"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Velayetin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Küçük... 2005 doğumlu olup, evliliğin devamı sırasında babanın 20.03.2007 tarihinde ölümü ile çocuğun velayeti davalı anneye kalmıştır ( TMK m. 336/3). Davacı büyükbaba tarafından velayetin davalı anneden kaldırılması talebi ile açılan dava reddedilmiştir. Davada, velayet sahibi anne ile çocuk arasında menfaat çatışması vardır....
Velayet altında bulunmayan çocuk vesayet altına alınır ise de aslolan velayet olup velayetin kendisine verilmesini isteyen sağ eşe velayet davası açma imkanı verilip bu davanın sonucuna göre karar verilmelidir. Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler ve açıklamalar doğrultusunda somut olay değerlendirildiğinde; Anne.... 26.03.2015 tarihli duruşmada çocuklardan....n kendi yanında, Yasin ile Yasemin'in babaannesi olan ...'ın yanında kaldıklarından,... velayetinin kendisine verilmesini, Yasin ile Yasemin'e ise babaannesi olan ...'ın vasi atanmasını istediğine göre, mahkemece velayetleri anneleri tarafından istenilmeyen ... ve Yasemin'e vasi atanması, ...yönünden de anneye aile mahkemesinde velayetin kendisine verilmesi için dava açması için süre verilip, sonucuna göre karar verilmesi yerine yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir. SONUÇ: Davacı ...'...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Velayetin Kaldırılması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Küçük Cansu, 11.08.1998 doğumlu olup, annesi 05.11.2004 tarihinde ölmüş, velayet annenin ölümü üzerine kanunen babaya kalmıştır. Dava, üçüncü kişinin ihbarı üzerine babaya karşı yürütülmüş, velayetin babadan kaldırılmasına karar verilmiştir. Dava sırasında çocuk bir şahıs veya kurum aracılığıyla temsil edilmemiştir. Velayete sahip babanın menfaati ile çocuğun menfaatinin çatıştığı gözetilerek, Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin......
Evlilik birliği boşanma ile değil ölümle sona erdiğine göre, bu durumda velayet kendiliğinden yasa gereği tek başına babaya kalmıştır. Babanın velayetinin kaldırıldığına ilişkin bir mahkeme hükmü bulunmamaktadır. O halde, Türk Medeni Kanununun 336/3. maddesi gereğince velayet kendisinde bulunan davacı babanın, velayetin kendisine verilmesine yönelik dava açmakta hukuki yararı yoktur. Davanın hukuki yarar yokluğundan (HMK md.114/1,h) usulden reddi gerekirken, yazılı gerekçe ile reddi doğru değildir. Ancak ret hükmü sonucu itibariyle doğru olduğundan, hükmün gerekçesinin düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir....
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm 05.06.2015 tarihli velayetin tevdi edilmesine ilişkin asıl karar ile müdahillik isteğinin reddine ilişkin 15.06.2015 tarihli ek karar yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Velayet davaları kamu düzenine ilişkin olup, velayet düzenlemesiyle alakalı olan herkes tarafından açılabilir. Açılmış olan davaya katılabilir, usulünce verilmiş müdahillik kararı bulunmasa dahi o kararı temyiz edebilir. Açıklanan sebeple, 15.06.2015 tarihli müdahale isteğinin reddine yönelik usul ve yasaya aykırı ek kararın kaldırılması ile 05.06.2015 tarihli esas karara ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine karar verilmiştir. Toplanan delillerden; 26.09.2014 tarihli kesinleşmiş boşanma kararı ile küçü....n velayeti annesi ..... verilmiş, anne 02.05.2015 tarihinde ölmüştür....
un velayet hakkı kaldırılmış, ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 21.02.2013 tarih 2012/1043 esas, 2013/431 karar sayılı ilamı ile de küçüğe dayısı ... vasi olarak atanmıştır. Küçüğün babası ... Aile Mahkemesine hitaben yazdığı dilekçe ile küçüğün velayet hakkının dayısından alınarak kendisine verilmesini talep etmiştir. ... Aile Mahkemesince davacının vesayetin kaldırılmasına ilişkin talebinin tefriki ile ayrı esasa kaydedilmesine karar verilmiş, tefrikten sonra da vesayete ilişkin karar usulüne uygun biçimde kaldırılmadan, velayetin tevdiine ilişkin dava incelenemeyeceğinden küçük üzerindeki vesayetin kaldırılması konusunda görevsizlik kararı verilmiştir. ... Sulh Hukuk Mahkemesince de velayet kavramının daha ehemmiyetli olduğundan ve velayete ilişkin karar verilmeden vesayetin kaldırılamayacağından bahisle yetkisizlik kararı verilmiştir. Türk Medeni Kanunu'nun 472. maddesine göre vesayet, yetkili vesayet makamının kararıyla sona erer....
ve iştirak nafakasının kaldırılması taleplerinde bulunmuştur....
Velayetin değiştirilmesi davası, velayet hakkının anne veya babaya verilmesinden sonra velayet kendisine verilen tarafın durumunun değişmesi ve sonradan ortaya çıkan çeşitli nedenlerden ötürü velayeti alan anne ya da babanın velayet hakkını gereği gibi kullanamaması ile çocuğun menfaatinin gerektirdiği durumlarda açılan bir davadır. Velayetin değiştirilmesi için bir olayın olması ve bu durumun velayet görevini aksatmış olması gerekir. Bu durum velayetin değiştirilmesini velayetin kaldırılmasından ayırır. Çünkü velayetin kaldırılmasında velayet görevinin ağır bir şekilde kötüye kullanılması veya aşırı bir şekilde ihmal edilmiş olması aranır. Velayetin değiştirilmesine ilişkin şartlar TMK’da açıkça düzenlenmiştir. TMK’nın “Durumun Değişmesi” başlıklı 183....
Bölge adliye mahkemesi davalı-davacı babanın velayetin değiştirilmesi ve kişisel ilişkiye yönelik istinaf taleplerini kabul ederek davalı-davacının velayetin değiştirilmesi davasının usulden reddine karar vermiş ve baba ile Asena arasındaki kişisel ilişkiyi değiştirmiş ve diğer istinaf taleplerini reddetmiştir. Hüküm davalı-davacı baba tarafından temyiz edilmiştir. 1-Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun m.362/1-ç maddesine göre çekişmesiz yargı işlerinde verilen kararlar temyiz kanun yoluna başvurulamayacak olan kararlardandır. HMK'nın 382/2-b-13. maddesinde "Velayetin kaldırılması, velayetin eşlerden birinden alınarak diğerine verilmesi ve kaldırılan velayetin geri verilmesi" işleri çekişmesiz yargı işleri arasında sıralanmıştır....
Eşlerin boşanması sonucu küçüğün velisi olan babanın kısıtlanması halinde velayet kendiliğinden anneye geçmez. Velayet halen babadadır. Ancak baba kısıtlandığı için velayet görevlerini yerine getirmesi mümkün olmadığı gözükmektedir. Kesinleşen mahkumiyet kararına göre babanın velayet hakkı askıya alınmıştır. Bu sebeple velayetin babadan kaldırılması koşulları oluşup oluşmadığı, küçüğün velayetini annesinin isteyip istemediği aile mahkemesince değerlendirilmesi gerekir. Mahkemece babadaki velayet kaldırıldığı taktirde annenin velayeti isteyip istemediği istiyor ve yasal koşulları mümkün olduğu taktirde velayetin anneye verilmesi aksi halde vesayet makamına küçüğe yasal temsilci atanması için(vasi) ihbarda bulunulması gerekir....
