VELAYET HAKKININ KAPSAMIVELAYETİN KALDIRILMASI 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 337 ] 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 340 ] 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 342 ] 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 346 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda, mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere, özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre davacının temyiz itirazları yersizdir. 2- Davalının temyizine gelince; Velayet, çocukların bakım, eğitim, öğretim ve korunması ile temsil görevlerini kapsar (TMK m. 337-340-342-346). Velayetin kaldırılması ve değiştirilmesi şartları gerçekleşmedikçe, ana ve babanın velayet görevlerine müdahale olunamaz. Mahkemece, velayetin babadan kaldırılması isteğine ilişkin dava reddedilmiş, velayet babada bırakılmıştır....
KÜÇÜĞE VASİ ATANMASIVELAYETİN KALDIRILMASI 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 336 ] 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 348 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Türk Medeni Kanunu'nun 348. maddesinin (1.) bendinde "... ana ve babanın deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerden biriyle velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi..." velayetin kaldırılması sebebi olarak hükme bağlanmıştır. Olayda çocukların babası Mustafa 24.11.2005 tarihinde ölmüştür. Velayet hakkına sahip olan (TMK m. 336/3) anne Neriman ise, kocasını kasten öldürmek suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istemiyle yargılanmakta olup, bu suçtan 24.11.2005 tarihinden bu yana cezaevinde tutukludur. Yargılandığı suçun niteliği itibariyle kısa sürede salıverilme olasılığı da uzak görünmektedir....
Kaldı ki verilen tedbir kararı velayetin kaldırılması ile ilgili olmayıp çocukla annenin şahsi ilişkisinin engellenmesine yöneliktir. Elde velayetin kaldırılması için ne usulüne uygun açılmış bir dava ne de kamu tarafından yapılan bir talep vardır. Velayetin kaldırılması, çocukla şahsi ilişkinin engellenmesinden daha ağır ve ileriye yönelik sonuçları olan, yasada özel koşullara bağlanmış bir dava türüdür. Dava açılmaksızın, tedbir cümlesinden olmak üzere karara bağlanması olanaklı değildir. Velayet konusunun kamu düzenine ilişkin olduğu hususunda bir kuşku bulunmamaktadır. Ne var ki bu durum hakimin olaya resen el koyabileceği anlamında değil usulüne uygun olarak açılmış davalardaki usuli işlemlerin yapılması anlamında kabul edilmelidir. O halde, ortada usulüne uygun olarak açılmış velayetin kaldırılması davası bulunmadığından, annenin velayet hakkının tamamen ortadan kaldırılması sonucunu doğuracak şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır....
VELAYETİN KALDIRILMASI 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 348 ] 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 429 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki "velayetin kaldırılması" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Burdur Aile Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 24.06.2009 gün ve 2009/31 E- 282 K. sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 2.Hukuk Dairesinin 25.03.2010 gün ve 2009/15532-2010/5746 sayılı ilamı ile, ("...Çocuğun korunmasına ilişkin diğer önlemlerden sonuç alınamaz ya da bu önlemlerin yetersiz olacağı anlaşılırsa ana ve babanın deneyimsizliği, hastalığı, özürlü olması, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerden biriyle velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi, çocuğa yeterli ilgiyi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklaması halinde velayetin kaldırılmasına karar verilir....
eşler arasında görülen boşanma davasında, çocukların Rafet'de kalması kararlaştırıldığını, ancak oğlu Rafet ölünce dosyanın takipsizlik nedeniyle işlemden kaldırıldığını, bütün bu nedenlerle ve özetle yaşı küçük çocukların velayet hakkının davalı üzerinden kaldırılmasını talep etmiştir....
Buna göre, iddia ve savunma, toplanan deliller, sosyal inceleme raporları dikkate alındığında, dava konusu küçüğün doğumundan sonra kurumda bakım altına alındığı anlaşılmış ise de, o tarihte annenin yaşının küçük olması, dava ve yargılama sırasında annenin düzenli bir hayatının bulunması, asıl olan çocuğun velayet altında bulundurulması olup, annenin fiilen çocuğu almak istemesi ve bakımını yapabilecek durumda olması gözetildiğinde, davalı anneye velayet görevlerinin ifa için gerekli imkanın tanınması sonrasında çocuğun durumu değerlendirilerek velayetin kaldırılmasını gerektiren bir durum ortaya çıkması halinde bu konuda inceleme yapılması ve karar verilmesi gerektiği, mevcut duruma göre fiilen anneye teslim edilmeyen çocuğun velayet görevinin anneden alınmasını gerektiren olumsuz bir durumun varlığının bulunmadığı anlaşıldığından mahkemece velayetin kaldırılması talebinin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından, davacı kurumun istinaf başvurusunun esastan reddi yönünde...
Günü saat 18:00'a kadar yanına almak ve masraflarını karşılamak suretiyle şahsi ilişki tesisine" karar verilmiştir Davalı vekili, velayetin davalı babaya verilmesi yönlerinden istinaf kanun yoluna başvurmuş, kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; istinaf talebinin reddi ile kararın onanmasına karar verilmesini talep etmiştir. Velayet kamu düzenine ilişkindir. Velayetin düzenlenmesinde, çocukların üstün yararı, ana ve babanın isteklerinden önce gelir. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesinin 12, Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesinin 3. ve 6. maddeleri, iç hukuk bakımından idrak çağında olduğu kabul edilen çocukların kendilerini ilgilendiren konularda görüşünün alınması ve görüşüne gereken önemin verilmesini öngörmektedir....
Dava, velayetin kaldırılması istemine ilişkindir. Dava, babaanne tarafından açılan torunları Burak can, Yiğit Eren, Kumsal Eylül'ün babalarının vefatı üzerine sadece annede bulunan velayetin kaldırılarak kendiisinin vasi olarak atanmaları için ihbarda bulunulması, talebini içeren davadır. Anne ve babanın deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerle velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi; ana ve babanın çocuğa yeterli ilgiyi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklamaları halinde hakim velayet hakkını kaldırabilir (TMK m.348). Velayetin kaldırılması kararı ana veya baba için ağır sonuçlar doğuran bir karardır. Asıl olan ana/babası sağ olan velayete tabi çocuğun, velayet altında bırakılmasıdır....
Dava, velayetin kaldırılması istemine ilişkindir. Dava, babaanne tarafından açılan torunları Burak can, Yiğit Eren, Kumsal Eylül'ün babalarının vefatı üzerine sadece annede bulunan velayetin kaldırılarak kendiisinin vasi olarak atanmaları için ihbarda bulunulması, talebini içeren davadır. Anne ve babanın deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerle velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi; ana ve babanın çocuğa yeterli ilgiyi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklamaları halinde hakim velayet hakkını kaldırabilir (TMK m.348). Velayetin kaldırılması kararı ana veya baba için ağır sonuçlar doğuran bir karardır. Asıl olan ana/babası sağ olan velayete tabi çocuğun, velayet altında bırakılmasıdır....
HUKUK DAİRESİ ESAS NO : 2021/865 KARAR NO : 2021/1003 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN TARİHİ : 09/12/2020 NUMARASI : 2018/464 ESAS - 2020/480 KARAR İSTİNAF KANUN YOLUNA BAŞVURAN DAVACI/ BİRLEŞEN DOSYA ÇOCUK : T4 , 19/09/2014 DOĞUMLU ASIL DAVA : VELAYET (VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ) BİRLEŞEN DAVA : VELAYETİN KALDIRILMASI KARAR TARİHİ : 05/10/2021 KARARIN YAZ....
