Bu kararla; taşınmazına kamulaştırmasız el atılan kişinin kamu tüzel kişiliğine karşı meni müdahale (el atmanın önlenmesi) davası açabileceği, ya da fiili duruma razı olarak kamu tüzel kişiliğine karşı mülkiyet hakkının devrine karşılık taşınmaz bedelinin tahsili istemli dava da açabileceği kabul edilmiştir. İçtihadı Birleştirme kararının yol göstericiliği ile uzun yıllar fiili el atmalarda el atmanın önlenmesi ve taşınmaz bedelinin tahsili davaları Dairemizce çözümlenmiştir. Anayasanın 38. maddesi mülkiyet hakkını korumaktadır. Mülkiyet hakkı ancak kamu yararı amacıyla sınırlandırılabilir (35/2). Bu da Anayasanın 46. maddesinde düzenlenen kamulaştırma yoluyla mümkündür. Görüldüğü gibi Anayasamız kamulaştırmasız el atmayı düzenlememiştir. Yasalarımıza “kamulaştırmasız el atma” kavramı 5999 sayılı Kamulaştırma Kanununda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun ile 30.06.2010 tarihinde 2942 sayılı Yasaya eklenen geçici 6. madde ile girmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 13/10/2022 NUMARASI : 2022/249 ESAS, 2022/485 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Atmadan Kaynaklanan Tazminat KARAR : Dava ve birleşen davalar kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. İDDİA, SAVUNMA VE MAHKEME KARARI: Davacı vekili asıl ve birleşen dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin Ankara İli, Etimesgut İlçesi, Alsancak Mahallesi, 47349 ada 1 parseldeki hisselerine davalı tarafından imar planında okul alanı olarak ayrılmak ve uzun süre pasif kalınmak suretiyle el atıldığını, Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/245 esas sayılı dosyasının celbi suretiyle davaya konu taşınmazda bulunan müvekkillerine ait hissenin değerinin tespit edilmesini beyanla şimdilik 300,00- TL nin kamu alacaklarına uygulanacak en yüksek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep emiştir....
Arsa niteliğindeki taşınmazlara emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde ve yol ve kaldırım olarak el atılan kısımlarının Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/437 Esas ve 2009/760 Karar dosyası ile bedelinin tahsili ile terkinine karar verildiğinden, imar planında yol ve park alanı olarak kamuya özgülenen ve fiilen el atılmayan kısımlar yönünden de imar uygulamasına başlanmış kabul edilerek bedelinin davalı idareden tahsiline karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde; Asıl davada davacılar kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat ve ecrimisil, birleşen davada davacılar ise kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat istemlerinde bulunmuşlardır. İlk derece mahkemesi, davalı idarenin davacıların hissedarı olduğu 1357 ada 226 parselin tamamının imar planında yol ve yeşil alan olarak ayrıldığı ve kullanıldığı gerekçesiyle kamulaştırmasız el atmanın gerçekleştiğini kabul ederek tazminata ve ecrimisile karar vermesinde mevcut delillerin takdirinde ve hükmün dayandığı gerekçede bir isabetsizlik bulunmadığından taraf vekillerinin istinaf kanun yolu başvuru istemlerinin 6100 sayılı HMK.nın 353/1- b-1.maddesi uyarınca ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir....
Belediye ile anlaşma yapmayan veya belediyece kamulaştırılmasına gerek duyulmayan gayrimenkul sahiplerinden proje alanında kendilerine 3194 sayılı Yasanın 18. maddesine göre, ayrı ada ve parselde imar hakkı verilmemiş olanlar, kamulaştırmasız el atma davası açabilir" hükmü yer almakta olup, davacının hissedar olduğu taşınmazda, davalı idarenin de paydaş olması ve ayrı ada ve parselde imar hakkı verilmesi nedeniyle davacının kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan dava açma hakkı bulunduğu gözetilerek, davanın kabulüne karar verilmesi doğrudur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine karar verilmiş; hüküm, davalı idare vekilince temyiz edilmiştir....
KAMULAŞTIRMASIZ ELATILAN TAŞINMAZ BEDELİNİN TAHSİLİ 2942 S. KAMULAŞTIRMA KANUNU [ Madde 13 ] 2942 S. KAMULAŞTIRMA KANUNU [ Madde 25 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı idare vekilince temyiz edilmiştir. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 25. maddesinde "Hakların kullanılması ve borçların yerine getirilmesi bakımından, kamulaştırma işlemi mat sahibi İçin 13. madde uyarınca yapılan tebligatla başlar" hükmü yer almaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı olarak taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... vekilince temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir....
Dava, kamu hizmetine tahsis edilen taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin olup mahkemece davanın reddine hükmolunmuş ve Dairenin çoğunluk görüşü doğrultusunda fiili el atma yok ise davaya idari yargıda bakılması gerektiğinden bahisle hükmün onanmasına karar verilmiş ise de bu görüşün yerinde olmadığı kanaatindeyim. Şöyle ki; Dosyada bulunan kanıt ve belgelerden dava konusu taşınmazın davalı idarece fiilen el atılmadığı, ancak ... Havzası olarak kamu hizmetine tahsis edildiği anlaşılmaktadır. 6830 sayılı, 2942 sayılı ve bunu değiştiren 4650 sayılı Kamulaştırma Kanunlarında kamulaştırmasız el atma ile ilgili düzenlemeler bulunmamaktadır. Kamulaştırmasız el atma ....05.1956 gün ...-... sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı ile hukuk sistemimizde düzenlenmiştir....
Dava, kamu hizmetine tahsis edilen taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin olup mahkemece davanın reddine hükmolunmuş ve Dairenin çoğunluk görüşü doğrultusunda fiili el atma yok ise davaya idari yargıda bakılması gerektiğinden bahisle hükmün onanmasına karar verilmiş ise de bu görüşün yerinde olmadığı kanaatindeyim. Şöyle ki; Dosyada bulunan kanıt ve belgelerden dava konusu taşınmazın davalı idarece fiilen el atılmadığı, ancak ... Su Havzası olarak kamu hizmetine tahsis edildiği anlaşılmaktadır. 6830 sayılı, 2942 sayılı ve bunu değiştiren 4650 sayılı Kamulaştırma Kanunlarında kamulaştırmasız el atma ile ilgili düzenlemeler bulunmamaktadır. Kamulaştırmasız el atma ....05.1956 gün ...-... sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı ile hukuk sistemimizde düzenlenmiştir....