Evliliğin sonradan boşanma gibi nedenlerle ortadan kalkması hallerinde velayet hakkının sırf anneye verilmiş olması onun soyadının değiştirilmesi için haklı bir neden sayılmadığı gibi hukuki mevzuat da buna cevaz vermemektedir. Bir an için mevzuatın böyle bir duruma izin verdiği kabul edilse dahi sonradan gelişen sebeplerden dolayı çocuğun yararı açısından velayetin babaya yeniden verilmesi hallerinde bu kez baba, velayet hakkına dayanarak tekrar çocuğun soyadını değiştirmek isteyecektir. Madem ki velayet kimde ise çocuk onun soyadını taşıyacaktır o halde baba bu haktan mahrum edilemez. Böyle bir uygulamanın nüfus kütüklerindeki kaydın güvenilirliği ve istikrarı zedeleyeceği gibi asıl bu gibi uygulamalar çocuğun ruh hali üzerinde çok derin ve etkili travma yaratacaktır....
Velayetin nihai amacı, henüz erginliğe ulaşmamış küçüğün, ileride bir yetişkin olarak gelecekteki hayata hazırlanmasını sağlamaktadır (AKYÜZ, Emine Çocuk Hukuku Çocuk Haklarının Korunması, 2012 s.220). 4721 sayılı Kanun'un velayet hakkına ilişkin 335 maddesinde, ergin olmayan çocuğun ana ve babasının velayeti altında olduğu, yasal sebep olmadıkça velayetin ana ve babadan alınamayacağı belirtilmek suretiyle evlilik ilişkisi süresince velayet hakkının ve bu kapsamdaki yetkilerin ortak kullanımına işaret edilmiş; 336. maddesinde evlilik devam ettiği sürece ana ve babanın velayeti birlikte kullanacağı, ortak hayata son verilmesi veya ayrılık hâlinde hâkimin velayeti eşlerden birine verebileceği, ana ve babadan birinin ölümü hâlinde velayetin sağ kalana, boşanmada ise çocuk kendisine bırakılan tarafa ait olduğu hüküm altına alınmış, velayet hakkı ve içerdiği yetkilerin kullanımı noktasında da eşlerin eşitliği prensibi yansıtılmaya çalışılmıştır....
Bu durumda kadının velayet hakkına dayanılarak çocuğun soyadını belirleme hakkı kapsamında dava açabilmesine olanak bulunmakla bereber, açılan davada;annenin soyadının çocuğa verilmesi talebinin kabulünün zorunlu olacağı ; başka bir ifade ile davanın kabulü zorunluluğu bulunduğu anlamına gelmez .Boşanma sonucu velayet hakkının anneye verilmiş olması, yalnız başına çocuğun soyadının değiştirilmesi için bir gerekçe olamaz. Esasen hukuki mevzuat da buna onay vermemektedir. Yasal mevzuat ve Anayasa Mahkemesinin kararında bahsi geçen Uluslararası sözleşme hükümleri gereğince bu türden bir talebin yapılabileceği konusunda duraksama bulunmamakla beraber iş bu talebin yargılamasında “küçüğün yüksek menfaati”nin de soyadı değişikliğini haklı kılmasını ispat zorunluluğu mevcuttur. Bu haklılığı ispat yükümlülüğü de bunu iddia edecek olan davacı yana aittir....
Gereği görüşüldü: DAVA DİLEKÇESİ : Davacı ilk derece mahkemesine ibraz etmiş olduğu dava dilekçesinde özetle; Davalının eski eşi olduğunu, boşandıklarını, davalının kasten adam öldürmek suçundan 25 yıl ceza aldığını, hükmün kesinleştiğini bildirmiş ve davalı ile müşterek çocukları olan Efe'nin zarar görmemesi için soyadının, kendi soyadı ile değiştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. DAVANIN AÇILDIĞI MAHKEME TARAFINDAN YAPILAN İŞLEMLER: Dava Bursa 1. Aile Mahkemesi'nin 2017/1192 Esas sayısında açılmıştır. Mahkemece yapılan yargılamada; Davacının, davalının olumsuz davranışları nedeniyle velayeti kendisine verilen çocuğun soyadının değiştirilmesi talebi ile davayı açtığı, Yargıtay 2....
nun soyadının öz babasının soyadı olan "Uras" olarak değiştirilmesini istemiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ... tarafından evlat edinilen küçük ...'in "..." olan soyadının "..." olarak değiştirilmesini istemiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 314. maddesi hükmüne göre, evlatlık küçük ise evlat edinenin soyadını alır. Baba soyadını veya çocuk ergin olduktan sonra kendi soyadını usulüne uygun olarak açacağı bir dava sonunda verilecek kararla değiştirmedikçe çocuğunda soyadı değişmez. Bu itibarla mahkemece, velayet hakkına sahip anne tarafından açılan küçüğün soyadının değiştirilmesi davasının reddi yerine kabulüne karar verilmesi usül ve yasaya aykırı bulunmuştur....
