GEREKÇE: Talep, icra takibi nedeniyle açılan menfi tespit davasında icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir istemine ilişkindir. İİK'nın 72/2 maddesi " borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir." şeklinde düzenlenmiştir. İİK'nın 72/3.maddesinde ise "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak,... göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." denilmiştir. Bunun yanında menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir koşulları değerlendirilirken İİK'nın 72. maddesi yanında, HMK 389 vd. maddelerinin de gözönünde bulundurulması gerekir....
Dairemizce yapılan inceleme sonucunda: Dairemizce Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak istinaf edenin sıfatına göre yapılan inceleme neticesinde; Dava; davacıya yapıldığı ileri sürülen yersiz ödemenin iadesine ilişkin sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı istem nedeniyle iadenin talep olunduğu davacı tarafça açılan menfi tespit istemi olup istinaf konusu ihtiyati tedbir isteminin kabulü kararına yapılan itirazın reddi kararının istinafıdır. İİK'nın 72/1 ve 2.maddelerinde; Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadıgını ispat için menfi tesbit davası açabilir. Icra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacagın yüzde onbesinden asagı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir....
Davacı vekili dava dilekçesiyle ihtiyati tedbir talebinde bulunmuş olup, dava dilekçesi ve dosya içeriğine göre gerekçesi ara kararda yazılı olduğu üzeri vaki ihtiyati tedbir talebinin % 25 teminat karşılığında kabulüne ... " karar verilmiştir. Davalı vekili ihtiyati tedbir kararına yönelik itiraz dilekçesinde özetle; davalının SGK’nın işleminin hukuka uygun olduğunu, tedbirin kaldırılmasını talep ettiklerini, zira davacı haklılığının yaklaşık ispat sebeplerini ortaya koymamış olduğunu, belirterek ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ 07/10/2021 TARİHLİ ARA KARARI ÖZETİ: İlk derece mahkemesince; "... İhtiyati tedbirin kaldırılması talebinin reddine ..." şeklinde hüküm kurulmuştur. İlk derece mahkemesince verilen karara karşı ihtiyati tedbire itiraz eden davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur....
Esas İSTİNAF EDEN İHTİYATİ TEDBİR TALEP EDEN DAVACI : ... - (T.C. Kimlik No: ...) VEKİLİ : Av. ... - ... KARŞI TARAF DAVALI : ... - (T.C. Kimlik No: ...) VEKİLİ : Av. ... - ... TALEP : İhtiyati Tedbir İSTİNAF KARARININ KARAR TARİHİ : ... YAZIM TARİHİ : ... İhtiyati tedbir talep eden davacı tarafından karşı taraf davalı aleyhine Konya ... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... sayılı dosyası ile açılan menfi tespit davasında ... tarihinde tesis edilen ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin ara karara karşı ihtiyati tedbir talep eden davacı vekilinin istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, istinaf dilekçesinin süresi içerisinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya incelendikten ve üye hakimin görüşleri alındıktan sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü: TALEP: İhtiyati tedbir talep eden davacı vekili, müvekkilinin 2011 yılından beridir ... San. ve Tic. Ltd. Şti.'...
Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir (İİK 72/2.f). İİK'nın 72/3.maddesinde ise; "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir" düzenlemesi bulunmaktadır. Yukarıda da belirtildiği gibi, İİK.'...
ihtiyati tedbir isteminin yasal koşullarının oluşmadığı..." gerekçesiyle talebin reddine karar vermiştir....
Süha Tanrıver makalesinde; bu konudaki yanlış bir uygulamanın vahim sonuçlarına işaret ederek; bir cebri icra tehdidinin varlığı nedeniyle, takipten önce menfi tespit davası açmak isteyen borçluyu, arabuluculuğa müracaata zorlamanın, arabuluculuğa başvuru cebri icrayı durdurmayacağı için, onu takipten önce menfi tespit davası açma olanağından tümüyle mahrum bırakmak anlamına geleceğini; böylece alacağın yüzde onbeşi oranında teminatla takibi durdurmak için ihtiyati tedbir alabilecek olan borçlunun takipten sonra açmak zorunda bırakıldığı menfi tespit davasında daha ağır koşullarda ihtiyati tedbir almak zorunda kalacağını hatırlatmaktadır. (Bakınız: Prof. Dr. Süha Tanrıver, Dava Şartı Arabuluculuk Üzerine Bazı Düşünceler, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Mart-Nisan 2020, Yıl: 32, Sayı: 147, Sayfa: 111-141.)...
Mahkemece tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının öncelikli olarak davalı kurum tarafından yersiz ödeme ve cezai şart işleminin durdurulması amacıyla ihtiyati tedbir talebinde bulunduğu, mahkemece işlemin tedbiren durdurulmasına karar verildiği, talep eden vekilinin süresi içerisinde karara itiraz ettiği, talebin T3 tarafından tahakkuk ettirilen para cezası işleminin iptali ile muarazanın giderilmesi talepli borç tahakkuk işleminin durdurulmasına yönelik olduğu, davacı tarafından dilekçe ekinde ibraz edilen ve dosyada bulunan T3 Adana Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi'nin 14/12/2021 tarihli yazısında davacı adına 37.631,12 TL tutarlı borç tahakkuk edildiğinin bildirildiği, davacının ihtiyati tedbir talebinin 6100 sayılı kanunun 389 vd maddelerinde düzenlenen şartları taşıdığı, davanın menfi tespit ve davalı kurumca verilen para cezası işleminin iptaline ilişkin olduğu, davalı kurum tarafından uygulanmış olan cezai işlemin yasaya ve taraflar arasında yapılmış olan protokole...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Talebe konu uyuşmazlık icra takibinden sonra borçlu olunmadığının tespiti amacıyla açılan menfi tespit davasında takibin durdurumasına ilişkin ihtiyati tedbir kararından önce dosya kapsamına yatan paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilip verilemeyeceğine ilişkindir. Mahkemece 29.06.2018 tarihli ara karar ile takipten sonra açılan menfi tespit davasında sahtecilik iddiası da gözetilerek takibin durdurulmasına şeklinde ihtiyati tedbir kararı verildiği, kararın davalı yan tarafından istinafı üzerine Dairemizin 22.11.2018 tarih.... esastan ret kararı verildiği, davacı yanın talebi üzerine icra veznesine yatan paranın alacaklı yana ödenmemesi şeklinde tedbir kararı verilmesinin talep edildiği, Mahkemece anılan tedbir talebinin kabulüne karar verildiği, davalı yanın itirazının reddi ile kararın davalı yan tarafından istinaf edildiği anlaşılmıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Talebe konu uyuşmazlık icra takibinden sonra borçlu olunmadığının tespiti amacıyla açılan menfi tespit davasında takibin durdurumasına ilişkin ihtiyati tedbir kararından önce dosya kapsamına yatan paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilip verilemeyeceğine ilişkindir. Mahkemece 29.06.2018 tarihli ara karar ile takipten sonra açılan menfi tespit davasında sahtecilik iddiası da gözetilerek takibin durdurulmasına şeklinde ihtiyati tedbir kararı verildiği, kararın davalı yan tarafından istinafı üzerine Dairemizin 22.11.2018 tarih.... esastan ret kararı verildiği, davacı yanın talebi üzerine icra veznesine yatan paranın alacaklı yana ödenmemesi şeklinde tedbir kararı verilmesinin talep edildiği, Mahkemece anılan tedbir talebinin kabulüne karar verildiği, davalı yanın itirazının reddi ile kararın davalı yan tarafından istinaf edildiği anlaşılmıştır....
