"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen davacı payına takdir edilen karşılığın artırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü. - K A R A R - Dava, imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen davacı payına takdir edilen karşılığın artırılması istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Mahkemece bilirkişi incelemeleri yaptırılmıştır. Alınan rapor yasa hükümlerine uygundur....
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1) 11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Yasa ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun değiştirilen Geçici 6. maddesinin 12. fıkrası uyarınca; taşınmazın ipotek veya uygulama tarihindeki niteliği esas alınmak suretiyle bedele dönüştürülen davacılar payının o tarihteki karşılığı tespit edildikten sonra, bu bedel, 3095 sayılı Kanunda belirtilen kanuni faiz oranı uygulanmak suretiyle dava tarihine güncellenerek bedel tespiti için bilirkişi kurulundan ek rapor alınıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması, 2) İmar uygulaması sırasında bedele dönüştürüldüğü için tapuya tescil edilmeyen 499 m²’lik bölümün bedelinin artırılmasına hükmedilmesi ile yetinilmesi gerekirken, aynı uygulama sırasında davacılara verilen ve davaya konu edilmeyen taşınmazlardaki 499 metrekarenin idare adına tesciline karar verilmesi, 3) 11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Yasa...
Davalı vekili, husumet itirazından sonra kabul anlamına gelmemek üzere ipoteğin davalı taşınmazı satın alınmadan önce tesis edilmiş olduğundan davalının ancak tesis edilen ipotek bedeli ile sorumlu olduğunu, aleyhine ipotek bedelinin artırılması davası açılamayacağını, talep edilen bedelin fahiş olduğunu, imar uygulamasına ilişkin işlem dosyası özellikle dağıtım cetveli getirtilerek dava tarihindeki rayiç değerinin keşif ile saptanması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne ipotek bedelinin 60.500,00TL'ye çıkarılmasına karar verilmiştir. Hükmü davalı vekili temyiz etmiştir. Dava, imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen davalı payına takdir edilen karşılığın artırılması istemine ilişkindir. Davalının payı bedele dönüştürülmüş ve taşınmaz mal davalıdan önceki malik ... adına kayıt edilerek o tarihteki malik ... Belediyesi lehine ipotek tesis edilmiş, davalı ... taşınmazı 12.11.1999 tarihinde bu haliyle satın alarak malik olmuştur....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen davacılar payı nedeniyle davacı lehine tesis edilen ipotek karşılığının arttırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Asıl davanın reddine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davacılar vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava ve birleştirilen dava, imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen davacılar payı nedeniyle davacı lehine tesis edilen ipotek karşılığının arttırılması istemine ilişkindir. Mahkemece asıl davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekilince temyiz edilmiştir....
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Dava konusu taşınmazın arsa niteliğinde olup taşınmazın değerine baz alınan emsal taşınmazın TL/m² değerinin düşük hesaplandığını, dava konusu taşınmazın imar uygulaması yapıldığını, bölgedeki yerleşim yerinin geniş olup, turizm faaliyetlerinin, alt yapı hizmetlerinin olduğunu, bilirkişi raporundaki taşınmaz değeri hesaplanırken emsal alınan taşınmazın eski tarihli ve güncellenmeyen bir emsal olduğunu, müvekkil lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin de usul ve yasaya aykırı olduğunu, yerel mahkeme kararının kaldırılması gerektiğini talep ve dava ettiği görülmüştür. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava, imar ipoteğinin fekki istemine ilişkindir. Dava konusu taşınmazlar Mersin ili Erdemli ilçesi Ayaş Mahallesi 132 ada 19 parsel sayılı taşınmazdır. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, bir kısım davalılar tarafından ayrı ayrı istinaf edilmiştir....
