Tasarruf oranı aşılmış ise tasarrufun niteliğine göre icap ederse kazandırma işleminde, saklı payları zedeleme kastının bulunup bulunmadığı objektif (nesnel) ve sübjektif (öznel) unsurlar dikkate alınarak belirlenmelidir. Zira tasarruf oranını aşan her kazandırmada saklı payları zedelenen kastının varlığından söz edilemez. Mutlak olarak tenkise tabi tasarruflarda (ölüme bağlı tasarruflar veya Medeni Kanunun 565. maddesinin 1, 2 ve 3 bentlerinde gösterilenler) veya saklı payın ihlal kastının varlığı kesin olarak anlaşılan diğerlerinde özellikle muayyen mal hakkında tenkis uygulanırken Medeni Kanunun 570. maddesindeki sıralamaya dikkat etmek davalı mahfuz hisseli mirasçılardan ise aynı kanunun 561. maddesinde yer alan mahfuz hisseden fazla olarak alınanla sorumluluk ilkesini gözetmek, dava konusu olup olmadığına bakılmayarak önce ölüme bağlı tasarruflarla davacının saklı payını tamamlamak, sonra sağlar arası tasarrufları dikkate almak gerekir....
nın mirasçılıktan çıkarıldığını, çıkarma sebeplerinin gerçek olmadığını belirterek vasiyetnamenin iptalini talep etmiştir.Mahkemece; kısa kararda "Davaya tenkis davası olarak devam olunmasına davalı ...'in saklı pay oranının 1/8 olarak kabulü ile vasiyetnamenin buna göre tenfizine" şeklinde hüküm kurulmasına rağmen, gerekçeli kararda "1- Davacı-k.davalı ... vd.nin vasiyetnamenin tenfizi talebinin davalı ...'nın 1/8 saklı payının dışındaki kısmı ile ilgili olarak davalarının kabulüne, muris ...'nün ... 2.Noterliğinin 02.10.2002 tarih 23962 yevmiye nolu ölüme bağlı vasiyetnamesinin bu şekilde tenfizine, 2- Davalı-k.davacı ...'nın davası yönünden davasının kabulü ile; ... 2.Noterliğinin 02.10.2002 tarih 23962 yevmiye nolu düzenleme vasiyetname başlıklı ... tarafından düzenlenen vasiyetnamenin ...'...
Kadastro Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, davacıların, murislerinin mirascılardan mal kaçırarak tasarruf nisabına yönelik olarak açtığı Vasiyetnamenin iptali ve Tenkis istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce; davaya konu taşınmazlar ile ilgili olarak yargılama sırasında kadastro tutanağı düzenlenmesi nedenleriyle görevsizlik kararı verilmiştir. Kadastro Mahkemesi ise, uyuşmazlığın, taşınmazlara yönelik vasiyetnamenin iptali ve tenkis davası niteliğinde yenilik doğurucu hüküm almayı gerektiren dava olduğu gerekçesiyle, görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
Tasarruf oranı aşılmış ise tasarrufun niteliğine göre icap ederse kazandırma işleminde, saklı payları zedeleme kastının bulunup bulunmadığı objektif (nesnel) ve sübjektif (öznel) unsurlar dikkate alınarak belirlenmelidir. Zira tasarruf oranını aşan her kazandırmada saklı payları zedeleme kastının varlığından söz edilemez. Mutlak olarak tenkise tabi tasarruflarda (ölüme bağlı tasarruflar veya TMK'nin 565. maddesinin 1, 2 ve 3 bentlerinde gösterilenler) veya saklı payın ihlal kastının varlığı kesin olarak anlaşılan diğerlerinde özellikle muayyen mal hakkında tenkis uygulanırken TMK'nin 570. maddesindeki sıralamaya dikkat etmek davalı mahfuz hisseli mirasçılardan ise aynı Kanunun 561. maddesinde yer alan mahfuz hisseden fazla olarak alınanla sorumluluk ilkesini gözetmek, dava konusu olup olmadığına bakılmayarak önce ölüme bağlı tasarruflarla davacının saklı payını tamamlamak, sonra sağlar arası tasarrufları dikkate almak gerekir....
Tasarruf oranı aşılmış ise tasarrufun niteliğine göre icap ederse kazandırma işleminde, saklı payları zedeleme kastının bulunup bulunmadığı objektif (nesnel) ve sübjektif (öznel) unsurlar dikkate alınarak belirlenmelidir. Zira tasarruf oranını aşan her kazandırmada saklı payları zedeleme kastının varlığından söz edilemez. Mutlak olarak tenkise tabi tasarruflarda (ölüme bağlı tasarruflar veya TMK'nin 565. maddesinin 1, 2 ve 3 bentlerinde gösterilenler) veya saklı payın ihlal kastının varlığı kesin olarak anlaşılan diğerlerinde özellikle muayyen mal hakkında tenkis uygulanırken TMK'nin 570. maddesindeki sıralamaya dikkat etmek davalı mahfuz hisseli mirasçılardan ise aynı Kanunun 561. maddesinde yer alan mahfuz hisseden fazla olarak alınanla sorumluluk ilkesini gözetmek, dava konusu olup olmadığına bakılmayarak önce ölüme bağlı tasarruflarla davacının saklı payını tamamlamak, sonra sağlar arası tasarrufları dikkate almak gerekir....