"İçtihat Metni" Davacı ... ile davalı Nüfus Müdürlüğü aralarındaki velayeti altındaki çocuğun soyadının değiştirilmesi davasına dair ... 15. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 05.12.2012 günlü ve 2012/564-2012/474 sayılı hükmün onanması hakkında Dairece verilen 26.03.2013 günlü ve 2013/1600-2013/4805 sayılı ilama karşı davacı tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur. Bu isteğin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Düzeltilmesi istenilen Yargıtay ilamında benimsenen mahkeme kararındaki gerekçelere göre düzeltme dileğinde ileri sürülen sebepler HUMK.nun 440. maddesindeki yazılı hallerden hiç birisine uymadığından vaki düzeltme isteğinin REDDİNE, takdiren 219,00 TL para cezasının düzeltme isteyenden alınarak hazineye gelir kaydettirilmesine, 16.12.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
ile davalı ... aralarındaki velayeti altındaki çocuğun soyadının değiştirilmesi davasına dair Adana 2.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 24.09.2013 günlü ve 2013/277-2013/520 sayılı hükmün onanması hakkında Dairece verilen 03.04.2014 günlü ve 2014/509-6079 sayılı ilama karşı davacı vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur. Bu isteğin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Düzeltilmesi istenilen Yargıtay ilamında benimsenen mahkeme kararındaki gerekçelere göre düzeltme dileğinde ileri sürülen sebepler HUMK.nun 440.maddesindeki yazılı hallerden hiç birisine uymadığından vaki düzeltme isteğinin REDDİNE, takdiren 228,00 TL para cezasının düzeltme isteyenden alınarak hazineye gelir kaydettirilmesine, 22.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Davacı ... ile davalı ... aralarındaki davacının velayeti altındaki çocuğunun soyadının değiştirilmesi davasına dair Ankara 23.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 23.11.2012 günlü ve 2012/193-2012/503 sayılı hükmün onanması hakkında Dairece verilen 12.03.2013 günlü ve 2013/501-2013/3724 sayılı ilama karşı davacı vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur. Bu isteğin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Düzeltilmesi istenilen Yargıtay ilamında benimsenen mahkeme kararındaki gerekçelere göre düzeltme dileğinde ileri sürülen sebepler HUMK.nun 440. maddesindeki yazılı hallerden hiç birisine uymadığından vaki düzeltme isteğinin REDDİNE, takdiren 219,00 TL para cezasının düzeltme isteyenden alınarak hazineye gelir kaydettirilmesine, 16.09.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" Davacı ... ile davalı ... aralarındaki velayeti altındaki küçük ...in soyadının değiştirilmesi davasına dair Bakırköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 09.07.2013 günlü ve 2012/441-2013/334 sayılı hükmün bozulması hakkında Dairece verilen 30.10.2013 günlü ve 2013/14681- 2014/14217 sayılı ilama karşı davacı vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur. Bu isteğin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Düzeltilmesi istenilen Yargıtay ilamında açıklanan gerekçelere göre düzeltme dileğinde ileri sürülen sebepler HUMK.nun 440. maddesindeki yazılı hallerden hiç birisine uymadığından vaki düzeltme isteğinin REDDİNE, takdiren 228,00 TL para cezasının düzeltme isteyenden alınarak hazineye gelir kaydettirilmesine, 28.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Davacı ... ile davalı... aralarındaki velayeti altındaki çocuğun soyadının değiştirilmesi davasına dair ... Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 14.11.2013 günlü ve 2013/115-2013/34 sayılı hükmün bozulması hakkında Dairece verilen 16.09.2014 günlü ve 2014/3956-2014/12749 sayılı ilama karşı davacı vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur. Bu isteğin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Düzeltilmesi istenilen Yargıtay ilamında açıklanan gerekçelere göre düzeltme dileğinde ileri sürülen sebepler HUMK.nun 440. maddesindeki yazılı hallerden hiç birisine uymadığından vaki düzeltme isteğinin REDDİNE, takdiren 250,00 TL para cezası ile aşağıda yazılı bakiye karar düzeltme red harcının düzeltme isteyenden alınarak hazineye gelir kaydettirilmesine, 14.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
