Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalılar tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, evlatlık ilişkisinin kaldırılması davası olup, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı davalılar tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş, istinaf incelemesi yapan bölge adliye mahkemesince istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir. Dosyanın incelenmesinde davalı ...’in Uyap’ta bulunan nüfus kaydından 28.11.2020 tarihinde hüküm henüz kesinleşmeden vefat ettiği anlaşılmaktadır. Ölümle birlikte davalı ... tarafından vekile verilen vekâlet de sona ermiştir. Davalı ...’in mirasçılarının tespit edilerek kararın mirasçılara tebliğinden sonra gönderilmek üzere dosyanın iadesine karar vermek gerekmiştir....
ün evlatlık ilişkisinin kaldırılması istemiyle açılan davalar bulunduğu ve sözü edilen dava dosyalarının dosya içerisinde olmadığı anlaşılmaktadır. İlgisi yönünden Polatlı Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/1036 esas ve evlatlık edinilen ... ... hakkında açılan evlatlık ilişkisinin kaldırılması istemli dava dosyalarının birer örneğinin, karar verilmiş ise kesinleşme şerhini içerir onaylı örneğinin merciinden getirtilerek evraka eklendikten sonra gönderilmek üzere dosyanın yerel mahkemesine, GERİ ÇEVRİLMESİNE, 6.6.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Dava; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 317 ve 318. maddesi kapsamında evlatlık ilişkisinin kaldırılması istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiş, davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. 4721 sayılı TMK sisteminde, mahkeme kararı ile kurulmuş olan bir evlatlık ilişkisi, ancak, 317 ve 318. maddelerde düzenlenmiş olan sebeplerin varlığı halinde, belirli kişilerin ikame edeceği evlatlık ilişkisinin kaldırılması davası ile kaldırılabilir. TMK'nın 318. maddesi gereği; evlât edinmenin esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biriyle sakat olması halinde, Cumhuriyet savcısı veya her ilgilinin evlâtlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilecektir. TMK'nın 319. maddesi gereğince dava hakkı, evlâtlık ilişkisinin kaldırılması sebebinin öğrenilmesinden başlayarak bir yıl geçmekle düşer....
Mahkemece kaldırılması ise ancak muhik (haklı) sebeplerle evlatlığın istemi; mirasından mahrum bırakacak bir hal meydana gelir ise evlat edinenin istemi üzerine hakim tarafından kaldırılabileceği düzenlenmiştir. Somut olayda; evlatlık ilişkisinin kaldırılmasına dayanak yapılan iddialar çocukların evlat edinene teslim edilmemesi ile aile ilişkisinin kurulamaması olup, mahkemece de bu iddianın yanında yetkisiz mahkemece verilen evlat edinmeye izin kararı davanın kabul gerekçesi olarak kabul edilmiş olup az yukarıda açıklanan 743 sayılı Kanun'un 258. maddesinde sayılan (karşılıklı rıza veya mirasçılıktan çıkarmayı gerektirecek bir hal) evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebepleri arasında bunlara yer verilmediğinden davanın reddine karar verilmesi gerekirken yerinde bulunmayan gerekçe ile davanın kabulü doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi Dava dilekçesinde, evlatlık ilişkisinin kaldırılması ve taşınmazlar üzerine ihtiyati tedbir konulması istenmiş, mahkeme ara karar ile ihtiyati tedbir kararı vermiş, davalılar vekili ihtiyati tedbirin kaldırılmasını istemiştir. Mahkemece davalılar vekilinin tedbirin kaldırılması talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacılar vekili dava dilekçesinde; bir kısım davacıların halası... ile davalılar arasında kurulan evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını, ...'ya ait taşınmazlar üzerine ihtiyati tedbir konulmasını istemiş, Mahkemece tensiple 14.11.2012 tarihinde ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmiş, davalıların yaptığı itiraz da reddedilmiştir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalılar tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, evlatlık ilişkisinin kaldırılmasına ilişkindir. Davacı, davalı ...’nın yeğeni olduğunu, evlat edinme işleminin hukuka aykırı olduğunu iddia ederek evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir. Mahkemece, evlat edinmenin esaslı unsurlarında eksiklik olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile evlatlık ilişkisinin kaldırılmasına karar verilmiştir. Bu karara karşı davalılar tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur....
