"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ: YARGILAMANIN İADESİ Taraflar arasındaki davadan dolayı ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 28.12.2017 gün ve 460-871 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacılar (yargılamanın iadesini talep edenler) tarafından istenilmiş olmakla, dosya tetkik olunarak gereği düşünüldü. -KARAR- Dava, "yargılamanın iadesi" isteğine ilişkin olup; yerel mahkemenin 28.12.2017 tarihli kararına karşı davacılar (yargılamanın iadesini talep edenler) tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dava dosyası Dairemize gönderilmiştir.Hemen belirtilmelidir ki, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 374. ve devamı maddelerinde düzenlenen yargılamanın iadesi davası, yargılamasının iadesi istenen önceki davadan ayrı, bağımsız bir davadır....
Dairemizin 27.03.2017 tarihli iade kararında, yeni bir dava niteliği taşıyan yargılamanın iadesi davasına konu kesinleşmiş mahkeme kararının "aile konutu şerhinin kaldırılması" yerine "velayet" olarak gösterilmesi maddi hataya dayalı olup, davanın istinaf yoluna tabi olduğuna dair karar verilmesinin etkili bulunmadığı gibi, daha önce Yargıtay incelemesinden geçen kararın yargılamanın iadesi davasında verilen karar değil yargılamanın iadesine konu aile konutu şerhinin kaldırılması davasında verilen karar olduğu anlaşılmakla Dairemizin 27.03.2017 tarihli kararının gereği yerine getirmek üzere dosyanın mahalli mahkemesine ikinci kez İADESİNE, oybirilğiyle karar verildi. 22.05.2017(Pzt.)...
"İçtihat Metni"Daire : ONUNCU DAİRE Karar Yılı : 1994 Karar No : 1717 Esas Yılı : 1992 Esas No : 4425 Karar Tarihi : 19/04/994 İHRACATTA VERGİ İADESİ BORCU NEDENİYLE, 5682 SAYILI PASAPORT YASASININ 22 NCİ MADDESİ UYGULANARAK DAVACININ YURT DIŞINA ÇIKIŞININ ENGELLENEMEYECEĞİ HK....
Davacı dava dilekçesinde ayıplı malların satıcıya iadesi ile ödediği bedelin istirdadını istemiştir.Ayrıca yatak odasının belli bir model olarak ve takım olarak satın alınması nedeniyle gardrobun iadesi halinde onunla renk ve model olarak uyum sağlayan ve takım oluşturan yatak odasının diğer parçalarının da iadesi ile ödenen bedelin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece davacının bu talebi yönünden davanın reddine karar verilmiştir.4077 sayılı yasanın 4.maddesine göre tüketici, ayıplı mal teslimi halinde bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür....
Mahkemece, HMK'nın 375/2 maddesinde birinci fıkranın f bendine göre yargılamanın iadesinin istenebilmesi için bu sebeplerin kesinleşmiş bir ceza mahkumiyet kararı ile belirlenmiş olması şartının gerekli olduğu, yargılamanın iadesi talebinde bulunan vekilinin duruşmadaki beyanına göre bilirkişiler hakkında açılmış bir ceza davası bulunmadığı gibi herhangi bir ceza soruşturması da bulunmadığı, bilirkişiler yönünden söylentileri sebep olarak belirttikleri, h bendine yönelik olarak da ek sözleşmenin müteahhidin kandırması sonucu düzenlendiği ileri sürülmüş ise de hile olgusunun gerçekleştiğine yönelik somut bir delil belirtilmediği, yargılamanın iadesi talepli dilekçede belirtilen hususların Yargıtay tarafından da değerlendirildiği, yargılamanın iadesi sebeplerinin gerçekleşmediği gerekçesiyle, yargılamanın iadesi talebinin reddine karar verilmiştir. Karar, davacı arsa sahipleri vekili tarafından temyiz edilmiştir....
