. - K A R A R - Davacı vekili, taraflar arasındaki cari hesap alacağı kapsamında davalının borcunu ödemediğini bunun üzerine icra takibine geçildiğini, itiraz üzerine takibin durduğunu ileri sürerek, davalının itirazının iptaline, takibin devamına, icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, yetki itirazında bulunmuştur. Mahkemece, davacının cari hesap alacağını gerekçe göstererek davalı aleyhine ilamsız icra takibi başlattığı, davalının yetki dahil takibin tamamına itiraz ettiği, davalı taraf sözleşmesel ilişkiyi inkar ettiğinden yetki konusunda TBK’nun 89. maddesinin uygulanamayacağı, icra dairesinin yetkisine itiraz edildiğinden İİK’nun 50. maddesi uyarınca öncelikle bu hususun değerlendirilmesi gerekmekle birlikte mahkemenin de yetkisiz olduğu kabul edildiğinden bu değerlendirmeyi yetkili mahkemenin yapması gerektiği gerekçesiyle mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....

Mahkemelerin yetkisi, özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydı ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 5-19’uncu maddeleri arasında düzenlenmiş olup kesin yetki dava şartları arasında sayılmıştır. Kesin yetki dışındaki haller ise ilk itiraz olarak düzenlenmiştir. Buna göre kesin yetki kuralının bulunmadığı hallerde, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir(HMK md.19/4). Davalı taraf, yetki itirazında birden fazla yetkili mahkeme bildirmiş olup davanın bildirdiği mahkemelerden hangisine gönderilmesini istediğini açıkça belirtmemişse yine yetki itirazı dikkate alınmaz. Ayrıca yetki itirazında gösterilen mahkemeler dışında başka özel yetkili mahkeme bulunsa dahi, yetki itirazında gösterilmediğinden o mahkemenin yetkili olduğuna karar verilemez....

Maddesinde "mahkemenin gösterilen sebeplere hasren inceleme yaparak itirazı kabul veya reddedeceği" belirtilmiş olup ileri sürülmeyen bir itiraz sebebine dayalı olarak ihtiyati haczin kaldırılması mümkün değildir. Dosya tüm deliller ile birlikte değerlendirildiğinde; itiraz eden bakımından süresinde itiraz dilekçesi sunduğu anlaşılmakla yetki itirazının İİK madde 265/3 de gösterilen sebepler arasında olduğu, yetki itirazı değerlendirildiğinde, davacının ve davalının yerleşim yerinin Arnavutköy olduğu ve İstanbul (Çağlayan)Mahkemelerinin yetkili olduğu anlaşılmakla yetki itirazının kabulü ile itiraz edenler bakımından mahkememizce 10.02.2022 tarihinde verilen ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir." gerekçesiyle, 1-İİK 265 Md gereğince YETKİ İTİRAZIN KABULÜNE, 2- İtiraz eden bakımından mahkememizce 25.03.2022 tarihinde verilen ihtiyati haciz kararının KALDIRILMASINA,2 şeklinde karar vermiştir....

Mahkeme davayı iki ay içinde sonuçlandırır. (5) İtiraz, karar kesinleşinceye kadar yetki işlemlerini durdurur.” Diğer taraftan “Toplu İş Sözleşmesi Yetki Tespiti ile Grev Oylaması Hakkında Yönetmelik”in olumlu ve olumsuz yetki tespitine itiraza ilişkin 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre de “Yetki tespitine itiraz, nedenleri belirtilmek suretiyle yazının kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde mahkemeye yapılır. İtiraz dilekçesinin mahkemeye verilmeden önce görevli makama kayıt ettirilmesi gerekir.” Bu genel açıklamalar ışığında temyiz itirazlarının değerlendirilmesi gerekmektedir. Somut uyuşmazlıkta davacı sendikanın yetki tespit başvurusu sonrasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca dava konusu 14/04/2016 tarihli yazı ile olumsuz tespitte bulunulması üzerine, davacı sendika olumsuz yetki tespitinin iptalini talep etmiştir. Bununla birlikte dosya içeriğine göre davacı sendika tarafından itiraz dilekçesi görevli makama kayıt ettirilmemiştir....

Öncelikle belirtmek gerekir ki, somut uyuşmazlıkta işletme toplu iş sözleşmesi yetki tespitine itiraz edildiğinden, 6356 sayılı Kanun’un 79 uncu ve 2 nci maddeleri gereğince kesin yetkili mahkemenin işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün bulunduğu yer olan ... İş Mahkemesi olduğu açıktır. Nitekim yetki tespitine itirazda bulunan davacının itiraz dilekçesini, 6356 sayılı Kanun'un 43/2. maddesi gereğince görevli makam olan ... Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne kaydettirdiği de sabittir. Mevzuatın emredici hükümlerine göre yetkili mahkemenin ... İş Mahkemesi olduğu da Bölge Adliye Mahkemesi kararında tereddüde mahal verilmeksizin gerekçelendirilmiştir....

