Somut olayda, borçlunun icra mahkemesine başvurusu, emekli maaşının haczinin yasaya aykırı olması nedeniyle kaldırılması talebi olup, başvuru bu haliyle İİK'nun 82/1-1. maddesine dayalı haczedilmezlik şikayetidir. Bu durumda mahkemece, 5510 sayılı Yasa'nın 93. maddesi kapsamında haczedilmezlik şikayetinin esasının incelenmesi gerekirken, borçlunun borç miktarına ya da ödemeye ilişkin bir şikayeti bulunmadığı halde HMK'nun 26. maddesine aykırı olarak yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir. SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 11/05/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Asıl karara yönelik istinaf başvurusunun incelenmesinde de, davacı borçlu vekili dava dilekçesinde, 3. kişi adına istihkak iddiası ile birlikte 1 adet çift kişilik tek kanepe ile 6 adet sandalye hakkında İİK'nın 82. maddesi uyarınca haczedilmezlik şikayetinde bulunmuş, ilk derece mahkemesince istihkak iddiası değerlendirilerek reddine karar verildiği, ancak haczedilmezlik şikayeti hakkında bir değerlendirme yapılmadığı ve hüküm kurulmadığı anlaşılmıştır. T.C. Anayasasının 141/3. maddesi uyarınca, bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak yazılmak zorundadır....
İİK'nın 82/1. maddesine dayalı haczedilmezlik şikayeti, İİK'nın 16/1 maddesi uyarınca yedi günlük süreye tabidir. Bu süre, öğrenme tarihinden itibaren işlemeye başlar. Somut olayda, davaya konu taşınmazın haczine ilişkin 103 davetiyesinin davacıya 14/10/2020 tarihinde tebliğ edildiği, davacı tarafın bu tebligatın usulsüz olduğuna dair bir iddiasının bulunmadığı görülmüştür. Bu durumda davacının meskeniyet şikayetine ilişkin başvuru süresi 14/10/2020 tarihinde başlamış durumdadır. Dava tarihi ise 18/01/2021 tarihidir. O halde dava tarihi itibarı ile davacının meskeniyet şikayeti bakımından dava açma süresi dolmuş olup açılan dava süresinden sonradır. Bu hal karşısında mahkemece şikayetin süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, şikayetin süresinde olup olmadığı değerlendirilmeksizin şikayetin esası hakkında değerlendirme yapılarak kısmen kabulüne karar verilmesi yerinde görülmemiştir....
Bu maddeye dayalı haczedilmezlik şikayetinde bulunma hakkı borçlunun şahsına sıkı sıkıya bağlıdır. Bir başka ifadeyle, meskeniyet şikayeti, şahsi hak niteliğinde olup, iddiada bulunan kişinin ihtiyacı ve haczedilen meskenin bu şahsın haline münasip olup olmadığı araştırılarak sonuçlandırılması gerekir. Bu nedenle, haczedilmezlik şikayetinin incelenmesi sırasında şikayetçi borçlunun ölümü halinde mirasçılarının yargılamayı sürdürmeleri mümkün değildir. Somut olayda, borçlu ...’ın haczedilmezlik şikayetinde bulunduktan sonra 21.12.2019 tarihinde öldüğü dosyada mübrez nüfus kayıt örneğinden anlaşılmaktadır. Bu mirasçının kendisi ve ailesinin ihtiyacı nedeniyle bu yargılamaya devam etmesi olanaklı değildir. O halde, mahkemece şikayetçi borçlu ...’ın ölümü nedeniyle meskeniyet iddiasının dayanağı ve dolayısıyla haczedilmezlik şikayetinin konusu kalmadığından istemin vefat eden borçlu yönünden reddi gerekirken, şikayetin esası incelenerek kabulüne karar verilmesi isabetsizdir....
İcra Müdürlüğü'nce 2020/2209 esas sayılı icra takip dosyasından Düzce Tapu Sicil Müdürlüğü'ne doğrudan yazılan yazı ile şikayet konusu taşınmazların tapu kaydına 07/07/2020 tarihinde İİK m. 150/c şerhinin işlendiği, hacze karşı şikayeti incelemeye Sakarya İcra Mahkemesi'nin yetkili olduğu gerekçesiyle takibin iptali ve haczedilmezlik şikayeti yönünden mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı istinaf dilekçesinde özetle; ayırma ve yetkisizlik kararının usulsüz olduğunu, haczedilmezlik iddiasının mülkiyetindeki tüm yerler ile ilgili olduğunu ve icra müdürü tarafından re'sen gözetilmesi gerektiğini, satışa konu edilen 375 ve 351 parsel yönünden dikkate alınması gerektiğini, verilen ipoteklerin zirai kredi için zorunlu ipotekler olduğunu, takiplerin iptali gerektiğini, hukuksuz takip nedeni ile satış yapıldığını, Düzce İcra Hukuk Mahkemesi'nin yetkili olduğunu belirterek kararı istinaf etmiştir....
