ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2022/940 Esas KARAR NO:2022/1003 DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ:21/11/2022 KARAR TARİHİ:01/12/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Müvekkil firma yapmış olduğu iş karşılığında alt işverenlere verilmek üzere çek koçanları verildiği, bu çek koçanlarının bir tanesi de ... Bankası Bankası ... Şubesine ait olan ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... seri numaralı boş çeklerden ibaret olduğu, müvekkil şirket nezdinde kaybolduğu, zayi olan bu çekler kötü niyetli üçüncü kişiler tarafından doldurulup kullanılması riski ile müvekkil firmanın telafisi imkansız zararlar doğurabileceğinden zayi olan çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, boş çek yapraklarının zayi nedeniyle iptali istemine ilişkindir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, Türk Ticaret Yasasının 818/s madde hükmü delaletiyle aynı kanunun 757, 762, 763, 780 ve 764 ncı madde hükümleri gereğince zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir. Zayi nedeniyle açılan iptal davasında, öncelikle zayi edildiği bildirilen evrakın kıymetli evrak niteliğini taşıması, kıymetli evrakın davacının kendi iradesi dışında elinden çıkması ve zayi edilen kıymetli evrakın kimin elinde olduğunun bilinmemesi ve zayi edildiği bildirilen kıymetli evrakta hak hamili olması gerekmektedir. Müflis------- tarihli cevabı yazısıyla çekin fotokopisini göndermiş olduğu, çek fotokopisi incelendiğinde çek keşidecisinin davacı olduğu, dolayısıyla çek keşidecisi olan davacının çekin zayi nedeniyle iptali davasından aktif husumetinin bulunmadığı anlaşılmıştır....
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir. .... bank Bankası .... Şubesine ait .......
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2024/130 KARAR NO : 2024/126 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı)) DAVA TARİHİ : 13/02/2024 KARAR TARİHİ : 16/02/2024 Mahkememizde görülen Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı)) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA:Davacı 13/02/2024 tarihli dilekçesi ile; kendisi adına kayıtlı olan ... A.Ş. ... ÇEK NOLU 25/02/2024 tarihli 200.000,00 TL bedelli çek ve ... A.Ş. 10/03/2024 tarihli ... çek nolu 200.000,00-TL bedelli toplam 400.000,00-TL bedelli çekleri davalıya iş yeri devri için verdiğini ancak aralarında herhangi bir alış veriş olmadığından çeklerin üzerine tedbir konulmasına ve iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; keşideci tarafından açılan zayi nedeniyle çek iptali davasıdır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2023/731 Esas KARAR NO:2024/53 DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ: 17/10/2023 KARAR TARİHİ: 24/01/2024 Mahkememizde görülen Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin,------ seri numaralı çeklerin zilyedi olduğunu, müvekkilinin zilyedi olduğu iş bu çeklerin kaybedildiğini belirterek öncelikle------ müzekkere yazılmasına ve ödeme yasağı konulması yönünde tedbir kararı verilmesini, -----numaralı çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLER VE GEREKÇE :Dava zayi nedeniyle çek iptal davasıdır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/466 Esas KARAR NO : 2024/82 TALEP : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) TALEP TARİHİ : 07/07/2023 KARAR TARİHİ : 30/01/2024 Mahkememizde görülmekte bulunan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Talep eden vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin hamili olduğu ... Şubesine ait, ... seri numaralı, ... keşide tarihli, ...-TL bedelli çekin zayi olduğunu belirterek söz konusu çek üzerine öd7eme yasağı konulmasına ve çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir....
Dosya içerisinde toplanan tüm deliller zayii nedeniyle çek iptali talep edilen çeklerin boş çek yaprağı olması nedeniyle keşidecinin kendi düzenlediği boş çek yaprağı ile ilgili iptal talep etme hakkı ve hukuki yararı bulunmadığı; keşide edilmediğinde çek yaprakları tedavüle konmuş sayılamayacağı, boş çek yaprağının kıymetli evrak niteliği olmadığı, ileride ele geçirenlerce doldurulup hak iddia edilmesi halinde, hesap sahibinin menfi tespit davası açma hakkı olduğu, zayi nedeniyle hasımsız çek iptali dava açma hakkı hamiline tanındığı anlaşıldığından; davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir....
Dosya içerisinde toplanan tüm deliller zayii nedeniyle çek iptali talep edilen çeklerin boş çek yaprağı olması nedeniyle keşidecinin kendi düzenlediği boş çek yaprağı ile ilgili iptal talep etme hakkı ve hukuki yararı bulunmadığı; keşide edilmediğinde çek yaprakları tedavüle konmuş sayılamayacağı, boş çek yaprağının kıymetli evrak niteliği olmadığı, ileride ele geçirenlerce doldurulup hak iddia edilmesi halinde, hesap sahibinin menfi tespit davası açma hakkı olduğu, zayi nedeniyle hasımsız çek iptali dava açma hakkı hamiline tanındığı anlaşıldığından; davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir....
TTK nun 778/1-ı. maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s. maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir. Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtiliği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK nun 818/s. maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptali davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyetinin olmadığı anlaşılmıştır....
