HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/719 KARAR NO : 2022/808 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : MENEMEN AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 08.12.2021 NUMARASI : 2021/757 ESAS, 2021/1141 KARAR DAVA KONUSU : Çocuğun Annesinin Soyadını Kullanmasına İzin KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen kararına karşı, baba Murat Taşçı tarafından istinaf başvurusunda bulunulmakla, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1- b-1- son cümle uyarınca duruşma yapılmadan dosya incelendi, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı anne ile babanın Karşıyaka 6....
Taraflar arasındaki çocuğun annenin soyadını kullanmasına izin davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile esas hakkında yeniden hüküm kurulması suretiyle davanın reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Mahkemece, davacı kadın tarafından boşandığı eşinin soyadını kullanmasına izin verilmesine ilişkin davası yönünden, davalının zamanaşımı itirazının kabulüyle, TMK’nın 178. maddesi uyarınca davanın reddine karar verilmiştir. Evliliğin boşanma sebebiyle sona ermesinden doğan dava hakları, boşanma hükmünün kesinleşmesinin üzerinden bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar (TMK m.178). Bu dava hakları, boşanma davasıyla birlikte ya da boşanma hükmünün kesinleşmesinden itibaren 1 sene içinde talep edilebilen boşanmanın fer’ilerine yönelik olup, kadının boşandığı eşinin soyadını kullanmasına izin verilmesi davası yönünden uygulanmaz. Zira bu talep boşanmanın fer’isi niteliğinde değildir....
bulunduğu belirtilerek davacının evlenmekle edindiği Günay soyadınının iptali ile evlenmeden önceki soyadı olan Özkılıç soyadını kullanmasına izin verilmesi istenmiştir....
Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği içinde doğan çocuğun, evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır. Çocuğun soyadı TMK'nun soybağının hükümleri başlıklı beşinci ayırımda yer alan 321 ve devamı maddelerinde, velayet hakkı ve kapsamı ise, 6. ayırımda yer alan 335 ve devamı maddelerinde düzenlendiğine göre, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi mi, yoksa Aile Mahkemesi mi olduğu hususunun öncelikle çözümlenmesi gerekir. Göreve ilişkin sorunun çözümü; çocuğa soyadını kazandıran pozitif hukuk normlarıyla ve çocuğun doğumla kazandığı soyadını belirleme hakkının velayet hakkının kapsamında bulunup bulunmadığıyla yakından ilgilidir....
Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği dışında doğan, velayeti annede olan çocuğun, babanın tanımasıyla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır. Çocuğun soyadı TMK'nun soybağının hükümleri başlıklı beşinci ayırımda yer alan 321 ve devamı maddelerinde, velayet hakkı ve kapsamı ise, 6. ayırımda yer alan 335 ve devamı maddelerinde düzenlendiğinden, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi mi, yoksa Aile Mahkemesi mi olduğu hususunun öncelikle çözümlenmesi gerekir. Göreve ilişkin sorunun çözümü; çocuğa soyadını kazandıran pozitif hukuk normlarıyla ve çocuğun tanımayla kazandığı soyadını belirleme hakkının velayet hakkının kapsamında bulunup bulunmadığıyla yakından ilgilidir. Ancak, iş bu noktaya geldiğinde soyadını yakından ilgilendiren, şahsi durum sicillerinin niteliği ve bu sicillerde yapılacak düzeltmelerle ilgili hükümlere kısaca değinmekte yarar görülmüştür....
Somut olayda; Velayet hakkına sahip anne, anneyle çocuğun soyadının farklı olması nedeniyle resmi işlemlerde sıkıntı yaşadığını belirterek çocuğun soyadının annenin soyadı olarak Kantekin soyadıyla değiştirmek istediğini beyan etmiştir. Çocuğun soyadının annenin soyadıyla değiştirmesi nedeniyle çocuğun üstün yararı bakımından ruhsal gelişiminin olumsuz etkileneceği ileri sürülmediği çocuğun soyadının annenin soyadı ile değiştirilmesinin çocuğun üstün yararına olabileceği anlaşılmaktadır....
Davalı T5 cevap dilekçesinde özetle; davacı eşi tarafından açılan davayı kabul ettiğini, davaya herhangi bir itirazının bulunmadığını, eşinin evlendikten sonra aldığı ikinci soyadının sosyal, mesleki ve akademik yaşantısında güçlükler oluşturduğunu, davacının davasının kabulü ile, yalnızca bekarlık soyadı olan Karabıyık soyadını kullanmasına karar verilmesini istemiştir. Davalı Nüfus Müdürlüğü cevabi yazısında; TMK ve 5490 sayılı Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmeliğin 55. maddesi gereğince evlenen kadının kocasının soyadını alacağını düzenlendiğini, Anayasa Mahkemesinin 29/09/1998 tarihli kararında evli kadının kocasının soyadını taşınmasına ilişkin hükmün Anayasaya aykırı olmadığına yönelik karar verildiğini belirterek, kadının kocasının soyadını taşımakla yükümlü olduğunu belirtmiştir....
müvekkilinin boşandığı eski eşinin soyadını kullanmasına izin verilmesini talep ve dava etmiştir....
Aile Mahkemesinin 2019/537 Esas 2021/1155 Karar sayılı kararı ile boşandıklarını, müvekkilinin bekarlık soyadına geri döneceğini düşünse de davalının kararı istinaf ettiğini, müvekkilinin yalnızca 9 ay evli kaldığı ve can güvenliğini tehdit eden eylem ve davranışlarda bulunan davalının soyadını kullanmak istemediğini, davalının kendisine yaşattığı kötü günleri hatırladığını belirterek müvekkilinin davalı eşe ait "Turgay" soyadının kaldırılarak bekarlık soyadı olan" Sayan "soyadını kullanmasına izin verilmesini talep etmiştir. Davalıya dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davalı davaya cevap vermemiştir. T4 temsilcisi duruşmadaki beyanlarında; TMK.nun 187. maddesi ve Nüfus Hizmetleri Kanununa göre evlenen kadının kocasının soyadını aldığını veya kızlık soyadı ile beraber kocasının soyadını kullanabileceğini, davacının sadece kızlık soyadını kullanmasına ilişkin davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