oranında yitirmesine de neden olacağından, parası uhdesi dışında kalan ve mülkiyet hakkı ihlal edilen bu kişiye haksız kullanım karşığında faiz ödenmesi gerektiği, Anayasa'nın 125. maddesi uyarınca, idarenin sorumluluğu ilkesi çerçevesinde, hukuka aykırı bulunan dava konusu işlem nedeniyle iadesi gereken tutarın, tahsil tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine ilişkin Kanun'da öngörülen oranda faiz uygulanarak davacıya iadesi gerektiği gerekçesiyle ödenen 417.526,00-TL tutarın iadesi istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, iadenin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle yapılması istemi yönünden davanın kabulüne, davacıdan tahsil edilen tutar üzerinden tahsil tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizinin davacıya iadesine karar verilmiştir....
Davacılar vekili, yargılamanın iadesi talebinde bulunan davalının iddialarının asılsız olduğunu açıklayarak, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur. Somut olayda, yargılamanın iadesi talep edilen Beykoz 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 15.02.2011 tarihli, 2011/63 Esas ve 2011/23 Karar sayılı kararıyla davacıların tapu iptali ve tescil talebi, davayı kabul yetkisi bulunan davalı vekilince kabul edilmiş ve karar 15.02.2011 tarihinde kesinleşmiştir....
Ağır Ceza Mahkemesinin, 24.11.2022 tarihli ve 2022/146 Esas, 2022/355 Karar sayılı kararında iadesi talep edilen müdafii tarafından öne sürülen temyiz sebepleri ve dikkate alınan sair hususlar yönünden herhangi bir hukuka aykırılık görülmediğinden iadesi talep edilen müdafiinin temyiz sebeplerinin reddiyle hükmün, Tebliğname’ye uygun olarak, oybirliğiyle ONANMASINA, Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 20.02.2023 tarihinde karar verildi....
Bunun en önemli istisnası yargılamanın iadesi yoludur. Yargılamanın iadesi talebi, bir dava olup harca tabidir. Yargılamanın iadesi sebepleri HMK'nın 375. maddesinde tahdidi olarak sayılmıştır. Bunlar dışında bir sebepten dolayı yargılamanın iadesi yoluna başvurulamaz. Kıyas yolu ile genişletilemez. "Üçüncü kişilerin hükmün iptalini talep etmesi" başlıklı HMK'nın 376. maddesinde aynen "Davanın taraflarından birisinin alacaklıları veya aleyhine hüküm verilen tarafın yerine geçenler, borçluları veya yerine geçmiş oldukları kimselerin aralarında anlaşarak kendilerine karşı hile yapmaları nedeniyle hükmün iptalini isteyebilirler." hükmü yer almaktadır. Buna göre, yargılamanın iadesi yoluna, ancak davanın (kesin hükmün) tarafları (ve halefleri) başvurabilirler. Taraflar dışındaki kişiler, kural olarak hükme karşı yargılamanın iadesi yoluna başvuramaz....
Bu takdirde dayanılan yargılamanın iadesi sebebinin, yargılamanın iadesi davasında öncelikle ispat edilmesi gerekir." Söz konusu maddeye göre yargılamanın iadesi sebepleri tek tek ve sınırlı olarak sayılmıştır. Mahkeme, yargılamanın iadesi talebi üzerine tarafları belirlediği duruşmaya davet edip dinledikten sonra iade talebinin mesmu olup olmadığını araştırır. Mahkeme, burada genel dava şartlarından başka, yargılamanın iadesi davacısının davayı süresi (HMK.m.377) içinde açıp açmadığını, yargılamanın iadesi yoluyla kaldırılması istenilen hükmün kesin veya kesinleşmiş olup olmadığını ve kanunda yazılı (HMK.m.375) bir yargılamanın iadesi sebebine dayanıp dayanmadığını kendiliğinden inceler. Mahkeme, bu şartlardan birini mevcut olmadığı kanısına varırsa yargılamanın iadesi davasını mesmu olmadığından dolayı(esasa girmeden) reddeder....
