Maddesinin 1/a bendinde ölüme bağlı tasarrufların iptali ve tenkisine ilişkin davalarda ölen kimsenin son yerleşim yerinin kesin yetkili olduğu belirtilmiştir. Öte yandan terditli dava konusunun düzenlendiği HMK’nun 111. Maddesinde;" (1) Davacı, aynı davalıya karşı birden fazla talebini, aralarında aslilik-fer'ilik ilişkisi kurmak suretiyle, aynı dava dilekçesinde ileri sürebilir. Bunun için talepler arasında hukuki veya ekonomik bir bağlantının bulunması şarttır. (2) Mahkeme, davacının asli talebinin esastan reddine karar vermedikçe, fer’i talebini inceleyemez ve hükme bağlayamaz.” hükmü yer almaktadır. Somut olayda, davacının asıl talebi muris muvazaası nedeniyle taşınmaz bedelinin payı oranında tahsili, fer'i talebi ise tenkise ilişkin olduğuna göre, yetkili mahkemenin tayininde öncelikle asıl talebin esas alınması gerekmektedir....
in temlik tarihinde ehliyetsiz olduğundan bahisle davanın kabulüne karar verilmiş, karar Dairece onanmış, onama kararına karşı davalı vekili, davada keşif yapılmadığından tasarruf ehliyetine ilişkin raporun eksik incelemeye dayandığından, kendisinin iyiniyetli olduğundan kararın bozulması isteği ile karar düzeltme talebinde bulunmuştur. Dosya içeriğinden ve toplanılan delillerden anlaşılacağı üzere, davalı ... mirasbırakan... mirasçısı değildir ve tereke dışında üçüncü kişidir. Davacının öncelikli isteği ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptali - tescil ve taşınmazın terekeye iadesi isteğidir. Mirasbırakan ...'in ölüm tarihi itibari ile terekesi elbirliği ( şştirak) halinde mülkiyet hükümlerine tâbidir....
Zira tasarruf oranını aşan her kazandırmada saklı payları zedeleme kastının varlığından söz edilemez. Mutlak olarak tenkise tabi tasarruflarda (ölüme bağlı tasarruflar veya TMK'nin 565. maddesinin 1, 2 ve 3 bentlerinde gösterilenler) veya saklı payın ihlal kastının varlığı kesin olarak anlaşılan diğerlerinde özellikle muayyen mal hakkında tenkis uygulanırken TMK'nin 570. maddesindeki sıralamaya dikkat etmek davalı mahfuz hisseli mirasçılardan ise aynı Kanunun 561. maddesinde yer alan mahfuz hisseden fazla olarak alınanla sorumluluk ilkesini gözetmek, dava konusu olup olmadığına bakılmayarak önce ölüme bağlı tasarruflarla davacının saklı payını tamamlamak, sonra sağlar arası tasarrufları dikkate almak gerekir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay’ca incelenmesi istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu: GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: Davacı; asıl ve birleşen davalarda özetle; Miras bırakanı ve babası olan ...'ın 21.07.2005 tarihinde öldüğünü, sağlığında sahibi olduğu 1364 sayılı parseli kızı ... ile damadı olan ...'ye, 8554 sayılı parseldeki hissesini ise kızı ...'ya hibe ettiğini, 1365 sayılı parseli ise eşi Dudu'ya rücu şartlı olarak hibe ettiğini, bu temliklerin kendisinden mal kaçırmak amacıyla yapıldığımı, saklı payının zedelendiğini, ortada muvazaa bulunduğunu, murisin serbest iradesi ile hareket etmediğini belirterek öncelikle muris muvazaası nedeniyle yapılan hibe işleminin iptali ile miras hissesi oranında adına tesciline karar verilmesini, bu mümkün olmazsa saklı payını ihlal eden temliklerin tenkisine karar verilmesini talep etmiştir....