Sözleşmesi Kanunu’nun (6356 sayılı Kanun) 41 inci ve devamı maddeleri kapsamında yetki tespitine itiraz istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. 2709 sayılı ......

Mahkemece sözleşmedeki yetki şartı gereğince yetki itirazının reddine karar verilmiş ise de; itiraz eden ...ŞTİ sözleşmede taraf olmadığından yetki şartı kendisi yönünden bağlayıcı değildir. Kambiyo senetlerinden doğan alacaklar aranacak alacak niteliğinde olduğundan bu alacaklar için TBK’nın 89/1. hükmü de uygulanamaz. Somut olayda, ihtiyati hacze konu çekin keşide yeri, muhatap bankanın bulunduğu yer, ile ciranta ...Şti'nin ve itiraz eden borçlu ...Şti'nin yerleşim yerlerinin Burdur ili olduğu, borçlulardan ...Şti'nin yerleşim yerinin Selçuklu/Konya olduğu, istinafa başvruan ...Şti'nin çekte keşideci konumunda olup Faktoring sözleşmesine taraf olmadığından sözleşmedeki yetki şartının istinafa başvuran karşı taraf yönünden bağlayıcı olmayacağı dikkate alınarak itiraz eden ...şti'nin yetki itirazı yerinde olduğundan mahkemece ihtiyati hacize itirazının kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesi yerinde görülmemiştir....

Bu nedenle, alacaklının yetkisiz bir icra dairesinde takip yapması hâlinde, icra dairesi yetkisizliğini kendiliğinden gözetemez; borçlunun, icra dairesinin yetkisiz olduğunu, (şikâyet değil) itiraz yolu (m. 62 vd) ile ileri sürmesi gerekir (Kuru, B. : İcra ve İflas Hukuku 2. Baskı, Ankara 2013, s. 177-179). 23. İcra dairesinin yetkisiz olduğunu ileri sürmek, (şikâyet değil) itiraz yolu ile olur. İcra dairesi kendiliğinden yetkisizlik kararı veremez. Borçlu, yetki itirazını ödeme emrine itiraz süresi içinde icra dairesine bildirir. Yetki itirazı, esas hakkındaki itirazla (m. 62) birlikte yapılmalıdır (m. 50, II). Borçlu, süresi içinde ödeme emrine itiraz ederken, yetki itirazını da birlikte bildirmemişse, artık takibin bundan sonraki safhalarında yetki itirazında bulunamaz; icra dairesinin yetkisini kabul etmiş sayılır....

Esas sayılı dosyasıyla takip başlatıldığını, takip tarihi itibariyle asıl alacağın 227.991,16 TL olduğunu, borçlunun itiraz dilekçelerinde borcun tamamına itiraz ettiğini itiraz üzerine takibin durdurulmasına karar verildiğini, borçluların itirazında haksız olduğunu, borçluların itiraz dilekçelerinde borca itiraz ettiklerini fakat bu itiraza herhangi bir dayanak göstermediklerini, faiz miktarına ve yetkiye de itiraz eden davalılardan ... Tic. A.Ş.'nin itirazının da yersiz olduğunu, zira itiraz dilekçesinde faiz itirazlarına yönelik iddialarını kanıtlar nitelikte herhangi bir belge sunmadıklarını, ayrıca müvekkili şirketin merkezi ve icra dosya borçlularından birinin adresi Konya olduğundan davalılardan ... Tic. A.Ş.'...

İcra Hukuk Mahkemesi ise, yetki itirazında bulunulup itirazın kaldırılması için dava açılan dosyanın ... İcra Müdürlüğünün icra dosyası olduğunu belirterek, İcra Müdürlüğünün yetkisi ile ilgili karar verme yetkisinin bağlı bulunduğu İcra Mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle yetkisizlik yönünde karar vermiştir. İcra İflas Kanununun 4. maddesi uyarınca icra dairelerinin istemlerine yönelik şikayet ve itirazları bu dairenin bağlı bulunduğu İcra Mahkemesi incelemekle yetkilidir. Bu yetki kuralı kamu düzenine yönelik olup, kesin niteliktedir. Borçlu hem yetkiye hem de esasa itiraz etmişse, İcra Hukuk Mahkemesi, ilk önce yetki itirazını inceleyip kararı bağlar. Mahkemece yetki itirazının doğru bulunması halinde ise yani icra dairesinin yetkisiz olduğu kanısına varırsa, alacaklının itirazın kaldırılmasına ilişkin talebini reddeder....