"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 20.11.2006 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın davacı ve dahili davacılar ..., ... ve ... yönünden kabulüne dair verilen 24.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Davacı ... vekili, 1672 parsel sayılı taşınmazda davacının hissedar olduğunu, davalı ...'ın dava konusu taşınmazda bir kısım paydaşın hisselerini satın aldığını davalı adına kayıtlı hisselerin önalım hakkı nedeniyle davacı adına tescilini talep ve dava etmiştir....

HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: Dava; taşınmaz mala ilişkin, tapu kaydına ve mülkiyet hakkına dayalı tapu iptal ve tescil talebine ilişkindir. 6100 sayılı HMK'nın 352/1- a bendine göre (ön inceleme); "incelemenin başka bir dairece veya Bölge Adliye Mahkemesince yapılmasının gerekli olması ... halinde öncelikle karar verilir." 5235 sayılı yasanın 35. maddesi gereğince Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairelerinin numaraları ile aralarındaki iş bölümünün belirlenmesine dair HSK'nın 21/06/2019 tarih ve 678 sayılı kararı incelendiğinde, Kayseri BAM 1. HD nin işbölümünün (1) nolu bendine göre "taşınmaz mallara ilişkin, tapu kaydına ve mülkiyet hakkına dayalı olarak açılan tapu iptal, tescil davası ile ilgili verilen kararlara ilişkin dairemizin inceleme yetkisinin bulunmadığı, bu dava sonucu verilen hüküm ve kararları inceleme görev ve yetkisinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında 6100 sayılı HMK'nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; Dava, yasal önalım hakkı nedeniyle tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Ön alım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir. Yasal ön alım hakkı paya bağlı bir hak olup ön alım hakkını kullanan kişinin hakkın kullanıldığı anda "paydaş" olması gerekir. Ön alım nedeniyle tapu iptal ve tescil davalarında dava hakkına ilişkin olan bu hususun hakim tarafından kendiliğinden öncelikle nazara alınması gerekir....

İddianın ileri sürülüş biçimi ve dosya kapsamına göre dava, inançlı temlik hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Dava konusu taşınmazın tapu kayıtları incelendiğinde taşınmazların davacı adına kayıtlı iken davalı adına tescil gördüğü anlaşılmıştır. Dairemizin görev alanı HSK'nın 01/09/2021 tarihinden itibaren uygulanacak kararında belirtilen işlerle sınırlıdır. Dairemizin iş bölümünün 4. maddesinin (d) bendinin hatırlatma kısmında : Mülkiyet hakkından kaynaklanan ve inanç sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil davaları sonucu verilen hüküm ve kararların istinaf inceleme görevi 1. Hukuk Dairesi'ne ait bulunmaktadır." düzenlemesi yer almaktadır. Dairemizin görev alanı HSK'nın 01/09/2021 tarihli kararında belirtilen işlerle sınırlıdır....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Çarşamba 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/714 esas, 2023/172 karar sayılı dava dosyasında verilen tapu iptali ve tescil (alım hakkından kaynaklanan) talebinin kabulüne karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; tapu iptali ve tescil (alım hakkından kaynaklanan) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davanın KABULÜ ile; -Dava konusu Samsun ili, Çarşamba ilçesi, Yukarıkavacık mahallesi 120 ada 24 parsel sayılı taşınmazın davalı adına kayıtlı olan tapu kaydının iptali ile; iptal edilen iş bu oranın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline," karar verilmiştir....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. 6100 sayılı HMK'nun 341/1. maddesi uyarınca ilk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları, karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Bilindiği ve öğretide de kabul edildiği üzere ihtiyati tedbir ''kesin hükme kadar devam eden yargılama boyunca davacı veya davalının dava konusu ile ilgili olarak hukuki durumunda meydana gelebilecek zararlara karşı ön görülmüş geçici nitelikte geniş veya sınırlı olabilen hukuki korumadır'' şeklinde tarif edilmiştir....

HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/724 KARAR NO : 2021/614 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 14.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2020/381 ESAS (DERDEST) DAVA KONUSU : Tapu İptali ve Tescil (Satın Almaya Dayalı) KARAR : 6100 sayılı HMK'nın 352/1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı dava dilekçesinde özetle; sözleşme gereği 4.000.000,00 TL bedelle davacıya devri kararlaştırılan taşınmazda taşınmaz bedelinin 750.000,00 TL'sinin ödendiği, bakiyesinin ise ödenmediği iddia edilerek dava konusu taşınmaz hissesinin adına tescilini talep etmiştir. Dava, mülkiyet hakkına dayanılarak açılmış, bu hakkın gerçek hak sahibine naklini amaçlayan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 18/05/2015 gününde verilen dilekçe ile ön alım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 14/01/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Davacı, paydaşı olduğu ... ada 1 parsel sayılı taşınmazın dava dışı önceki paydaşı ...'in taşınmazdaki 1/4 payını 17.02.2014 tarihinde 20.000,00TL bedelle davalıya sattığını, satışla ilgili kendisine noter bildirimi yapılmadığını ileri sürerek bedeli karşılığında, davalı adına kayıtlı payın iptali ile adına tescilini talep ve dava etmiştir....

HD.nce bakılan kadastro sonucu oluşan tapu kaydının, kadastro öncesi neden olarak tapu kaydına dayalı iptal ve tescil davaları, 8. HD.nce bakılan Hazinenin devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yer ya da zilyetlikle iktisap koşullarının oluşmadığı iddiasına dayalı tapu iptal ve tescil davaları ile 3. HD.nce bakılan ve müstakilen açılan haksız işgal tazminatı (ecrimisil) davaları hariç olmak üzere...) biçiminde formüle edilmiştir. Bu açıklamalar karşısında, Hazinenin tapusuz yer bakımından mülkiyet hakkına dayanarak açtığı davalar 8.Hukuk Dairesinin temyiz incelemesi alanına girmektedir. Bu bakımdan, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesinin Yüksek Yargıtay (1.) Hukuk Dairesine ait olması icap eder....

Somut olaya gelince; davaya konu taşınmazın tapu kaydı ve resmi senetler celp edilmekle yapılan incelemede dava konusu Keşan İlçesi, Aşağı Zaferiye Mah. Kalburcu Bayıryolu Mev. 942 ada 23 parsel sayılı taşınmaz üzerinde 3/16 hisse oranında maliki olduğu, dava dışı diğer hissedarlar Gülten Gezer ve Medine Gemici'nin de dava konusu taşımazda 3/16 oranında hissedar oldukları görülmekle davalının dava dışı diğer hissedarlar Gülten Gezer ve Medine Gemici'den paylarını 150.000'er TL'den ve 3.000'er TL tapu masrafı yaparak satın aldığı anlaşılmaktadır. Davacının TMK 713 hükmü gereği ön alım hakkı doğmakla davalı ön inceleme duruşmasından önce cevap dilekçesinde davayı kabul ettiği beyan etmiştir....