Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, ölünceye kadar bakma sözleşmesinin iptali ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 611 ilâ 619. maddeleri. 3. Değerlendirme 1. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür. 2. TBK'nın 611. maddesinin 1. fıkrası, ölünceye kadar bakma sözleşmesinin tanımına yer vermiş olup tanım, "...bakım borçlusunun bakım alacaklısını ölünceye kadar bakıp gözetmeyi, bakım alacaklısının da bir malvarlığını veya bazı malvarlığı değerlerini ona devretme borcunu üstlendiği sözleşme...." şeklinde yapılmıştır. 3. İmkansızlık, baştaki imkansızlık ve sonraki imkansızlık olmak üzere ikiye ayrılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 22.10.2012 gününde verilen dilekçe ile ölünceye kadar bakma sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 17.06.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi taraflarca istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava ölünceye kadar bakım sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davasıdır. Davacı, davalıların murisi Şaban Kırcal ile düzenledikleri ölünceye kadar bakma sözleşmesi gereği, bakım borcunu yerine getirdiğini, murisin vefat ettiğini, ancak bakım akdinde belirtilen 27 ada 3 parsel sayılı taşınmazda Şaban'a murisinden intikal edecek hisselerinin devredilmediğini ileri sürerek, bu hissenin iptali ile adına tescilini istemiştir....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Ladik Noterliğinin 10.11.2021 tarih ve 2709 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde ölünceye kadar bakım sözleşmesinin feshi başlıklı noter evrakında tarafların "..yaptığımız Düzenleme Şeklinde Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesini gördüğümüz lüzum üzerine aramızda anlaşarak karşılıklı olarak feshettik....
TBK'nun 611. maddesinde; "Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, bakım borçlusunun bakım alacaklısını ölünceye kadar bakıp gözetmeyi, bakım alacaklısının da bir malvarlığını veya bazı malvarlığı değerlerini ona devretme borcunu üstlendiği sözleşmedir. Bakım borçlusu, bakım alacaklısı tarafından mirasçı atanmışsa, ölünceye kadar bakma sözleşmesine miras sözleşmesine ilişkin hükümler uygulanır." şeklinde, yine aynı kanunun 612. maddesinde; "Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, mirasçı atanmasını içermese bile, miras sözleşmesi şeklinde yapılmadıkça geçerli olmaz....
Dava, ölünceye kadar bakma akdine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Dosya arasındaki bilgi ve belgelerden, muris T7 ile davacı T1 arasında İpsala Noterliği'nin 08/06/2018 tarih ve 1782 yevmiye numaralı "Düzenleme Şeklinde Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi" akdedildiği, anılan sözleşmenin muris tarafından tek taraflı biçimde düzenlenen vasiyetname niteliğinde değil; karşılıklı edimleri havi nitelikte düzenlenen ve her iki tarafça da imzalanan ölünceye kadar bakım sözleşmesi niteliğinde bulunduğu, buna rağmen İpsala Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2018/383 Esas, 2019/94 Karar sayılı dosyası ile sehven açılıp okunduğunun tespitine karar verildiği anlaşılmaktadır. Ölünceye kadar bakım sözleşmeleri; taraflara hak ve borçlar yükleyen sözleşmelerden olup, bakım borcuna karşılık bir taşınmazın devri kararlaştırıldığında, bakım alacaklısının ölümünden sonra onun mirasçıları mülkiyeti geçirme borcu ile yükümlüdürler....
Ölünceye kadar bakım sözleşmeleri taraflara hak ve borçlar yükleyen sözleşmelerden olup, bakım borcuna karşılık bir taşınmazın devri kararlaştırıldığında, bakım alacaklısının ölümünden sonra onun mirasçıları mülkiyeti geçirme borcu ile yükümlüdürler. Bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde, sözleşmeye dayanılarak tapu iptali ve tescil istemi ile dava açılabilir. Bakım borçlusunun bakıp gözetme yükümlülüğü aksi kararlaştırılmadığı sürece, bakım alacaklısını ailesi içerisine alıp konut temini, besleme-giydirme, hastalığında tedavi, manevi yönden de her türlü yardım ve desteği sağlama gibi ödevleri kapsar. Bu görevlerin yerine getirilmesi halinde ölünceye kadar bakım sözleşmeleri taraflarına kişisel hak sağladığı için tapu iptali ve tescil davasını, bakım borçlusu ya da onun külli halefleri bakım alacaklısının mirasçılarına karşı açabilirler. Kuşkusuz, ölünceye kadar bakım sözleşmesinin muvazaalı olarak yapıldığı her zaman ileri sürülebilir....
