İpotek, kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır.İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) Türk Medeni Kanunu’nun 856. maddesi uyarınca tapu siciline tescil edilmesi gerekir.Alacak sona erdiği halde alacaklı terkin taahhüdüne rağmen terkin talebinde bulunmazsa taşınmaz maliki rehnin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir. Ancak bunun için, ana para ipoteğinde sözleşmedeki miktar ödenmiş olmalı veya ödenmemişse mahkemeye depo edilmelidir. Somut olaya gelince; 19.11.1998 tarihli Encümen Kararı ile davalı yararına 1.000.000 TL. için 4 yıl süreli kanuni ipotek konulduğu görülmektedir. İpoteğin çerçevesini resmi senet çizeceğinden, resmi senette kararlaştırılan vadeden sonra ipotek bedelinin artırılabileceği yazılmadığından ipotek alacaklısı sözleşme hilafına bu bedelin artırılmasını isteyemez....

İpotek alacaklısının mirasçılarından bir kısmı, süresi içerisinde, icra müdürlüğünün ipotek borcu hesabına, ipoteğin fekkine, yetkisine itiraz ettikten sonra icra mahkemesine yaptıkları başvurularında; İİK'nun 153. maddesi gereğince ipotek bedelinin hesaplanmasının hatalı olduğunu ileri sürerek, ipoteğin kaldırılmasına yönelik tüm işlemlerin iptaline karar verilmesini talep etmişler, mahkemece, ipoteğin limit (üst sınır) ipoteği olduğu ve borçlunun, ipotek limit miktarını icra dosyasına yatırdığı gerekçesiyle, müdürlükçe, İİK'nun 153. maddesine göre taşınmaz üzerindeki ipotek kaydının terkinine karar verilmiştir. İİK'nun 153. maddesi, ipotekli alacakta alacaklının gaip bulunması veya borcu almaktan kaçınması halinde ipoteğin nasıl fekkedileceğini düzenlemektedir....

İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. Taraflar mevcut ipoteği iradeleriyle tapuda yapacakları işlem sonucu kaldırabilecekleri gibi bir tarafın terkine rıza göstermemesi halinde ipotek bedelinin ödenmesi koşulu ile kaldırılmasını mahkemeden de isteyebilir. İpotek bedelinin tespiti; Bu bilgiler ışığında somut olayda ,davaya konu ipoteğin bedelinin Kamulaştırma Kanununun kıymet takdir esaslarını belirten 11. Maddesinin 1. Fıkrasının arsalara ilişkin ( g ) bendi uyarınca, arsaların bedelinin değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur. Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin nerede ve neler olduğunu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir....

nün kullandığı krediye kefil olduğu gerekçesiyle ipoteğin fekki talebini reddettiğini, müvekkili şirketin maddi bakımdan ihtiyacı olması nedeniyle söz konusu taşınmazı sattığını, satış bedelinin 239,975,78 TL’sine davalı bankanın dava dışı...’nün kredi borcu nedeniyle bloke koyduğunu, ancak dava konusu ipotek işleminin baştan itibaren geçersiz olduğunu, ipotek verme işleminin dava dışı şirket müdürü... tarafından yapıldığını, ...’nın üçüncü kişilerin borcu için ipotek verme yetkisi bulunmadığını, müvekkili şirketin sahip olduğu tek taşınmazın ancak ortaklar kurulu kararı ile ipotek verilebileceğini, davacının bu ipotek sözleşmesiyle hiç kimsenin borcuna kefil olmadığını, İbrahim Tütüncü’nün kullandığı krediye bağlı olarak davalı bankaca başlatılan icra takibine itiraz edildiğini ve itirazın iptali davasının derdest olduğunu ileri sürerek, 239.975,78 TL'nin ve 100.000,00 TL manevi tazminatın faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlular tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi .... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : İpotek borçlularının, ipotek bedelinin icra veznesine yatırılmak suretiyle taşınmaz üzerindeki ipoteğin fekki için icra müdürlüğüne yaptıkları başvuru üzerine, müdürlükçe ipotek alacaklısının mirasçılarına muhtıra gönderilerek 15 gün içinde icra veznesine yatırılan ipotek bedelini almaları, kanunen makul bir sebep beyan etmeksizin almaktan imtina etmeleri halinde icra mahkemesi kararıyla ipoteğin terkin edileceğinin bildirildiği, ancak ipotek alacaklılarınca ipotek bedeli alınmadığı gibi, makul bir sebep de ileri sürülmediğinden, ipotek borçluları icra mahkemesinden ipoteğin kaldırılmasını...

