Yukarıda ifade edilen yasa hükümleri ve açıklamalara göre vasiyetnamenin düzenlenmesine katılan tanıklar vasiyetçinin kardeşi veya eşi olmadığı gibi(TMK 536/1),davalı vakfın çalışanları olup TMK'nun 536/2. maddesindeki yasaklanan kişiler içerisinde yer almadıklarından mahkemece davalı vakıf çalışanlarının vasiyetnamenin düzenlenmesine katılmalarının iptal sebebi olarak görülmesi doğru görülmemiştir. Bundan ayrı olarak,TMK'nun 557.maddesinde ise vasiyetnamenin iptali sebepleri tahdidi olarak sayılmıştır.TMK'nun 557.maddesi;Aşağıdaki sebeplerle ölüme bağlı bir tasarrufun iptali için dava açılabilir: 1-Tasarruf mirasbırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa, 2-Tasarruf yanılma,aldatma,korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa, 3-Tasarrufun içeriği,bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlaka aykırı ise, 4-Tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa'' şeklinde düzenlenmiştir....
Mahkemece miras bırakanın 31.12.2009 tarihinde öldüğü,vasiyetnamenin tanzim tarihi olan 30.5.2008 tarihinde davacının henüz murisle evlenmediği, evliliğin murisin ölümünden 1 hafta önce gerçekleştiği, murisin evlenmeden önce bağışta bulunduğu sonradan evlendiğine göre saklı payı zedeleme kastının bulunmayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de mahkemece varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Miras bırakan... davalılar yararına sağlar arası bir kazandırma gerçekleştirmemiş olup, ölüme bağlı bir tasarruf olan vasiyetname düzenlemiştir. Ölüme bağlı tasarruflar mutlak olarak tenkise tabi kazandırmalar olup burada sağlar arası kazandırmalarda belli durumlar için aranılan saklı payı ihlal kastının yokluğu gerekçesiyle davanın reddedilmesi doğru olmamıştır. Ayrıca evliliğin iptali için açılan davanın sonucunun beklenmesi talep edilmesine rağmen mahkemece bekletici mesele yapılmaksızın hüküm tesis edilmiştir....
Vasiyetnamenin usulünce açılıp, okunma kararının kesinleşmesinden sonra iptali için 1 yıllık süre işlemeye başlar. 4722 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkındaki Kanun'un 17. maddesi uyarınca; mirasçılık ve mirasın geçişi, miras bırakanın ölüm tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir. Tarafların ortak murisi ...01.04.2004 vefat ettiğine göre, olayın çözümünde 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun uygulanması gerekmekte olup, bu kanunda ölüme bağlı tasarrufların iptali davası için 559.maddede belirtilen 1 yıllık süre, hak düşürücü süre olarak düzenlenmiştir. Tüm bu bilgiler ışığında somut olay irdelendiğinde; ...Noterliği'nde düzenlenen 09.05.2003 tarih ve 14306 numaralı vasiyetnamenin,... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2004/61 E.; 2004/98 K. sayılı dosyası ile açılıp, okunduğu, hükmün 24.07.2004 tarihinde kesinleştiği, huzurdaki vasiyetnamenin iptali davasının, 1 yıllık hak düşürücü süre dolduktan sonra 17.03.2014 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır....
Noterliğinin 27/08/2008 tarih 10081 yevmiye numaralı vasiyetnamesinin iptaline, vasiyetnamenin iptali taleplerinin reddi halinde vasiyetnamenin davacının payı oranında tenkise tabi tutulmasına karar verilmesini talep etmiştir....
HMK’nun 190. maddeleri gereğince usulüne uygun delillerle ispatlanamadığı, yine vasiyetnamenin usulüne uygun tanzim edildiği gerekçesiyle davacının vasiyetnamenin iptali davasının esastan reddine karar verilmiş olup, 4721 s. TMK'nun 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; 1- Ehliyetsizlik, 2- Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3- Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, 4- Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir. 4721 s. TMK'nun 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez....
