahkemesinin birbirlerinin görevli olduğuna karar vermesi doğru olmamıştır. Görev hususu HMK 114 ve 115. maddeleri uyarınca, mahkemelerin görevi dava şartı olup kamu düzenini ilgilendirdiğinden her zaman taraflarca ileri sürülebileceği gibi re'sen de dikkate alınacaktır. HMK'nın 22. maddesi uyarınca Dairemizce doğru mahkemenin belirlenmesi gerekli olduğundan; açıklanan nedenlerle uyuşmazlığın genel yetkili ......
Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanunu'nun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir. Temlik, alacağın ona bağlı bütün (yan ve öncelik) hakları ile birlikte devralana geçmesini sağlar ve bu işlem yapılırken borçlunun rızası alınması gerekmez. Temlik, hatta borçlunun muhalefetine rağmen geçerli olarak doğar ve hükümlerini hasıl eder....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k. maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Asıl dava, 03.11.2010 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı tapu iptâli ve tescil; birleşen dava, 21.11.2011 tarihli adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı alacak; birleşen dava içerisindeki karşı dava ise, 21.11.2011 tarihli adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı eksik iş bedeli istemlerine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde asıl davanın kabulü ile dava konusu bağımsız bölümün davalı ... adına olan tapu kaydının iptâline ve davacı adına tapuya tesciline, birleştirilen dosyada davacı ... İnşaat Taah. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından açılan davanın reddine, birleştirilen dosyada karşı dava olarak davacı ... tarafından davalılar ... İnşaat Taah. San. Tic. Ltd. Şti. ve ...'...
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, 20.02.2013 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, binanın ruhsattan itibaren 20 ay içerisinde iskana hazır hale getirileceğinin kararlaştırıldığı, dava tarihi itibariyle 16 ay geçmiş olmasına rağmen henüz ruhsatın alınmadığı, davalı yüklenici şirketin temerrüdü nedeniyle sözleşmenin feshi koşullarının oluştuğu, sözleşmeye konu parselin bir kısım hissesini, yüklenici şirket yetkilisi davalı ...’dan tapuda devralan, diğer bir davalı ...’ın akarabalık ilişkisi gereği arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden haberdar olması gerektiği, tapudaki devrin gerçek bir satış işlemi olduğuna dair delil sunulmadığı gerekçesiyle, asıl davanın kabulü ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine, birleşen davanın kabulü ile davalı ... adına kayıtlı 33/50 hissenin tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir. Kararı, asıl davada davalı ... İnşaat Tic. Ltd....
Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 6723 sayılı Kanunun 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince, Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 02/07/2021 tarihli ve 2021/211 sayılı Kararına ve davanın açıklanan niteliğine göre temyiz inceleme görevi Yargıtay 6. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle dosyanın sözü edilen görevli Yüksek Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 22/11/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacılar arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini yerine getirdikleri halde, davalı yüklenici edimini yerine getirmediğinden sözleşmenin iptali gerektiği, buna bağlı olarak yükleniciden pay satın alan diğer davalı ...'a devredilen hissenin de iptali gerektiği belirtilerek, davanın kabulü ile taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin iptaline, davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile davacılar adına eşit miktarda tesciline karar verilmiştir. Kararı, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir....
- KARAR - Davacı vekili, müvekkili ile davalı arsa sahibi arasında 13.08.2009 günü yapılan arsa payı karşılığı inşat sözleşmesine ilişkin ön sözleşme uyarınca taşınmazın imar durumuna ilişkin mahkeme kararı kesinleşmesine rağmen davalının arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapmaya yanaşmadığını, sözleşme uyarınca ödenmesi gereken cezai şartın ödenmemesi üzerine başlatılan takibe vaki itirazın haksız olduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, adi yazılı şekilde yapıldığı için geçersiz olan arsa payı karşılığı inşaat ön sözleşmesine dayanarak cezai şartın tahsilinin istenemeyeceğini savunarak, davanın reddini istemiştir....
Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 05.03.2014 gün ve 146-114 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 17.09.1996 tarihli arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı sözleşme gereği hissesine düşen bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarının iptali ile adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir. Uyuşmazlık, niteliği itibariyle arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklandığından kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 23. Hukuk Dairesi'ne aittir. Bu nedenle, dosyanın Yargıtay Yüksek 23. Hukuk Dairesi'ne gönderilmesi gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 23. Hukuk Dairesi Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 23.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