Hemen belirtmek gerekir ki; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 29. ve 33. maddeleri gereğince olayları bildirmek taraflara, hukuki nitelemeyi tespit ederek uygulanacak kanun hükmünü bulup tatbik etmek hâkime aittir. ./.. Somut olayda; iddianın içeriğine göre davadaki istek, mirasbırakanın ölüme bağlı olarak gerçekleştirdiği tasarrufun iptali ile ilgili olmayıp, hukuksal dayanağını Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 19. maddesi (mülga Borçlar Kanunu'nun (BK) 18. maddesi) ve 1.4.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararından alan muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı alacaktır. Bilindiği üzere; uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir....
Öte yandan; aşağıda adlarına, esas ve karar numaralarına yer verilen Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi dışında kalan diğer Bölge Adliye Mahkemelerinde, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil istemli davalar ile muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak açılan tazminat istemli davaların aynı mahiyette davalar olduğu kabulüyle davadaki tek talebin muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tazminat istemi olduğu dava dosyalarında istinaf incelemelerinin ilgili iş bölümü kararları uyarınca "01.04.1974 tarih, 1/2 sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararına konu edilen ve uygulamada muris muvazaası olarak adlandırılan hukuksal nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemli davalar ile tenkis davaları sonucu verilen hüküm ve kararlar," bakımından görevli Dairelerce yapıldığı UYAP bilişim sistemi üzerinden yapılan incelemeden anlaşılmıştır. Şöyle ki; Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1....
Ölüme bağlı bir tasarrufun iptali için aşağıdaki sebeplerle dava açılabilir: 1- Tasarruf miras bırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa, 2- Tasarruf yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa, 3- Tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka ve ahlaka aykırı ise, 4- Tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa. Ölüme bağlı tasarrufun iptal sebepleri esasa ilişkin iptal sebepleri ve şekle ilişkin iptal sebepleri olmak üzere iki bölümde incelenebilir. Ölüme bağlı tasarrufun esasa ilişkin iptal sebepleri ehliyetsizlik, irade sakatlığı, hukuka aykırılık ve ahlaka aykırılıktır. Şekle ilişkin iptal sebeplerine gelince; ölüme bağlı bir tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa iptal davasına konu olabilir. Vasiyetnamenin iptali sebepleri Türk Medeni Kanunu'nun 557 ve 558.maddelerinde sınırlı bir şekilde gösterilmiştir. Davacı bu iptal nedenleri bakımından delil sunmalıdır....
davaya devam etmişler ve davalarını ıslah ederek ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal tescil, olmadığı takdirde tenkis isteklerinde bulunmuşlardır. Davalı, kısıtlının dava açıldıktan sonra öldüğünü, husumete izin kararı alınmadığını, temlik tarihinde fiil ehliyetinin olduğunu, vasinin kısıtlıya karşı kötü muamelede bulunduğunu, kişisel husumeti nedeniyle eldeki davanın açıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, ehliyetsizlik iddiasının varlığı halinde miras payına hasren tapu iptal tescil istenemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişme konusu ... parsel sayılı taşınmaz ... ... adına kayıtlı iken, Mediha’nın bizzat katıldığı 29/03/2010 tarih 1849 yevmiye numaralı ölünceye kadar bakma akdiyle taşınmazın davalıya devredildiği, ... ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 04.03.1998 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 24.11.2004 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ölüme bağlı tasarruf suretiyle kazanılan hakka dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece, kesin süreye uyulmaması nedeniyle açılan davanın reddine karar verilmiş, hükmü davacılar temyiz etmiştir....
Hukuk Dairesince, davalıla.... ve ..... yönünden istinaf taleplerinin tamamından, davalı ... önünden ise sadece denkleştirme alacağına yönelik istinaf taleplerinden feragat edildiği, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı iptal-tescil isteği için davalı ... ... yönünden davanın kabulüne karar verilmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmadığı gerekçesiyle davalılar ....,... ve ...’in denkleştirme alacağına yönelik istinaf başvurularının feragat nedeniyle reddine, davalı ...’in muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı iptal-tescil isteğine yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar süresi içinde davalı ... ... vekili tarafından esastan reddedilen muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı iptal- tescil isteği yönünden temyiz edilmiştir....