O halde; mahkemece, vasiyetnameden rücu edildiğine dair beyanı içeren düzenleme şeklinde belgenin ölüme bağlı tasarruf niteliği taşıdığı, kanunda yer alan şekille yapılabileceği, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın açılması gerektiği, ilgililerin ancak vasiyetnamenin açılıp okunması suretiyle haklarını öğrenebilecekleri dikkate alınarak; mirasçılara TMK 595,596 ve 597. madde hükümleri gereğince vasiyetnamenin açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere vasiyetname ekli tebligat yapılması, dava konusu vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tutanağa geçirilmesi, tutanağın hazır bulunanlar tarafından imzalanması sağlamak ve okunma işleminin tespitine karar verilmesi gerekirken; mahkemece yapılacak bir işlem olmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava vasiyetnamenin iptali isteğine ilişkindir. TMK'nın 557. maddesinde vasiyetnamenin iptal sebepleri tahdidi olarak sayılmıştır. Bu maddeye göre "Aşağıdaki sebeplerle ölüme bağlı bir tasarrufun iptali için dava açılabilir: 1. Tasarruf mirasbırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa, 2. Tasarruf yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa, 3. Tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlâka aykırı ise, 4. Tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa." Devrek Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/1206 esas 2019/1212 karar sayılı mirasçılık belgesine göre davacının 04.12.2009 tarihinde vefat eden Hasan Buruş'un mirasçısı olduğu anlaşılmıştır. İptali istenen 05.02.1999 tarihli 1021 yevmiye sayılı vasiyette geçen muris Satiye Buruş'un ise 20.11.1993 tarihinde vefat ettiği dosya içerisinde bulunan verasetnamesinden anlaşılmıştır....
Bir tasarrufun iptali bir öncekinin yürürlüğe girmesini sağlarsa, süreler iptal kararının kesinleşmesi tarihinde işlemeye başlar. Tenkis iddiası, def'i yoluyla her zaman ileri sürülebilir." hükmünü içermektedir. Yukarıda açıklanan maddelerde; ölüme bağlı bir tasarruf olan vasiyetnamenin iptali ve tenkisi davalarını açmak için belirtilen süreler, hak düşürücü süre olarak düzenlenmiştir. Ancak gerek 559. maddenin 2. fıkrasında, gerekse 571. maddenin 3.fıkrasında; vasiyetnameye ilişkin açılmış bir davada hükümsüzlük ve tenkis iddiasının, defi yoluyla her zaman ileri sürülebileceği belirtilmiştir. Dosyanın incelenmesinde; davalılardan ... 29.12.2011 tarihli dilekçesi ve bilirkişi raporuna itiraz dilekçeleri ile TMK 599/son (743 sayılı MK 501/son) maddesi uyarınca vasiyetnamenin hükümsüz olduğundan bahisle iptal defi ileri sürmüş olup, temyiz dilekçesinde de bu hususu yinelemiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Samsun 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/225 esas, 2022/204 karar sayılı dava dosyasında verilen dava ölüme bağlı tasarruf, birleşen dava (vasiyetnamenin iptali) talebinin reddine karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; ölüme bağlı tasarruf, birleşen dava (vasiyetnamenin iptali) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Asıl ve birleşen davanın ayrı ayrı REDDİNE," karar verilmiştir....
Dava resmi vasiyetnamenin iptali istemine ilişkindir. Resmi vasiyetname hukuki niteliği gereği ölüme bağlı bir tasarruf olup ölüme bağlı tasarrufların iptal edilebilmesine yol açan sebepler de dört bent halinde TMK md.557’de sayılmıştır. Bunlar; 1- Ehliyetsizlik, 2- Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3- Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, 4- Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir. Bu iptal sebepleri Yargıtay kararlarında da belirtildiği üzere sınırlı sayıdadır ve bunların dışında bir sebeple ölüme bağlı tasarrufların iptali için dava açılamaz. (Yargıtay 3. HD, E: 2017/13002, K: 2019/2491; Yargıtay 3....