Davalılardan ... ve ... vekili, ipoteğin 08.12.1993 yılında tesis edildiğini, ipotek kurulurken saptanan bedelin dava tarihi itibariyle parasal bir önemi kalmadığından, günün koşullarına ve rayiç değerine göre saptanıp ipotek bedelinin artırılması koşuluyla davacının talebinin değerlendirilmesi gerektiğini beyanla davanın reddini savunmuştur. Diğer davalı ..., davaya cevap vermemiştir. Mahkemece, ipotek bedellerinin güncelleştirilmesi suretiyle dava kabul edilmiştir. Hükmü, davalılardan ... ve ... vekili temyiz etmiştir. Davacı, 08.12.1993 tarihinde tesis edilen kanuni ipoteğin terkinini talep ettiğinden, terkin halinde ödenecek bedel davacı taşınmazına davalılara ait taşınmazdan imar parseli oluşturabilmek için kaç metrekare yer katıldı ise onun dava tarihindeki rayiç değeri belirlenerek bu bedelin depo ettirilmesinden sonra ipoteğin kaldırılmasına karar verilmelidir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 16/09/2020 NUMARASI : 2019/815 Esas - 2020/243 Karar DAVA KONUSU : İmar Uygulamasından Doğan İpotek Bedel Artırım KARAR : Yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün istinaf incelemesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, Zeytinburnu ilçesi, Kazlıçeşme Mahallesi, 11 parsel sayılı taşınmazın imar uygulaması sırasında bedele dönüştürüldüğünü, takdir edilen bedelin artırılmasını talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece davanın 114/1/h ve 115/2 maddeleri gereğince usulden reddine karar verilmiştir....
Mahallesi, 42288 ada 3 parselde kayıtlı taşınmazın tapu kaydındaki ... lehine konulan 13.01.1989 tarihli ipoteğin terkinine, vezneye depo edilen 33,70 TL ipotek bedelinin davalılara ödenmesine karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Dava, belediyece dava konusu taşınmazın bulunduğu yerde yapılan imar sonucu davalıların murisine ait 13,00 m2 yer karşılığı tesis edilen ipoteğin kaldırılması istemine ilişkindir. Davacı, kanuni ipoteğin terkinini talep ettiğinden, terkin halinde ödenecek bedel, ipotek bedelinin faizi ile birlikte ulaştığı değer değil, davacının taşınmazına davalılara ait taşınmazdan imar parseli oluşturulabilmek için katılan 13,00 m2 yerin rayiç değeridir. Mahkemece yapılması gereken iş, 03.07.2014 havale tarihli bilirkişi kurulu raporunda davacı parseline giden 13,00 m2'nin dava tarihindeki rayiç değeri olarak belirtilen 10.790,00 TL'yi davacı tarafa depo ettirmek, davalılara ödenmesine karar vermekten ibarettir....
Bu hüküm devam eden davalarda da uygulanır” hükmü getirilmiş olup, Bu değişiklik uyarınca taşınmazın ipotek veya uygulama tarihindeki niteliği esas alınmak suretiyle bedele dönüştürülen davacılar payının o tarihteki karşılığı tespit edildikten sonra, bu bedele 3095 sayılı Kanunda belirtilen kanuni faiz oranı uygulanmak suretiyle dava tarihine güncellenerek bedel tespiti için bilirkişi kurulundan ek rapor alınıp sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gibi, ...)...
Bu gibi davalarda, davanın değerini lehlerine kanuni ipotek tesis edilen kişilerden alınan taşınmazın dava tarihindeki rayiç değeri belirler. Zira, tarafların iradesi dışında yapılan imar uygulaması sonucu tesis edilen ipoteğin kaldırılması ancak belirlenecek bu rayiç değerin ödenmesi halinde mümkündür. Diğer bir ifade ile yargılama sırasında imar uygulamasına ilişkin işlem dosyası, özellikle dağıtım cetveli getirtilerek, davalılardan ne miktar taşınmaz alınarak davacı parseline katıldığı, katılan bu miktarın dava tarihindeki rayiç değerinin ne olduğu keşfen saptandıktan ve belirlenen ipotek bedeli depo ettirildikten sonra hüküm kurulmalıdır. (Yargıtay 7. Hukuk Dairesi, 2022/6711E., 2023/1964K. Sayılı ilamı) "Davacı, kanuni ipoteğin terkinini talep ettiğinden, terkin halinde ödenecek bedel, ipotek bedelinin faizi ile birlikte ulaştığı değer değil, davacının taşınmazına davalılara ait taşınmazdan imar parseli oluşturulabilmek için katılan 36 m2 yerin rayiç değeridir....
