Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türü olup, sözleşmenin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde, arsa sahibinin, Tüketici Kanununda 3/1-k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, kullanmak için konut edinmek değil, arsasını değerlendirmektir. Bu amacın, 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Bir iş görerek eseri meydana getirmek ve meydana getirilen eseri iş sahibine teslim etmek (arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun imal ederek arsa sahibine teslim etmek) yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Aksi halde, sözleşmeden beklenen yararlar dengesi bir taraf aleyhine bozulur. Böyle bir durumda da bir taraf edimini yerine getirmiş kabul edilemez. Yukarıda belirtilen ilkeler ve yapılan açıklamaların ışığında somut olayın arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesine gelince; davalı yüklenici ile davalı arsa maliki arasında 29.06.2005 tarihinde ... Noterliği’nde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Davacı vekili, müvekkili ile davalı ... arasında arsa payı karşılığı inşaat yapılması konusunda adi yazılı ön sözleşme düzenlendiğini, sözleşme sırasında müvekkilinin davalıya 150.000 TL verdiğini, ancak davalının resmi şekildeki sözleşmeyi imzalamaya yanaşmadığını, haksız olarak alınan miktarın tahsili amacıyla başlatılan takibe vaki itirazın haksız olduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
-K A R A R- Davacı vekili, müvekkili kooperatifin üyelerine konut yaptığını ve arsa sahiplerine arsa karşılığı daire verdiğini, davalının da aralarında bulunduğu arsa sahipleriyle ....04.2006 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, taraflar arasındaki bu sözleşmeye göre arsa sahibi ile kooperatif üyelerinin aynı konumda olduğu ve inşaatın bitimini müteakip çekilecek kura üzerine daire sahibi olacaklarının kararlaştırıldığını, dairelerin değerleri belirlenerek kura sonunda arsa sahiplerine isabet edecek dairelerin kat farkı olursa üyeler gibi bu kat farkını ödeyeceklerinin öngörüldüğünü, davalının, kat farkı nedeniyle oluşan ....500,00 TL'yi müvekkiline ödememesi üzerine davalı aleyhine takibe geçildiğini, davalının yapılan takibe haksız olarak itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazının iptali ile %40 oranda ... inkar tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir....
Bu durumda dosya içeriğine, temyizin kapsamına, uyuşmazlığın Resmi Gazetenin 21.02.2018 tarihinde yayınlanan Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 09.02.2018 tarih ve 1 sayılı kararına istinaden asıl-birleşen ve karşı davalar; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı tapu iptali-tescil ile cezai şart alacağına dayalı itirazın iptali istemlerine ilişkin bulunmasına göre, temyiz inceleme görevi Yargıtay Kanununun 14. maddesi ve Başkanlar Kurulu kararı uyarınca Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'ne aittir. SONUÇ: Yukarıdaki yasal düzenleme de dikkate alındığında dosyanın görevli Yargıtay 15. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 02.04.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 30/03/2023 NUMARASI : 2022/301 E - 2023/352 K DAVA KONUSU : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak,ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle, dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilleri ile davalıların Kadıköy 8....
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Vekil eden şirket ile muhatap şirket arasında, ... parselde kayıtlı taşınmazla ilgili olarak, Gebze 3 Noterliğinin 01.08.2017 tarih, ... yevmiye sayılı, düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmenin akdedilmesinden sonra makul sürede inşaat ruhsat işlemlerinin tamamlanmamasını ve inşaata başlanmaması nedeni vekil eden şirketin maddi zarara maruz kaldığını, Satış Vaadi ve Arsa Payı karşılığı İnşaat Sözleşmesinin “geriye etkili olarak” feshedildiğine yönelik Gebze 2....
Mahkemece, tapu iptali ve tescil davasının reddine, tazminat isteminin davalı yüklenici bakımından kabulüne karar verilmiştir. Hükmü davacı vekili temyiz etmiştir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir....
Noterliği'nden tanzim ve onaylı 19.07.2018 tarih 26197 yevmiye numaralı Düzenlenme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi imzalandığını, akabinde bahse konu taşınmazın kentsel dönüşüm statüsünden çıkartılmak suretiyle mal sahiplerinin muvafakatlarıyla 11/05/2020 tarihinde Çorum 2. Noterliği'nin 14516 yevmiye numarası ile "Düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşığı inşaat sözleşmesi" kapsamında ek/tadil yapılarak yeni sözleşme imzalandığını, davalı borçlunun, belirtilen sözleşmeyi ve gerekli diğer tüm sözleşmeleri kendi adına vekaletname ile imzalaması için TC kimlik numaralı Hasan Özdemir isimli kişiye 30/07/2018 tarihli Çorum 2....
İcra Hukuk Mahkemesince verilen 24.03.2016 gün ve 2015/816-2016/282 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, icra takibine itirazın kaldırılması istemine ilişkindir. ... 6. İcra Hukuk Mahkemesi'nce davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davalılar vekilince temyiz edilmiştir. Dayanak icra takibi arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan kira alacağının tahsili için yapılmış ise de; itiraz üzerine dava itirazın kaldırılması davası olarak icra hukuk mahkemesinde açılıp sonuçlandırılmıştır....