in evlenmelerinin mutlak butlan sebebiyle iptaline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece; "...'in ikinci eşi olan ...'le evliliği sırasında vesayet altında olduğu, akıl hastası olması sebebiyle temyiz kudretinin olmadığı" gerekçesiyle ... ve ...'in evlenmenin iptaline karar verilmiştir. Hakim iki taraftan birinin talebi olmaksızın kendiliğinden bir davayı inceleyemez ve karara bağlayamaz (HMK m.24/1). Hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez (HMK m.26/1). Evlenmenin akıl hastalığı sebebiyle mutlak butlan sebebiyle iptaline karar verilmesi yönünde bir dava ve talep bulunmamaktadır. Mahkemece; toplanan delillerin muris Hakkı'nın 2. kez evlenmesi iddiası çerçevesinde değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şeklide hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir....
Mutlak butlan sebebiyle evliliğin iptali davası, boşanma davası açısından bekletici sorun oluşturur. Mutlak butlan davasının sonucu beklenmeksizin, boşanma davasının esasının incelenmesi doğru olmamıştır. O halde mahkemece yapılacak diğer bir iş de, davalı-karşı davacı erkeğin açtığı boşanma davası tefrik edilerek bu dava hakkında, kadının mutlak butlan sebebiyle evliliğin iptali davasının sonucu beklenildikten sonra, karar vermekten ibarettir. Bu yön nazara alınmadan yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı görülmüştür. Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında; davalı-davacı velisinin istinaf talebinin kabulü ile, şimdilik diğer yönler incelenmeksizin kararın kaldırılmasına, yukarıdaki gerekçede açıklanan hususlar tamamlanıp sonucu uyarınca karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılarak, buna ilişkin aşağıdaki hükmün kurulması uygun görülmüştür....
Öte yandan, evlenme sırasında geçici bir sebeple ayırt etme gücünden yoksun olan eş, evlenmenin nisbî butlan sebebiyle iptalini dava edebilir (TMK m. 148). Nisbî butlan sebebiyle dava açma hakkı, iptal sebebinin öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak altı ay ve her hâlde evlenmenin üzerinden beş yıl geçmekle düşer (TMK m. 152). Bu düzenlemelere göre de nisbî butlan davasını ancak eşlerin açabileceği, eşlerin dava açma haklarının da kanunda belirlenen hak düşürücü sürelerle (TMK m. 152) sınırlı olduğu açıktır. Somut olayda, ölen eşin süresinde açtığı bir nisbî veya mutlak butlan davası bulunmamaktadır. Dava, uyuşmazlığın niteliği gereği dava açma hakkı olmayan mirasçı tarafından açılmıştır. Bu durumda, eldeki davanın sebebi, mutlak butlan olarak nitelendirilse de nisbî butlan olarak niteledirilse de davanın reddi sonucuna varılacağı kanun gereğidir. Diğer yandan, olayları açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme ise hâkime aittir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi - K A R A R - Dosya kapsamına, sav ve savunmaya, mahkemece saptanan hukuki niteliğe göre uyuşmazlık, taraflar arasında asfalt üretimi ve satışı hususunda anlaşma yapıldığını; ancak davalı şirketin sözleşmeyi tek taraflı olarak fesh etmesi nedeniyle zarara uğradığını, davalı şirketin bu durumdan yararlanarak 26.10.2005 tarihli sözleşmeyi yapma hususunda kendilerini zorladığını ve bu sözleşmeyi kabul etmek zorunda kaldıklarını, ancak sözkonusu sözleşmenin nisbi butlan nedeni ile malul olduğunun tesbitine ve iptaline karar verilmesi hususundan kaynaklanmaktadır. 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14. maddesi ve Başkanlar Kurulunun 23.01.1992 tarihli kararı uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay Yüksek 13. Hukuk Dairesine ait olup, Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 13. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine 27/09/2007 gününde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Nisbi Butlan Nedeniyle Evliliğin İptali Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hükmün temyizen mürafaa icrası suretiyle tetkiki istenilmekle duruşma için tayin olunan bugün * temyiz eden ... geldi. Karşı taraf tebligata rağmen gelmedi. Gelenin konuşması dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için duruşmadan sonraya bırakılması uygun görüldü. Bugün dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü....
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle davanın kamilen islah edilerek Türk Medeni Kanunun 149/2. maddesi gereğince evliliğin nisbi butlan nedeniyle iptaline dönüştürüldüğüne ve davanın açılış tarihi itibariyle Türk Medeni Kanununun 152. maddesindeki altı aylık hak düşürücü sürenin geçmiş olduğunun anlaşılmasına göre sonucu itibariyle doğru olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenlere yükletilmesine peşin alınan harcın mahsubuna ve 60.00'ar TL. temyiz başvuru harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 15.12.2009 (Salı)...
davacının nispi butlan sebebi ile evliliğin iptali davasının reddine karar verilmiştir....
Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı 1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı- davalı erkek vekili tarafından öncelikle evliliğin nispi butlan nedeniyle iptaline, bu mümkün görülmez ise erkeğin tazminat taleplerinin kabulü ile kusur belirlemesi ve kadının davasının reddine karar verilmesi istemiyle, davalı-davacı kadın vekili tarafından ise erkeğin davasının reddi, kadının davasının tümü ile kabulü gerektiği istemiyle istinaf yoluna başvurulmuştur. 2.Bölge Adliye Mahkemesinin 01.11.2022 tarih ve 2022/3001 Esas, 2022/2350 Karar sayılı kararı ile; boşanma davalarının tefrik edilerek erkeğin açtığı nisbi butlan sebebi ile evliliğin iptali davasının sonucu beklendikten sonra boşanma davaları hakkında olumlu ya da olumsuz karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın kaldırılarak dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. C....
Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 06/06/2013 tarihinde resmi nikah ile evlendiklerini,16/06/2013 günü ise düğün salonunda düğünlerini yaptıklarını, bu evlilikten müşterek çocuklarının olmadığını, evlilikten itibaren müşterek evde birlikte yaşamaya başlayınca müvekkil Birol Kuşkonmaz'ın eşi Mertem Kuşkonmaz'ın olağan dışı davranışlar sergilediğini ve sürekli olarak davalının kendi anne babasına istihbarat derecesine varır kendi yaşantısıyla ilgili telefonla haber aktardığını, kendi kendine karar verip davranışa dönüştürdüğünü, eylem alanlarının çok dar olduğunu, müvekkilinin boşanma davası açtığını, Fethiye Aile Mahkemesinin 2015/630 Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, 22/06/2016 günü dosyanın fotokopisini çektirip bu fotokopileri okuyunca davalının akıl hastalığınının evlenme tarihlerinden 17 yıl öncesinden beri var olduğunu, mutlak butlan sebebiyle evliliğin geçersizliğine karar verilmesini, nisbi butlan sebebiyle evliliğin iptaline, akıl hastalığına...
EVLENMENİN İPTALİEVLİYKEN YENİDEN EVLENMEMUTLAK BUTLAN 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 143 ] 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 147 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm davacılar ve müdahil davacı tarafından, davalı eşin iyiniyetli olduğunun tespitine ilişkin bölümü yönünden temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, eşlerden O.. N.. Y..'nin akit tarihinde evlenmeye engel olacak derecede akıl hastası olması sebebiyle, evlenmenin mutlak butlanla iptali (TMK. m. 145/3.) isteğine ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 147/3. maddesi gereğince evlenen eşin iyiniyetli olması, evliyken yeniden evlenen kimsenin önceki evliliğinin butlan kararı verilmeden önce sona ermiş olması halinde söz konusudur....
