ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİDAVAYA ETKİ EDECEK DİĞER DAVANIN SONUCUNUN BEKLENMESİ 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 167 ] "İçtihat Metni" Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 06.03.2009 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 01.07.2010 günlü hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün satın alındığı iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir....
Gerçekten, dosyada yer alan bilgi ve belgelerden; davalı yüklenici ile davada taraf durumunu almayan arsa malikleri arasında 29.07.2003 tarihli bir arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunduğu, bu sözleşme uyarınca yükleniciye 70/100 arsa payının tapuda devredildiği, 20.01.2004 tarihli temlik sözleşmesiyle de yüklenicinin yapıdaki 3. normal kat 11 numaralı bağımsız bölüm mülkiyetini davacıya devir taahhüdünde bulunduğu görülmektedir. Yüklenici arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesiyle şahsi hak kazanır. Şahsi hakkını, doğrudan arsa sahiplerine karşı ileri sürebileceği gibi Borçlar Kanununun 162. vd maddelerinden yararlanarak alacağın temliki yoluyla üçüncü kişilere de devredebilir. Davadaki davacının dayandığı 20.01.2004 tarihli sözleşme yüklenicinin yaptığı bir temlik sözleşmesidir....
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir. 2) Dava, yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan taahhüdünü yerine getirmemiş olması nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacıların murisi arsa sahibi ... ile bir kısım davalıların murisi...l arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği taşınmazın tapusunun devri, inşaat bitirilerek arsa sahibine teslim edilmediğinden nedensiz kalmıştır. Arsa sahibinden tapuyu devralan muris yükleniciden tapuyu devralan üçüncü kişiler de iyiniyet iddiasında bulunamazlar. Zira davalıların da anılan sözleşme gereğince muris arsa sahibi ve muris yüklenici arasında tapu devrinin yapıldığını bilmemeleri hayatın olağan akışına aykırıdır....
Bir iş görerek eseri meydana getirmek ve meydana getirilen eseri iş sahibine teslim etmek (arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun şekilde imal ederek arsa sahibine teslim etmek) yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Aksi halde, sözleşmeden beklenen yararlar dengesi bir taraf aleyhine bozulur. Böyle bir durumda da yüklenici edimini yerine getirmiş kabul edilemez. Yukarıda belirtilen ilkeler ve yapılan açıklamaların ışığında somut olayın arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesine gelince; Yüklenici ile arsa sahipleri arasında 06.08.2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunduğu, bu sözleşme uyarınca çekişme konusu yapılan bağımsız bölümün yükleniciye bırakıldığı görülmektedir....
İnşaat Limited Şirketi ile hukuki ilişkisinin bulunmadığı, davanın Asmabahçe Konut Yapı Kooperatifi aleyhine açılması gerektiği gerekçesi ile davanın husumet yokluğundan, karşı davanın ise on günlük yasal sürede açılmadığından reddine karar verilmiş; hükmü, davacı- davalı ... temyiz etmiştir. Dava, kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Kişisel hakkın dayanağı ise davalı şirket ile davacının üyesi bulunduğu kooperatif arasında düzenlenen 13.8.1997 tarihli satış vaadi sözleşmesidir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin tarafı olan yüklenici sözleşmedeki edimlerini yerine getirdiğinde arsa sahibine karşı kazandığı kişisel hak sebebiyle arsa payı veya bağımsız bölümün tapusunu ondan isteyebileceği gibi Borçlar Kanunun 162 ve devamı maddelerine dayanarak kişisel hakkını arsa sahibinin onayına gerek kalmaksızın yazılı olmak ... ile üçüncü kişilere devir ve temlik edebilir....
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, her ne kadar davalı taraf takas def'inde bulunmuş ise de, takas def'inin cevap süresinden sonra yapıldığı, davacı tarafın savunmanın genişletmesini kabul etmediği, davacı yüklenicinin sözleşme hükümlerine göre davalı arsa sahiplerine düşen bağımsız bölümler ile ilgili olarak yaptığı harcamaları davalı arsa sahiplerinden talep etmekte haklı olduğu, sözleşme hükümlerine göre davaya konu edilen alacağın hesaplanabilir mahiyette olduğu gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararı, davalılar vekili temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2) Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/1-(k) maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle, arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Bu durumda, davalılar, 6502 sayılı Kanunun 3/1-(k) maddesi uyarınca tüketici sayılamayacağından, eldeki davada uyuşmazlığın, HMK'nın 2. maddesi uyarınca genel hükümlere göre asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 12....
-K A R A R- Davacı vekili, müvekkili kooperatifin üyelerine konut yaptığını ve arsa sahiplerine arsa karşılığı daire verdiğini, davalının da aralarında bulunduğu arsa sahipleriyle ....04.2006 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, taraflar arasındaki bu sözleşmeye göre arsa sahibi ile kooperatif üyelerinin aynı konumda olduğu ve inşaatın bitimini müteakip çekilecek kura üzerine daire sahibi olacaklarının kararlaştırıldığını, dairelerin değerleri belirlenerek kura sonunda arsa sahiplerine isabet edecek dairelerin kat farkı olursa üyeler gibi bu kat farkını ödeyeceklerinin öngörüldüğünü, davalının, kat farkı nedeniyle oluşan ....500,00 TL'yi müvekkiline ödememesi üzerine davalı aleyhine takibe geçildiğini, davalının yapılan takibe haksız olarak itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazının iptali ile %40 oranda ... inkar tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir....
Bir iş görerek eseri meydana getirmek ve meydana getirilen eseri iş sahibine teslim etmek (arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun şekilde imal ederek arsa sahibine teslim etmek) yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Aksi halde, sözleşmeden beklenen yararlar dengesi bir taraf aleyhine bozulur. Böyle bir durumda da yüklenici edimini yerine getirmiş kabul edilemez. Yukarıda belirtilen ilkeler ve yapılan açıklamaların ışığında somut olaya gelince; arsa sahibi ile yüklenici arasında 01.11.1991 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmış, davacı harici şekilde düzenlenmiş sözleşme ile dava konusu daireyi yükleniciden iş karşılığı almıştır....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/1273 KARAR NO : 2024/238 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A K A R A R BAŞKAN : ÜYE : ÜYE : KATİP : İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ANKARA BATI ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 02/06/2022 NUMARASI : 2022/298 E-2022/512 K DAVACI : VEKİLLERİ : DAVALILAR : VEKİLİ : DAVANIN KONUSU : Tapu İptali ve Tescil (Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR TARİHİ : 27/03/2024 KARAR YAZIM TARİHİ : 27/03/2024 Davacı vekili tarafından davalılar aleyhine açılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden ve takas protokolünden kaynaklanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkin davada mahkemece davanın davalılar ......
