ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/193 Esas KARAR NO : 2023/597 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) DAVA TARİHİ : 15/03/2023 KARAR TARİHİ : 26/09/2023 Mahkememizde görülmekte bulunan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Talep eden vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; keşideci ... Şti.'nin keşide ettiği, ... Bankası'na ait, ...-... hesap nolu, ... çek numaralı, ... TL bedelli, ... Bankası'na ait, ...-... hesap nolu, ... çek numaralı, ... TL bedelli, ... Bankası'na ait, ...-... hesap nolu, ... çek numaralı, ... TL bedelli, ... Bankası'na ait, ...-... hesap nolu, ... çek numaralı, ... TL bedelli, ... Bankası'na ait, ...-... hesap nolu, ... çek numaralı, ... TL bedelli, ... Bankası'na ait, ...-... hesap nolu, ... çek numaralı, ... TL bedelli, ... Bankası'na ait, ...-... hesap nolu, ... çek numaralı, ... TL bedelli, ... Bankası'na ait, ...-... hesap nolu, ... çek numaralı, ......
İNCELEME VE GEREKÇE: Dava, TTK nun 818.madde hükmü delaletiyle aynı yasanın 764.madde hükümleri uyarınca zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.TTK nun 757-765 maddelerinde yer alan hükümler uyarınca çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK 651/2. maddesi uyarınca çek hamiline aittir. Bu itibarla, talep edenin çek hesabı sahibi olduğu nazara alındığında,zayi nedeniyle iptali için talep edenin hamil kabul edilemeyeceği ve dava açamayacağı anlaşıldığından, davanın reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmakla, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Dava; hukuki niteliği itibariyle TTK. 818 maddesi yollamasıyla aynı Yasanın 757-765. maddelerine göre açılmış bir zayi nedeniyle çek iptali davasıdır. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m.)...
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/413 Esas KARAR NO : 2022/828 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 27/05/2022 KARAR TARİHİ : 27/10/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı asil dava dilekçesinde özetle; bir iş karşılığı olarak çek---- almış olduğu ---- ait, keşidecisi ------ yaprağının tarafınca kaybedilerek zayi olduğunu, çek üzerine tedbir konulmasına ve çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. GEREKÇE; Dava, TTK.nun 818/s,757-765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, Türk Ticaret Yasasının 818/s madde hükmü delaletiyle aynı kanunun 757, 762, 763, 780 ve 764 ncı madde hükümleri gereğince zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir.Zayi nedeniyle açılan iptal davasında , öncelikle zayi edildiği bildirilen evrakın kıymetli evrak niteliğini taşıması, kıymetli evrakın davacının kendi iradesi dışında elinden çıkması ve zayi edilen kıymetli evrakın kimin elinde olduğunun bilinmemesi ve zayi edildiği bildirilen kıymetli evrakta hak hamili olması gerekmektedir.(Talebin boş çek yaprağına ilişkin olduğu ve buna ilişkin çek hesabının talep edene ait olduğu talep edenin kabulündedir. Boş çek yaprağı TTK'nın 780. Maddesi kapsamında çek niteliğinde olmadığı gibi kambiyo senedi vasfında da değildir. Dolayısıyla boş çek yaprağı hakkında iptale ilişkin TTK'nın 757 vd. maddelerinin uygulanma olanağı yoktur....
Dava, TTK'nun 818/s maddesi yollamasıyla çeklerde uygulanması gereken TTK 757 ve devamı maddeleri uyarınca açılmış zayi nedeniyle çek iptali davasıdır. Davacı dava dilekçesinde, çek hesabının kendisine ait olduğunu, keşidecisi olduğunu belirtmiş ayrıca, iptalini talep ettiği çekin zayi olduğunu belirtmiştir. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m) Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2017/402 Esas KARAR NO : 2018/386 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 12/07/2017 KARAR TARİHİ : 24/05/2018 Mahkememizde Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali ) dava dosyası incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle, ... Bankası ... Şubesi ... hesap nolu, ... çek nolu ...-TL bedelli , ... ... şubesine ait ... tarihli ... çek nolu ....-TL bedelli çekleri zayi edildiğinibu nedenle söz konusu çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Dava, TTK 818/s. Maddesi yollaması ile çeklerde uygulanması gereken 757 vd. Maddelerine göre açılmış, zayi nedeni ile çek iptali davasıdır. Davaya konu çekle ilgili Ticaret Sicil Gazetesinde 3 kez ilan yapılmış, ilana ilişkin gazeteler dosyaya sunulmuş, yasada belirtilen ilk ilandan itibaren üç aylık bekleme süresi içinde mahkememize herhangi bir başvuru olmamış ve davaya konu çek ortaya çıkmamıştır....
DELİLLER VE GEREKÇE : Dava, TTK 818/1-8 maddesi yollaması ile çeklerde uygulanması gereken 757 vd. maddelerine göre açılmış, zayi nedeniyle çek iptali davası olup, davaya konu çek ile ilgili Ticaret Sicil Gazetesinde 3 kez ilan yapılmış, ilana ilişkin gazeteler dosyaya sunulmuş, ilk ilan tarihinden itibaren üç aylık bekleme süresi içinde mahkememize herhangi bir başvuru olmamış ve davaya konu çek ortaya çıkmamıştır. Tüm dosya kapsamına göre zayi nedeniyle iptal koşulları gerçekleştiğinden, talep konusu çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesi gerektiği sonucuna varılarak talebin kabulüne karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere, 1-Davanın Kabulü ile, ... Bankası ... Şubesine ait ... seri numaralı, keşidecisi ... Şti. olan ... keşide tarihli ...-TL bedelli çekin ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE, 2-Alınması gerekli ... TL harçtan peşin olarak yatırılan ... TL harcın mahsubu ile eksik kalan ......
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/212 Esas KARAR NO: 2022/220 DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 21/03/2022 KARAR TARİHİ: 22/03/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Talep eden vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin ----- keşide tarihli çekin zilyedi olduğunu ve çekin kaybolduğunu, çekin üçüncü şahısların eline geçmesi durumunda müvekkiline telafisi imkansız zararlar doğurabileceğini, bu nedenle dava konusu çek hakkında ödeme yasağı konulması yönünde tedbir alınmasını ve çekin zayii nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava dilekçesinin incelenmesinde, zayi edilen çekin keşidecisinin talep eden olduğu anlaşılmıştır. TTK nun 757-765 maddelerinde yer alan hükümler uyarınca çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır....