Borçlar Kanununun (BK) 511.) maddesinde, “Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, bakım borçlusunun bakım alacaklısını ölünceye kadar bakıp gözetmeyi, bakım alacaklısının da bir malvarlığını veya bazı malvarlığı değerlerini ona devretme borcunu üstlendiği sözleşmedir.” olarak tarif edilmiştir. Anılan yasanın bu ve devamı maddelerinin açık hükümlerin de belirtildiği gibi ölünceye kadar bakım sözleşmesi ile, bakım alacaklısı sözleşmeye konu olan mamelek veya bazı mallarının mülkiyetini bakım borçlusuna geçirme, bakım borçlusu da kural olarak bakım alacaklısını kendi ailesi içerisine alıp, ona özenle ölünceye kadar bakıp gözetmek yükümlülüğü altına girer. Hemen belirtmek gerekir ki, bakım borçlusunun bakıp gözetmek yükümlülüğü, aksi kararlaştırılmadığı sürece bakım alacaklısını ailesi içerisine alıp, ikametini temin etme yanında, besleme giydirme hastalığında hekime götürüp, gerekli ihtimamı gösterme, manevi yönden her türlü yardım ve desteği sağlama gibi ödevleri de içerisine alır....
Davacı miras bırakan tarafından yapılan ölünceye kadar bakım sözleşmesinin mirastan mal kaçırma amaç ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek eldeki davayı açmıştır. Dairece davaya konu taşınmazın sicil kaydının halen miras bırakan üzerinde kayıtlı olması nedeniyle tapu iptal tescil isteğinin reddine ilişkin bozma gerekçesi yerindedir. Davacının bu yöne yönelik karar düzeltme talepleri yerinde değildir. Reddine. Ancak, dava dilekçesinde tapu iptal tescil isteği yanında ölünceye kadar bakım sözleşmesinin de iptalinin talep edildiği karar düzeltme isteği üzerine yapılan inceleme sonucu anlaşılmıştır. Mahkemece yapılan inceleme araştırma ve dinlenen tanık beyanlarından miras bırakanın bakımının bakıcı tutulmak suretiyle yerine getirildiği, bakıcının akşam saat 5’ten sonra işi bırakmasından itibaren davalının miras bırakanla ilgilendiği belirtilmiştir. Esasen bakım borcunun yerine getirildiği mahkemenin de kabulündedir....
Kuşkusuz, ölünceye kadar bakım sözleşmesinin muvazaalı olarak yapıldığı her zaman ileri sürülebilir. Kısaca ifade etmek gerekirse, muvazaa irade ile beyan arasında kasten yaratılmış aykırılıktır. Böyle bir savunma ileri sürülmüşse, mahkemece dayanılan sözleşmedeki tarafların gerçek ve müşterek amaçlarının Türk Borçlar Kanunu’nun 19.maddesi hükmünden yararlanarak açıklığa kavuşturulması gerekir. Zira bu gibi durumlarda ölünceye kadar bakım sözleşmesinin ivazlı olarak (bedel karşılığı) değil de bağış amaçlı veya mirasçıların bazılarından mal kaçırmak amacı ile yapıldığı kabul edilmelidir Somut uyuşmazlıkta, davacıların dayandığı ölünceye kadar bakma akdi uyarınca bakım alacaklısı Ayşe'ye muris eşi Osman’dan intikal edecek Yahyalı ilçesi 249 ada 2 parsel sayılı taşınmazın mülkiyeti bakım borcu karşılığı nakledilecektir. Anılan sözleşmenin düzenlendiği tarihte bakım alacaklasının 73 yaşında olduğu, vefat ettiği tarihte ise 82 yaşında olduğu anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TENKİS Taraflar arasında birleştirilerek görülen davada; Davacı ..., miras bırakan Kanber Acar’ın saklı payı ihlal etmek kastıyla 163 ada 64 parsel sayılı taşınmazın ½ payını ölünceye kadar bakma koşuluyla oğulları davalılara temlik ettiğini, bakım ihtiyacının olmadığını, davalıların bakım görevini yerine getirmediğini ileri sürerek ölünceye kadar bakma sözleşmesinin iptaline, olmadığı taktirde tenkise karar verilmesini istemiştir. Birleşen davanın davacıları, miras bırakan ...’ın mirasçıdan mal kaçırmak amacıyla 163 ada 64 parsel sayılı taşınmazın ½ payını ölünceye kadar bakma koşuluyla oğulları davalılara temlik ettiğini, murisin maddi durumunun iyi olup, bakım ihtiyacının bulunmadığını ileri sürerek muvazaa nedeniyle tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemişlerdir....