İlk derece mahkemesince, birleşen dosyadaki dava dilekçesinde belirtilen vasiyetnamenin iptali sebepleri bakımından yeterli bir araştırma ve değerlendirme yapılmadan ayrıca gerekçesi tam olarak açıklanmadan sadece vasiyetnamenin iptali talebinin yerinde görülmediğinin belirtilmesi suretiyle hüküm kurulması 6100 sayılı HMK md. 294 ve 297'ye aykırılık oluşturduğundan kararın bu nedenle de kaldırılması gerekmiştir. 3- ) Tenkis, 4721 sayılı TMK'nun 560- 562 maddelerinde düzenlenen, mirasbırakanın saklı payları zedeleyen gerek ölüme bağlı ve gerekse sağlararası kazandırmalarının kural olarak saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar tarafından mirasbırakanın tasarruf edebileceği sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu davalardandır. Bu yönüyle bakıldığında tenkis davası Miras Hukukuna özgü bir iptal davası olarak kabul edilmelidir....
İlk derece mahkemesince, birleşen dosyadaki dava dilekçesinde belirtilen vasiyetnamenin iptali sebepleri bakımından yeterli bir araştırma ve değerlendirme yapılmadan ayrıca gerekçesi tam olarak açıklanmadan sadece vasiyetnamenin iptali talebinin yerinde görülmediğinin belirtilmesi suretiyle hüküm kurulması 6100 sayılı HMK md. 294 ve 297'ye aykırılık oluşturduğundan kararın bu nedenle de kaldırılması gerekmiştir. 3- ) Tenkis, 4721 sayılı TMK'nun 560- 562 maddelerinde düzenlenen, mirasbırakanın saklı payları zedeleyen gerek ölüme bağlı ve gerekse sağlararası kazandırmalarının kural olarak saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar tarafından mirasbırakanın tasarruf edebileceği sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu davalardandır. Bu yönüyle bakıldığında tenkis davası Miras Hukukuna özgü bir iptal davası olarak kabul edilmelidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ VE TESCİL - TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil- tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ......
Temyiz Sebepleri Davacılar vekili, murisin vasiyetnamelerle davacıların saklı paylarını ihlal ettiğini, farklı tarihlerde yaptığı vasiyetnamelerde tutarsızlık olduğunu, vasiyet edilen bir kısım taşınmazın murisin adına kayıtlı olmadığını, eksik araştırma sonucunda karar verildiğini, davanın sadece vasiyetnamenin iptali talebi olmadığını, ikinci kademede tenkis istemlerinin olduğunu, ilk derece mahkemesi ve bölge adliye mahkemesince bu durumun dikkate alınmadığını belirterek bölge adliye mahkemesi kararını temyiz etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, vasiyetnamenin iptali istemine ilişkindir. Uyuşmazlık çözümünde; vasiyetnamenin iptali ilişkin olarak Türk Medeni Kanunu’nun 557. maddesi esas alınmıştır. 3. Değerlendirme İncelenen bölge adliye mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu, bu nedenle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının yerinde olmadığı değerlendirilmiştir. VI....
in dava dışı kaldığı, mirasbırakanın kayden maliki bulunduğu 6 ada, 47 parsel sayılı taşınmazını, 10/12/1993 tarihli “Vasiyetnamedir” başlıklı adi yazılı belge ile davalılara vasiyet ettiği, anılan vasiyetnamenin ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2003/632 Esas sayılı dava dosyası ile 02/04/2004 tarihinde açıldığı,henüz vasiyetnamenin tenfiz edilmediği, taşınmazın halen muris adına kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır. Davacılar; vasiyetnamenin elyazısı ile hazırlanmadığı, geçerlilik koşullarını taşımadığı iddiası ile vasiyetnamenin iptali olmadığı taktirde tenkis isteği ile eldeki davayı açmışlardır. Açıklamak gerekir ki; vasiyetnamenin geçerlilik koşullarını taşıdığı kabul edilerek tenkis bakımından kurulan hüküm sadece davalılar tarafından temyiz edilmiş, Yargıtay 2. Dairesince de vasiyetnamenin geçerli olduğu benimsenerek tenkis bakımından araştırma bozması yapılmıştır....
