Dava, TTK 818/s. maddesi yollaması ile çeklerde uygulanması gereken 757 vd. maddelerine göre açılmış, zayi nedeniyle çek iptali davası olup, davaya konu çek ile ilgili Ticaret Sicil Gazetesinde 3 kez ilan yapılmış, ilana ilişkin gazeteler dosyaya sunulmuş, keşide tarihinden itibaren üç aylık bekleme süresi içinde mahkememize herhangi bir başvuru olmamış ve davaya konu çek ortaya çıkmamıştır. Tüm dosya kapsamına göre zayi nedeniyle iptal koşulları gerçekleştiğinden, dava konusu çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesi gerektiği sonucuna varılarak davanın kabulüne karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Neden ve kanıtları yukarıda açıklandığı üzere, 1-Davanın Kabulü ile, ... Bankası A.Ş. ... Şubesi'ne ait ... numaralı seri numaralı, ... keşide tarihli, ... TL bedelli, keşidecisi ... Şirketi olan çekin ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE, 2-Alınması gerekli ...-TL harçtan peşin alınan ...-TL harcın mahsubu ile bakiye ......
TTK nun 757-765 maddelerinde yer alan hükümler uyarınca çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK 651/2. maddesi uyarınca çek hamiline aittir. Yine boş çek yaprakları kıymetli evrak niteliğinde olmadığından davacının boş çek yapraklarıyla ilgili kambiyo senetlerine özgü iptal davası açamayacağı açıktır. Bu itibarla, davacıya ait olan ve zayi edildiği bildirilen boş çek yapraklarının zayi nedeniyle iptali için davacının dava açamayacağı, davacının hamil kabul edilemeyeceği, boş çek yapraklarının çek niteliğinde olmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmakla, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir. Tüm dosya kapsamına göre dava konusu çek yönünden İstanbul ..... Asliye Ticaret Mahkemesi ........
Hukuk sistemimizde kıymetli evrakların ancak zayi nedeniyle iptalinin talep edilebileceği Türk Ticaret Kanunu kapsamındaki yasal düzenlemeler gereğince kuşkusuz olup, zayi nedeniyle çek iptali davası açılabilmesi için öncelikle TTK'nın 780 ve 781. maddeleri uyarınca yasal unsurlara haiz bir çekin bulunması esastır. Bu unsurlara haiz olmayan bir belgenin kambiyo senedi vasfı taşımaması nedeniyle TTK hükümleri uyarınca zayi nedeniyle iptali istenilemez. TTK'nın 818. maddesinde poliçeye ilişkin hangi hükümlerin çek hakkında da uygulanacağına dair düzenlemeye yer verilmiştir. Bu düzenlemede yapılan atıf uyarınca TTK'nın poliçenin iptaline dair 757 ilâ 763. maddeleriyle 764. maddesinin birinci fıkrası hükümlerinin çekin iptalinde de uygulanması zorunludur. TTK'nın 757. maddesinde belirtildiği üzere poliçenin iptali ancak lehtar veya yetkili hamil tarafından talep edilebilecektir....
DELİLLER: Zayi olduğu iddia edilen çeke ilişkin banka kayıtları celbedilerek incelenmiştir. Zayi olduğu iddia edilen çeke ilişkin gazete ilanı yapılarak evraklar dosya arasına alınmıştır. GEREKÇE: Dava; TTK'nın 651. ve izleyen maddeleri uyarınca açılan zayi nedeniyle çek iptali isteminden ibarettir. TTK'nın 651. maddesi gereğince; Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. T.T.K.'nın 651. ve izleyen maddeleri uyarınca kambiyo senetlerinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı lehtar ve hamile tanınmış bir haktır. Keşidecinin bu hakkı yoktur. Yargıtay ... Hukuk Dairesinin 2016/... Esas 2018/... Karar sayılı kararında "Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, mahkemece davacının iptali istenen çekte yetkili hamil olduğunu kanıtlayamadığı ve çekin elinde iken zayi olduğunu gösterir inandırıcı delilleri sunamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/28 Esas KARAR NO : 2023/149 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 09/01/2023 KARAR TARİHİ : 28/02/2023 KARARIN YAZILMA TARİHİ : 28/02/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde;... Şubesine ait ... seri nolu keşide tarihi 15/01/2023 ve keşide yeri İstanbul olan 15.000,00 TL bedelli çekin zayi edildiğini, söz konusu çek hakkında ödeme yasağı verilmesini ve iptaline karar verilmesini talep etmiştir. İşbu dava; zayii (kaybetme) nedeniyle kıymetli evrakın bir çeşidi olan kambiyo senedi (çek) iptali davasıdır. TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir....
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/699 Esas KARAR NO : 2022/474 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 11/10/2021 KARAR TARİHİ : 31/05/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; müvekkili ve keşidecisi----- yapılan protokol kapsamında firmanın --------- numaralı çekleri müvekkile teslim ettiğini ilgili çeklerin meşru hamili olan müvekkilinin uhdesinde iken zayi olduğunu, ilgili çeklerin zayi olması sebebiyle iptali ve muhatap bankanın ödemekten men edilmesini talep ve dava etmiştir. Dava, TTK nun 818. madde hükmü delaletiyle aynı kanunun 757-765 madde hükümlerinde belirtilen zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. TTK nun 757-765 maddelerinde yer alan hükümler uyarınca çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2021/320 Esas KARAR NO : 2021/886 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 27/05/2021 KARAR TARİHİ : 18/11/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Talep eden tarafından zayi olduğu bildirilen----- şubesine ait keşidecisi------ düzenlenmiş, keşide yeri---- nolu çeklerin zayi olması nedeniyle iptalini ve ödeme yasağı kararı verilmesini talep ve dava etmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2022/938 Esas KARAR NO: 2023/662 TALEP: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) TALEP TARİHİ: 08/12/2022 KARAR TARİHİ: 06/10/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Talep eden vekili talep dilekçesinde özetle;Talebe konu Keşidecisi ---------- Şti. Olan ---------- Bankası -------- Şubesi/--------, ----------- çek numaralı, 100.000.00 TL bedelli, Keşide yeri ------------, keşide tarihi 30.04.2023 olan ve Keşidecisi ----------- olan ---------- Bankası ---------- Şubesi, ------------ çek numaralı, keşide yeri ------------, 10.12.2022 tarihli 154.000.00 TL bedelli çeklerle ile ilgili olarak mahkememizde zayi nedeniyle çek iptali davası açılmış olup, çeklerin kaybolduğunu, tüm aramalara rağmen bulunamadığını beyanla çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
