"İçtihat Metni" Mahkemesi : İş Mahkemesi Tarihi : 12.05.2015 Dava, ödeme emrinin iptali ile Kurumca yersiz tahsil edilen prim borcunun istirdatı istemine ilişkindir. Mahkemece, uyulan bozma ilâmı sonrası ödeme emri yönünden bu davaya bakmakla İdare Mahkemesi görevli olduğundan görevsizlik nedeniyle davanın reddine, prim alacağı yönünden ise hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir....

Vergi Mahkemesince verilen ... gün ve E:...; K:... sayılı kararın; idari itirazın tahakkuklar için geçerli olduğu, ödeme emrinin iptali istemiyle doğrudan dava açılabileceği öne sürülerek bozulması istenilmektedir. Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir. Tetkik Hakimi ...'in Düşüncesi: Uyuşmazlık, davacı Şirkete ait antrepodan eksik çıkan eşyaya ilişkin olarak Gümrük Yasasının 109'uncu madesine göre tahakkuk ettirilen tazminatın tahsili amacıyla davacı Şirket adına ödeme emri düzenlenmesine ilişkindir. 6183 sayılı Yasa hükümlerine göre düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle ya mahkemede dava açılmalı, ya da İdari Yargılama Usulü Kanununun 11'inci maddesine göre bir üst mercie başvurulması gerekir. Olayda ise, ödeme emrine karşı süresi içinde mahkemeye dava açıldığı görülmektedir....

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu ödeme emirlerinden; … tarih ve … sayılı ödeme emri yönünden, davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği; … tarihli ve … sayılı ödeme emri yönünden ise; bu ödeme emrinin mükerrer olduğu ve dava karara bağlanmadan önce iptal edildiği Mahkemelerinin ara kararına idarece gönderilen cevaptan, anlaşıldığından, iptali yönünde verilen kararda hukuka uyarlık olmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davalı istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, kısmen reddine, … sayılı ödeme emrinin iptaline ilişkin hüküm fıkrası yönünden istinaf isteminin reddine, … sayılı ödeme emri yönünden ise karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından kararın hukuka uygun olmadığı belirtilerek bozulması gerektiği ileri sürülmektedir....

Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında; yapılan yargılama, toplanan deliller, Kurum kayıtları, bilirkişi raporları, bozma ilamı ve tüm dosya kapsamına göre dava konusu idari para cezası ve prim borçlarından davacının sorumlu tutulabilmesi için gerekli şartların oluşmadığı, dava dışı şirket hakkında talep ve takip edilmeksizin ve şirketin ödemeden acz içinde olduğu anlaşılmadan şirketin 0,02 oranında ortağı olan davacı hakkında takip yapılmasının yerinde olmadığı anlaşılmakla davanın kabulüne, dava konusu edilen Ümraniye SGK tarafından başlatılan 2011/010810 takip no.lu ödeme emri, 2009/057039 takip nolu ödeme emri, 2008/038084 takip no.lu ödeme emri, 2008/038083 takip no.lu ödeme emri, 2008/025517 takip no.lu ödeme emirlerinin iptaline, davacının bu ödeme emirleri nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir. V. TEMYİZ A....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece İİK.nun 269. maddesine göre takip adi kiralara veya hasılat kiralarına mütedair olur ve alacaklı da talep ederse ödeme emrinin Borçlar Kanununun 260 ve 288 inci maddelerinde yazılı ihtarı ve kanuni müddet geçtikten sonra icra mahkemesinden borçlunun kiralanan şeyden çıkarılması istenebileceği tebliğini ihtiva edeceğinin hüküm altına alındığı, açıklanan kanun hükmüne göre kira kontratını kefil sıfatıyla imzalayan davacı adına örnek 13 ödeme emri düzenlenerek gönderilmesinde usul ve yasaya uymayan bir yön bulunmadığı, kefile örnek 13 ödeme emri gönderilemeyeceğine ilişkin aksi yönde bir kanun düzenlemesi bulunmadığı anlaşıldığından şikayetin reddine karar verilmiştir....