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; taşınmaz haczini dava sırasında öğrenerek meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetinde bulunduklarını, covid-19 salgını nedeniyle takip dosyasını fiziki olarak inceleyemediklerini, takip dosyasında vekaletnameleri bulunmadığından uyap üzerinden de dosyayı inceleyemediklerini, müvekkiline 103 davet kağıdı gönderildiğini haczedilmezlik şikayetinin reddine ilişkin gerekçeli kararının tebliği ile birlikte öğrendiklerinden haczedilmezlik şikayeti ile birlikte usulsüz tebligat şikayetini yapamadıklarını, usulsüz tebligat şikayetinin süresinde olduğunu, meskeniyet şikayeti yönünden 103 davet kağıdı tebliğ tarihinin düzeltilmesinin önemli olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, şikayetin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; cevap dilekçesi içeriğini tekrar ederek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir....
Uyuşmazlık; İİK'nın 82/4 maddesine dayalı olarak yapılan haczedilmezlik şikayeti niteliğindedir. Takip dosyasının incelenmesinde; 14/06/2019 tarihinde alacaklı TEB A.Ş tarafından davacı borçlu ile dava dışı Mustafa Erkılıç, Metin Kendir ve Pembe Çiftçioğlu aleyhine taşınır rehninin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi başlatıldığı, icra emrinin davacı borçluya 18/06/2019 tarihinde tebliğ edildiği, takibin kesinleştiği, borçlu adına kayıtlı dava dilekçesinde belirtilen traktörler üzerinde alacaklı lehine rehin şerhinin bulunduğu görülmüştür. Somut olayda, borçlu hakkında taşınır rehninin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibine geçildiği için haciz safhası bulunmadığı gibi şikayete konu edilecek bir haciz işlemi de mevcut değildir....
Başvuru bu hali ile İİK’nun 83/c maddesine dayalı haczedilmezlik şikayeti ile aynı kanununun 133. maddesine dayalı ihalenin feshi talebidir. Haczedilmezlik şikayeti yönünden; taşınmaz ipoteği, TMK'nun 684. maddesi gereği taşınmazın bütünleyici parçalarını, aynı Kanunun 686. maddesine göre ise eklentilerini de kapsar. Kural olarak eklentinin taşınmazdan ayrı olarak haczi mümkündür. Zira, eklentinin taşınmaz yok edilmeden, zarara uğratılmadan veya yapısı değiştirilmeden ondan ayrılması mümkündür. Ancak İİK'nun 83/c maddesi gereğince taşınmaz üzerinde ipotek bulunması halinde, teferruatın, taşınmazdan ayrı haczi mümkün değildir. Bu maddenin uygulanabilmesi için, mahcuzun ipotek akit tablosunda yazılı olması yetmez. TMK'nun 686. maddesinde tarif edilen şekilde eklenti niteliğini taşıması zorunludur. Teferruat niteliğinde olduğu anlaşılan mahcuzlar rehin kapsamında kaldığından ipotek akit tablosunda yazılı olmasalar dahi İİK'nun 83/c hükmü uyarınca haczedilemezler....
İİK'nun 82/1- 4, 12. maddesinde yer alan borçlu çiftçinin geçimi için zaruri arazisi ve borçlunun haline uygun meskeninin haczedilemeyeceğine ilişkin haczedilmezlik şikayetleri, haciz yoluyla yapılan takipler hakkında uygulanır. İpoteğin paraya çevrilmesi yolu ile yapılan icra takibinde haciz safhası olmadığından, bir diğer anlatımla haciz bulunmadığından, haczedilmezlik (çiftçinin zaruri arazisinin ve meskenin haczedilemeyeceği) şikayetinde bulunma olanağı yoktur. Mahkemece taşınmaz üzerinde rızai ipotek bulunduğu ve şikayetin süresinde olmadığı gerekçesi ile şikayetin reddine karar verilmiş ise de, ipotekli takiplerde haciz safhası olmadığından haczedilmezlik şikayetinde bulunulamayacağı, ancak netice itibariyle davacıya kıymet takdir raporunun 04/10/2018 tarihinde tebliğ edilmesi ve şikayetin 20/11/2018 tarihinde yapılması karşısında şikayetin süre yönünden reddi gerekçesinin yerinde olduğu sonucuna varılmakla, istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/1894 KARAR NO : 2023/1127 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : YENİŞEHİR İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 22/09/2021 NUMARASI : 2021/39 2021/95 DAVA KONUSU : Haczedilmezlik Şikayeti KARAR : Yukarıdaki mahal esas ve karar numarası ayrıntılı olarak belirtilen İlk Derece Mahkeme kararının süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dosya mündericatında tüm bilgi ve belgeler okunup tetkik edildikten sonra heyetçe yapılan müzakere sonunda duruşma açılmasına gerek görülmeksizin gereği görüşülüp düşünüldü....