İSTİNAF SEBEPLERİNİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Dava, evlatlık ilişkisinin kaldırılması istemine ilişkindir. 4721 sayılı TMK'nın 317. maddesine göre; "Yasal sebep bulunmaksızın rıza alınmamışsa, rızası alınması gereken kişiler, küçüğün menfaati bunun sonucunda ağır biçimde zedelenmeyecekse, hakimden evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilirler" TMK'nın 318. maddesine göre; " Evlat edinme esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biriyle sakatsa, Cumhuriyet savcısı veya her ilgili evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilir. Noksanlıklar bu arada ortadan kalkmış veya sadece usule ilişkin olup ilişkinin kaldırılması evlatlığın menfaatini ağır biçimde zedeleyecek olursa, bu yola gidilemez". 6100 sayılı HMK'nin 114/1- d maddesi hükmüne göre; tarafların dava ehliyetine sahip olmaları; kanuni temsilin söz konusu olduğu hallerde, temsilcinin gerekli niteliğe sahip bulunması, dava şartlarındandır. Taraf teşkili sağlanmadan yargılama yapılamaz, hüküm verilemez....
Kanun'a göre evlatlığın evlat edinene karşı mükellef olduğu vazifeleri ifada ihmal göstermesinin evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebebi oluşturmayacağı, ayrıca hak düşürücü süre açısından, her ne kadar kanunda her halde 5 yıllık süre kalkmış olsa da, davanın evlâtlık ilişkisinin kaldırılması sebebinin öğrenilmesinden başlayarak bir yıllık sürede ve kanunda sınırlı sayılı evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebeplerine dayanarak açılması gerektiği, davanın bu şartların hiçbirini taşımadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
İSTİNAF SEBEPLERİNİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Dava, evlatlık ilişkisinin kaldırılması istemine ilişkindir. 4721 sayılı TMK'nın 317. maddesine göre; "Yasal sebep bulunmaksızın rıza alınmamışsa, rızası alınması gereken kişiler, küçüğün menfaati bunun sonucunda ağır biçimde zedelenmeyecekse, hakimden evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilirler" TMK'nın 318. maddesine göre; " Evlat edinme esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biriyle sakatsa, Cumhuriyet savcısı veya her ilgili evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilir. Noksanlıklar bu arada ortadan kalkmış veya sadece usule ilişkin olup ilişkinin kaldırılması evlatlığın menfaatini ağır biçimde zedeleyecek olursa, bu yola gidilemez". 6100 sayılı HMK'nin 114/1- d maddesi hükmüne göre; tarafların dava ehliyetine sahip olmaları; kanuni temsilin söz konusu olduğu hallerde, temsilcinin gerekli niteliğe sahip bulunması, dava şartlarındandır. Taraf teşkili sağlanmadan yargılama yapılamaz, hüküm verilemez....
Dava, evlatlık ilişkisinin kaldırılması davasıdır. Usule veya esasa ilişkin noksanlıklar veya yasaya aykırılıklar yine yasal sebep bulunmaksızın , rıza alınmaması sebebiyle evlatlık ilişkisinin kaldırılması davalarında davalı, birlikte evlatlık edinmede, evlat edinen eşler ile evlatlık, evlatlık küçük ise vasi veya kayyımı, evlatlık kısıtlı ise vasisi davalıdır. Dosyanın incelenmesinde; Mersin 4. Aile Mahkemesinin 2016/23 Esas 2016/584 Karar sayılı dosyasında, küçük Şerife Mina Günöz'ün, T3 ile eşi Zeynep Beslenti tarafından evlat edinilmesine karar verildiği, kararın 23/11/2016 tarihinde kesinleştiği, küçüğün annesi Kader Günöz'ün Mersin 1. Aile Mahkemesine başvurarak davalı T3 ve T4 aleyhine evlat edinme ilişkisinin kaldırılması istemiyle dava açtığı anlaşılmaktadır. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece her aşamada resen dikkate alınması gerekir....