ne kullandırılan kredinin teminatı olarak 11/09/2006 tarihinde 125.000,00 TL bedelle ipotek verildiğini, daha sonra davalı bankayla ipoteğin fekki konusunda mutabakata varıldığını ve davalı banka tarafından 10/11/2008 tarihli ipotek fek yazısı tanzim edilerek ... Tapu Sicil Müdürlüğüne 19/11/2008 tarih 3907 başvuru numarasıyla teslim edildiğini, ancak ipoteğin fekkinin gerçekleştirilmediğini ve kendisinin sürekli oyalandığını, daha sonra aleyhinde ... İcra Müdürlüğünün 2009/26884 esas sayılı dosyasında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi başlatıldığını, kendisinin kefil konumunda olmayıp, sadece ipotek veren 3. kişi konumunda olduğunu belirterek, taşınmazdaki ipotek şerhinin fekki ile davalıya borçlu olmadığının tespitine ve kötü niyetli davalı bankanın %40'dan az olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

Davalı, taşınmaz üzerine konulan ipotek bedelinin gerçek bedeli yansıtmadığını, taşınmazın gerçek bedelinin belirlenerek faiziyle tarafına ödenmesini talep etmiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile depo edilen 1.596,20 TL bedelin davalıya ödenerek taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırılmasına karar verilmiştir. Hükmü, davalı temyiz etmiştir. Uyuşmazlık konusu ipoteğin davacıların taşınmazında imar uygulaması sonucu oluşan 22 m2 artışa karşılık konulduğu ve ipotek bedelinin 39.000.000,00 ETL olduğu, mahkemece bu bedelin güncellenip depo ettirilerek ipoteğin kaldırılmasına karar verildiği görülmüştür. Taşınmazın değerindeki ipoteğin konulduğu tarihten bugüne kadar olan artış gözetilerek dava tarihi itibariyle rayiç bedeli depo ettirilmek suretiyle ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....

Dairemizce yapılan değerlendirmede; davacılar vekilince müvekkillerinin borçlusu olduğu ipoteğin çözülmesi için icra müdürlüğüne başvurduklarını, icra müdürlüğünün ise, ipoteğin güncel tespiti konusunda bilirkişi incelemesi yaptırdığını, belirlenen bedel üzerinden kendilerine muhtıra çıkarıldığını, yapılan bu işlemin hukuka aykırı olduğundan bahisle muhtıranın iptali ile yeni bilirkişi raporu alınması talep edildiği, mahkemece Dairemizin kaldırma kararından sonra duruşmalı yapılan yargılama neticesinde davanın reddine karar verildiği görülmüş ise de; Yapılan incelemede; Davacılar vekilince İİK'nun 153 maddesi gereği ipoteğin fekki talep edilmiş olup, icra müdürlüğünce 17/03/2021 tarihinde ipotek bedelinin güncel değerinin tespiti amacıyla dosyanın bilirkişiye tevdii edildiği, bilirkişi tarafından taşınmaz üzerine 07/09/1995 tarihinde tesis edilen 400 milyon eski Türk Lirası ipotek bedelinin güncel değerinin 90,781,04 TL olarak belirlendiği, akabinde davacılar vekilinin tespit edilen...

"İçtihat Metni" Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 14.03.2013 gününde verilen dilekçe ile ipoteğin fekki talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 11.11.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ipoteğin kaldırılması talebine ilişkindir. Davacı vekili, dava konusu 1250 ada 4 parsel sayılı taşınmazı 24.01.2013 tarihinde satın aldığını, tapu kaydında 03.10.1957 tarih 1730 yevmiye numaralı ipotek şerhinin bulunduğunu, ipotek alacaklılarının mirasçı bırakmadan vefat etmeleri sebebiyle ...'nin davalı olarak gösterildiğini belirterek, ipotek bedelinin bugünkü değerinin hesaplanarak depo ettirilmesini ve ipotek şerhinin kaldırılmasını talep etmiştir....

Davacılar vekili, 582 ada 16 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına 02.07.1973 tarihinde 45.000 TL bedelli ipotek konulduğunu, davalı ipotek borçlusunun, ... 17.İcra Müdürlüğü'nün 2014/425 Esas sayılı dosyasıyla taşınmaz üzerindeki ipoteğin fekkini talep ettiğini, icra müdürlüğü tarafından ipotek bedelinin 0.045 TL olarak belirlendiğini, davalı ipotek borçlusu tarafından icra dosyasına 5,00 TL tutarında ipotek bedelinin yatırıldığını, icra müdürlüğü tarafından yapılan uyarlamanın hakkaniyete aykırı ve gerçeğe uymayan bir uyarlama yöntemi olduğunu, 1973 yılında tesis edilen ipotek bedelinin taşınmaz mala emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesi suretiyle faiziyle birlikte günümüz şartlarına uyarlanmasını, bedelin davalı ipotek borçlusundan tahsilini talep ve dava etmiştir....