(Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 2009/12- 185 Esas, 2009/182 Karar sayılı ilamı) Davalı borçlunun, kefaletinin geçersizliği sebebiyle borca ve ferilerine itiraz ettiğine dair ödeme emrinin tebliğinden itibaren yasal sürede verdiği dilekçesi borca itiraz niteliğinde olup, İİK'nın 66. maddesine göre itirazın, ödeme emrinin tebliğinden itibaren yedi gün içerisinde icra dairesine bildirilmesi gerekir. İcra müdürlüğü yerine icra mahkemesine yapılan itiraz bir hukuki sonuç doğurmayacağından, genel haciz yolu ile takipte borçlunun geçerli bir itirazı üzerine icra müdürlüğünce takibin durdurulmasına karar verilmesi yasanın amir hükmüdür. Borçlunun kefaletinin geçersizliğine dayalı itirazı ile takibin durdurulmasından sonra alacaklı tarafından süresi içinde itirazın kaldırılması istemiyle icra mahkemesine başvurulması halinde, kefaletin geçersizliği iddiasının itirazın kaldırılması duruşmasında incelenmesi gerekecektir....
Olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü ve davaya bakacak yargı mercinin belirlenmesi için gönderilen dava dosyası incelendiğinde; Dava, başlatılan icra takibine yapılan borca ve yetkiye yaptığı itiraz üzerine dosyanın yasal süre içerisinde yetkili icra müdürlüğüne gönderilmediğinden takibin iptaline tarar verilmesi talebine ilişkindir . Davacı vekili Konya 2. İcra Müdürlüğü'nün 2017/33633 Esas sayılı dosyasın İcra Müdürlüğü'nün 13.10.2022 tarihli kararıyla, dosyanın Kadınhanı İcra Müdürlüğü'ne gönderilmesi yönündeki işleminin iptali ile süresi içerisinde itirazın iptali davası açılmadığından bahisle takibin açılmamış sayılmasına karar verilmesini istemiştir. Taraflar arasındaki hukuki ihtilaf Konya 2. İcra Müdürlüğü'nün işlemi olduğuna göre bu işlemle ilgili şikayet ve itirazlar o icra müdürlüğünün bulunduğu icra hukuk mahkemesince çözümlenmesi gerektiğinden görevli ve yetkili Konya 7. İcra Hukuk Mahkemesi'nin yargı yeri olarak belirlenmesine karar vermek gerekmiştir....
Borçlu, yetki itirazı ile birlikte borca itirazlarını bildirmemiş olsa bile, takibin şekline göre yetkili icra dairesince gönderilen ödeme emrinin tebliği üzerine, süresi içinde yetkili icra mahkemesine borca itirazlarını ve şikayetlerini sunabilir. Bir başka deyişle, yetkili icra dairesince, borçluya yeniden ödeme emri tebliğ edilmesi üzerine borçlu tarafından yapılacak itiraz ve şikayetler, o icra dairesinin bağlı olduğu icra mahkemesince incelenerek değerlendirilir. O halde mahkemece, borçlunun, icra dairesinin yetkisine ilişkin itirazı kabul edildiğine göre, ... İcra Müdürlüğü'nün yetkisizliğine ve takip dosyasının yetkili ... İcra Müdürlüğü'ne gönderilmesine karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, asıl dava yönünden kambiyo şikayetinin esasının incelenerek şikayetin reddine hükmedilmesi isabetsizdir....
O halde bu husus İİK' nun 67. maddesi uyarınca bir dava şartıdır ve dava şartları da mahkemece re'sen gözetilmek zorundadır. İlamsız icra takibinde takip borçlusunun yetkiye ve borca birlikte itirazı nedeniyle takibin durması ve takip alacaklısının takibin devamını sağlamak üzere İcra İflas Kanununun 68 ve 69’uncu maddelerine göre icra hukuk mahkemesinden itirazın kaldırılmasını istemek yerine, aynı Kanunun 67’nci maddesi gereğince mahkemeye başvurarak itirazın iptalini istemesi durumunda, mahkemenin öncelikle icra dairesinin yetkisine yapılan itirazı icra hukuk mahkemesinin yerine geçerek İcra İflas Kanunu 50’nci maddesi hükmü çevresinde inceleyerek sonuçlandırması gerekmektedir. İİK 50/2’nci maddesinde, "Yetki itirazı esas hakkındaki itirazla birlikte yapılır. İcra mahkemesi tarafından önce yetki meselesi tetkik ve kati surette karara raptolunur." hükmü yer almaktadır....
İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 13/07/2020 NUMARASI : 2020/120 ESAS - 2020/748 KARAR DAVA KONUSU : Yetki ve Borca İtirazı KARAR : Yukarıda ayrıntıları belirtilen mahkeme kararının süresi içinde istinafen incelenmesi davalı tarafından talep edilmekle, görevlendirilen Üye Hakim tarafından hazırlanan rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra heyetçe yapılan müzakere sonucunda duruşma açılmaksızın gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili aleyhine başlatılan takibin yetkisiz icra müdürlüğünde başlatıldığını, yetkili yerin Gazipaşa/Antalya İcra Dairesi olduğunu, ödeme emri ekinde dayanak belgelin gönderilmediğini, borca itiraz ettiklerini beyanla itirazlarının kabulüne ve tazminata karar verilmesini talep etmiştir....
HMK'nun 17.maddesi uyarınca taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça takip sadece sözleşmeyle belirlenen bu icra dairelerinde açılabilir ve kambiyo senetlerinin özelliği gözetildiğinde anılan yetki sözleşmesi avalisti de bağlar. Bu durumda İstanbul İcra Daireleri yetkili olduğundan mahkemece davacıların yetki itirazlarının kabulü ile İzmir İcra Dairelerinin yetkisizliğine, karar kesinleştiğinde dosyanın yetkili İstanbul İcra Dairesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken yetki itirazı değerlendirilmeden davacıların borca itirazlarının incelenerek yazılı şekilde karar verilmiş olmasında isabet görülmemiştir. Bu nedenlerle davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davacıların yetki itirazının kabulü ile davacılar aleyhine İzmir 4....
Davalı şirket tarafından icra müdürlüğünün yetkisine ve borca itirazı üzerine dosya İstanbul İcra Müdürlüğü'ne gönderilmiştir. Dosyanın gönderildiği yetkili ... 32.İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyasında dava tarihi itibariyle borçluya yeni ödeme emri çıkartılmamıştır. Yetkili icra dairesinde borca yapılmış bir itirazda bulunmamaktadır. Yetkisiz icra dairesinde yapılan borca itiraz yetkili icra dairesinde çıkartılan ödeme emri bakımından sonuç doğurmaz. HMK 114/1-h. maddeye göre hukuki yarar dava şartı olup itiraz borca itiraz bulunmadığı halde devam eden takipte itirazın iptali davasının açılmasında hukuki yarar bulunmadığından davanın usulden reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü: Alacaklı tarafından borçlu aleyhinde faturaya dayalı olarak başlatılan genel haciz yolu ile ilamsız icra takibine karşı borçlu vekilinin icra mahkemesine başvurusunda; ödeme emrinin müvekkiline 21/05/2013 tarihinde tebliğ edilmesi üzerine yasal yedi günlük itiraz süresi içerisinde icra müdürlüğünde borca itiraz edildiğini, buna rağmen icra müdürlüğünce borca hiç itiraz edilmemiş gibi dosya hesabı yapılarak müvekkiline bakiye borç muhtırası gönderildiğini ve muhtıranın müvekkiline 17/06/2013 tarihinde tebliğ edilmiş olduğunu ileri sürerek icra müdürlüğü işleminin iptalini talep ettiği...
Takibe konu bonoların incelenmesinde , keşideci ve lehtarın gerçek kişi olduğu ve borçlunun tacir olduğuna ilişkin alacaklı vekili tarafından icra müdürlüğüne veya mahkeme dosyasına belge sunulmadığından borçlunun tacir olduğu ispat edilemediğinden yetki sözleşmesi geçerli olmadığından yetki itirazı yerinde olmakla davacı borçlunun yetkisizlik itirazının kabulüne ve dosyanın davacı yönünden yetkili İstanbul İcra Müdürlüğüne gönderilmesine,davacının yetki itirazı kabul edildiğinden diğer itiraz ve şikayetlerinin esası hakkında mahkememizce karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir..." şeklinde açıklanan gerekçeleriyle; Davacı borçlunun yetkiye itirazının KABULÜNE, İstanbul Anadolu 19....
Borçlunun takip talebinde istenen işleyecek faiz oranına itirazı da borca itiraz niteliğinde olduğundan, takibin türüne göre İİK.nun 168/5. maddesi gereği bu husustaki itirazını 5 gün içinde icra mahkemesine bildirmelidir. Bakiye borç hesabı işlemi sırasında uygulanan faiz oranının, takipte kesinleşen faiz oranına ve yasalara aykırılığı, ancak icra müdürlüğünce dosya hesabı yapılması halinde borçlu tarafça şikayete konu edilebilecek ve mahkemece denetlenebilecektir....