HUKUKİ DEĞERLENDİRME: 6183 sayılı Kanun'un 37. maddesine göre, ödeme zamanı tespit edilmemiş amme alacağının takibine geçilebilmesi için alacağın usulüne uygun bir şekilde ilgiliye tebliğ edilmesi ve ödeme için bir aylık süre tanınması gerekmektedir. 6183 sayılı Kanun hükmü uyarınca takip işlemlerini yürüten davalı idarenin, Kanun'da belirtilen şekilde ödeme zamanının belirlenip belirlenmediği hususunu re'sen inceleyerek, ödeme zamanı belirlenmemiş alacaklar için bir aylık ödeme süresi tanıyarak vade tarihini belirlemesi, akabinde süresi içerisinde ödenmeyen alacaklar için ödeme emri düzenlemesi gerektiği açıktır....

Görüldüğü gibi; “menfi tespit” niteliğindeki ödeme emrine itiraz/ödeme emrinin iptali davasının yedi günlük hak düşürücü süre içerisinde açılması zorunlu olduğu gibi, kendisine ödeme emri gönderilen borçlunun itirazları da üç nedenle sınırlandırılmıştır. Kanun koyucu tarafından, tahsil edilmesi istenen alacak, kamusal nitelikte imtiyazlı olduğundan sürüncemede kalması önlenerek, hızla tahsilinin sağlanması istenmiş, bu nedenle kamu alacağına ilişkin takip kesinleştikten sonra, yeni ve ayrı bir menfi tespit davası açılması yönünde herhangi bir hüküm öngörülmemiştir....

İcra Müdürlüğü 2022/23708 Esas sayılı icra takip dosyasından müvekkiline gönderilen ödeme emri tebligatı incelendiğinde, takibin dayanağı kaçak ve cezalı faturalar olmasına rağmen, takip dayanağı olarak belirtilen borça ilişkin faturalar müvekkiline gönderilen ödeme emri tebligatına eklenmemiş ve müvekkiline tebliğ edilmediğini, icra dosyasından müvekkiline gönderilen ödeme emri tebligatı incelendiğinde üzerindeki açıklamada "Örnek 7 ödeme emri vardır."şeklinde açıklama bulunmakta olduğunu, görüldüğü üzere müvekkiline gönderilen ödeme emri tebligatında takip dayanağı belgelerin ekli olduğuna ya da müvekkilline tebliğ edildiğine dair hiçbir bilgi ya da beyan yer almadığını, kanunun açık düzenlemesi karşısında usulsüz olarak yapılan bu tebligatın iptali gerekmekte olduğunu, Şanlıurfa 1....

-lira gümrük vergi ve resimleri ile gecikme zammı ve gecikme faizi istenmesine ilişkin 9.4.1997 gün ve … sayılı ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davanın mahkemelerince süre aşımı yönünden reddine dair kararın Danıştay Yedinci Dairesince onanması üzerine, ödeme emrinde yer alan tutar ile buna isabet eden gecikme zammı ve gecikme faizinin tahsili amacıyla tanzim ve tebliğ edilen dava konusu işlemin, 2577 sayılı Kanununun 28'inci maddesinin 5'inci fıkrasına istinaden tesis edilen, Danıştay kararı uyarınca ödenmesi gereken miktarı gösteren bir bildirim niteliği taşıdığı, ihbarname, ödeme emri veya haciz işlemi gibi kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem olmadığı gerekçesiyle reddeden ...'nci Vergi Mahkemesinin ... gün ve E:...; K:...sayılı kararının; Danıştay kararıyla, sadece ödeme emri ile talep edilen 120.144.000....

... takip numaralı ödeme emri yönünden dava reddedilmiş, … takip numaralı ödeme emrinin 320,99 TL tutarındaki kısmı ile …, …, … ve … takip numaralı ödeme emirleri ise iptal edilmiştir....