HD'nin 02/03/1989 tarih, 1989/1012- 2375 E/K. sayılı ilamında kendisi ile ilgilenmeyen babasının soyadını taşımak istemeyen çocuğun talebinin haklı neden kapsamında olduğu, davacının benimsediği soyismi istemesinin de haklı bir gerekçe olduğu ve talebin kabulü gerektiği belirtilmiş olup, davacının soyadının incitici veya küçük düşürücü nitelikte olmasına gerek olmadığı, talebinin soyisim değişikliği talebi olduğu ve davacının istediği soy ismini (annesinin evlenmeden önceki soy ismi ile aynı olsun ya da olmasın) seçmesine mani hal bulunmadığı, davacının benimsemiş olduğu soyadını seçmesinde de yasaya aykırılık bulunmadığı, davacının istediği soy ismin annesinin eski soyadı ile aynı olmasının, talebin anne soyadına geçme isteği olarak değerlendirilmesini gerektirmediği göz önüne alınarak davalının itirazına itibar edilmediğinden bahisle davanın kabulüne, yönelik karar verilmiştir....

AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 09/09/2020 NUMARASI : 2019/843 ESAS 2020/399 KARAR DAVA KONUSU : Boşanmadan Sonra Açılan (Çocuğun Annesinin Soyadını Kullanmaya İzin) KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm istinaf edilmekle, dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Dava dilekçesi: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 2004 yılında evlendiklerini, müşterek üç çocuklarının olduğunu, davalının evin geçimini sağlamadığını birlik yükümlülüklerini yerine getirmediğini, davalının müvekkiline fiziksel ve psikolojik şiddet uyguladığını, velayet hakkının çocukların soyadını belirleme hakkını da kapsadığını belirterek müşterek çocukların soyadlarının müvekkilinin kızlık soyadı olan ŞİMŞEK soyadı ile değiştirilmesini talep ve dava etmiştir....

Çocukların üstün yararı gerektirdiği takdirde, görüşlerinin aksine karar verilmesi mümkündür. O halde, idrak çağında bulunan ortak çocuğun anne soyadını kullanma konusundaki görüşü alınarak ve toplanan diğer delillerle birlikte değerlendirilerek, anne soyadını kullanmaya izin konusunda bir karar verilmesi gerekirken; bu hususta eksik incelemeyle hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı bulunmuş bozmayı gerektirmiştir. VI. KARAR Açıklanan sebeple, Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının çocuğun soyadının anne soyadı ile değiştirilmesine izin davası yönünden BOZULMASINA, Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine, Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 04.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....

Buna göre; taraflar arasındaki uyuşmazlık, evlilik birliği içinde doğan, boşanma ilamıyla velayeti anneye verilen cocuğun, evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annesinin soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır. Çocuğun soyadı TMK'nun soybağının hükümleri başlıklı beşinci ayırımda yer alan 321 ve devamı maddelerinde, velayet hakkı ve kapsamı ise, 6. ayırımda yer alan 335 ve devamı maddelerinde düzenlendiğine göre, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi mi, yoksa Aile Mahkemesi mi olduğu hususunun öncelikle çözümlenmesi gerekir. Göreve ilişkin sorunun çözümü; çocuğa soyadını kazandıran pozitif hukuk normlarıyla ve çocuğun doğumla kazandığı soyadını belirleme hakkının velayet hakkının kapsamında bulunup bulunmadığıyla yakından ilgilidir....

AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 09/12/2020 NUMARASI : 2020/130 E 2020/633 K DAVA KONUSU : Boşanan Kadının Kocasının Soyadını Kullanmaya İzin KARAR : Yukarıda tarihi, konusu ve tarafları gösterilen mahkemenin kararına karşı, davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu, dosyanın istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiği ve istinaf isteminin süresi içerisinde yapıldığı anlaşılmakla dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: HMK 355 maddesine göre, resen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Dava, davacı kadın tarafından TMK.'nun 173/2 maddesi gereğince açılan kadının boşandığı kocasının soyadını kullanmaya izin davasına ilişkindir. TMK.'nun 173/2 maddesi gereğince ''Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hakim, kocasının soyadını taşımasına izin verir....

in evli olmaması sebebiyle anne hanesine 4721 Sayılı Yasanın 321.maddesi uyarınca annesinin soyadı ile tescil edildiği anlaşılmaktadır. 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 28.maddesinin 4.fıkrasında, tanınan çocukların babaları hanesine baba adı ve soyadı ile onların kimlik ve kayıtlı olduğu yer bilgileri belirtilmek suretiyle tescil edileceği; aynı Yasanın geçici 5.maddesinde ise, bu Kanun yürürlüğe girinceye kadar tanıma beyanı veya babalığa hüküm kararı sonucu ana hanesine tescil edilen çocukların baba hanelerine nakline ana veya babadan birinin, çocuk ergin ise kendisinin müracaatının aranacağı hükme bağlanmış olup, bu yasal düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde, babası tarafından henüz tanınmamış ve annesinin bekarlık hanesinde kayıtlı çocuğun annenin soyadını taşıyacağı dikkate alınarak davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir....

in evli olmaması sebebiyle anne hanesine 4721 Sayılı Yasanın 321.maddesi uyarınca annesinin soyadı ile tescil edildiği anlaşılmaktadır. 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 28.maddesinin 4.fıkrasında, tanınan çocukların babaları hanesine baba adı ve soyadı ile onların kimlik ve kayıtlı olduğu yer bilgileri belirtilmek suretiyle tescil edileceği; aynı Yasanın geçici 5.maddesinde ise, bu Kanun yürürlüğe girinceye kadar tanıma beyanı veya babalığa hüküm kararı sonucu ana hanesine tescil edilen çocukların baba hanelerine nakline ana veya babadan birinin, çocuk ergin ise kendisinin müracaatının aranacağı hükme bağlanmış olup, bu yasal düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde, babası tarafından henüz tanınmamış ve annesinin bekarlık hanesinde kayıtlı çocuğun annenin soyadını taşıyacağı dikkate alınarak davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir....

Yukarıya alınan yasal düzenlemeler ve yapılan açıklamalar dikkate alındığında mahkemece, davanın, ergin kişinin haklı sebeple soyadının değiştirilmesi niteliğinde değil, evlilik içinde doğan çocuğun, doğumla kazandığı "aile soyadının" velayet hakkı kapsamında değiştirilmesi talebine ilişkin bulunması ve buna ilişkin değerlendirmenin aile mahkemesi tarafından yapılması gerektiğinden davanın görev yönünden reddine karar verilmesi gerekirken bu isteğin esastan incelenerek reddine karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmediğinden bozmayı gerektirmiştir....

Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, boşanan kadının eski kocasının soyadını kullanmasına izin verilmesi istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince, dava konusu uyuşmazlığın TMK’nun ikinci kitabında düzenlenmiş olması nedeniyle, Aile Mahkemesinin görev alanına girdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Aile Mahkemesi de, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren bir yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra açılan davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden söz ederek görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. TMK’nun 178. maddesinde, “Evliliğin boşanma sebebiyle sona ermesinden doğan dava hakları, boşanma hükmünün kesinleşmesinin üzerinden bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.” hükmüne yer verilmiştir....

AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 29/04/2022 NUMARASI : 2021/630 ESAS, 2022/272 KARAR DAVA KONUSU : Evlenen Kadının Önceki Soyadını Kullanmasına İzin Verilmesi KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen karara davalı T2 tarafından istinaf başvurusunda bulunulmakla, HMK'nın 353/1- b-1- son cümle uyarınca duruşma yapılmadan dosya incelendi gereği düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı dava dilekçesinde özetle; davalı ile 01/11/2020 tarihinde evlendiği ve davalının soyadını aldığı, 10 yıldır kamu görevlisi olarak çalıştığı, her ortamda kızlık soyadı ile anılmaya devam ettiği, davalı ile aralarında devam eden boşanma davasının bulunduğu, AİHM ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararları dikkate alınarak evlilik ile edindiği soyadının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....