Dava, velayetin değiştirilmesi ve iştirak nafakasını talebine ilişkindir. 4721 sayılı TMK'nun 348. m.sine göre, ana ve babanın çocuğa yeterli ilgi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklaması, deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerden biri ile velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi velayetin değiştirilmesi nedenleridir. Kuşkusuz velayet kendisinde bulunan anne ve babanın çocuk ile ilgili yapacağı her türlü iş ve işlemde çocuğun üstün yararını koruması gerektiği tartışmasızdır. Çocuğun üstün yararı, çocuğu ilgilendiren her işte göz önüne alınması zorunlu olan ve belirli bir somut olayda çocuk için en iyisinin ne olduğunu belirlemede dikkate alınan bir ölçüt bir kılavuzdur. Çocuğun üstün yararı, çocuğun haklarını garanti altına alan bir işlev de üstlenmektedir (Yücel, Özge Ufuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt 1 Sayı 2, Aralık 2013, s. 117- 137)....
Dava, velayetin değiştirilmesi ve iştirak nafakası talebine ilişkindir. 4721 sayılı TMK'nun 348. m.sine göre, ana ve babanın çocuğa yeterli ilgi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklaması, deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerden biri ile velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi velayetin değiştirilmesi nedenleridir. Kuşkusuz velayet kendisinde bulunan anne ve babanın çocuk ile ilgili yapacağı her türlü iş ve işlemde çocuğun üstün yararını koruması gerektiği tartışmasızdır. Çocuğun üstün yararı, çocuğu ilgilendiren her işte göz önüne alınması zorunlu olan ve belirli bir somut olayda çocuk için en iyisinin ne olduğunu belirlemede dikkate alınan bir ölçüt bir kılavuzdur. Çocuğun üstün yararı, çocuğun haklarını garanti altına alan bir işlev de üstlenmektedir (Yücel, Özge Ufuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt 1 Sayı 2, Aralık 2013, s. 117- 137)....
Davalı baba duruşmada çocuklara bakamadığını bu nedenle velayet kendisinde olmasına rağmen çocukların fiilen anne yanında kaldıklarını ikrar etmiştir. O halde verilen velayet kararında bir isabetsizlik olmadığı anlaşıldığından erkeğin velayete yönelik istinafının reddine karar vermek gerekmiştir. Velayeti anneye verilen ortak çocukların ihtiyaçları için baba aleyhine iştirak nafakası takdirinin doğru miktarının ise makul olduğu anlaşıldığından tarafların iştirak nafakasına yönelik istinafının reddine karar vermek gerekmiştir. İştirak nafakası velayetin ferisi mahiyetinde olduğundan velayet kararı kesinleşmeden iştirak nafakasından bahsedilemez. Bu itibarla iştirak nafakası velayet kararının kesinleşmesinden itibaren işlemeye başlar. Bu hususta verilen karar isabetli olup davacı vekilinin nafakanın başlangıç tarihine yönelen istinafı reddedilmiştir....
Yardım nafakası, aile bireylerini yoksulluk ve düşkünlükten kurtarmaya ilişkin bir nevi sosyal yardımlaşma olup ahlak kuralları ile geleneklerin zorunlu kıldığı bir ödevdir. Aile bağlarının herhangi bir nedenle zayıflamış olması da yükümlülüğü ortadan kaldıran bir neden olarak düzenlenmemiştir. Bu nedenle kanun koyucu, yardım nafakasını kişinin ve toplumun vicdanına bırakmamış, kanuni bir ödev olarak düzenlemiştir. Buna göre somut olaya gelince, davacının, yardım nafakası talep edilen küçüklerin yasal temsilcisi ve aynı zamanda halaları olduğu, çocukların anne ve babalarının 18.02.2016 tarihinde boşandıkları, müşterek çocuk Tahsin Miraç'ın velayetinin babaya, Berat Can'ın velayetinin anneye verildiği, Bergama 1. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinin 2017/360 Esas, 2018/220 Karar sayılı ilamı ile küçük Tahsin Miraç'ın babada bulunan velayetin değiştirilerek anneye verildiği, Bergama 1....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Velayetin Değiştirilmesi-İştirak Nafakası Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava velayetin değiştirilmesi davasıdır.....Sözleşmesinin 12., Çocuk Haklarının Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesinin 3 ve 6. maddeleri; iç hukuk bakımından idrak çağında bulunan çocukların kendilerini ilgilendiren konularda görüşünün alınmasını ve görüşlerine gereken önemin verilmesi gerektiğini öngörmektedir....
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; A-Gebze 5.Aile Mahkemesinin 2020/377 E.-2021/294 K.sayılı ilamına karşı davacı baba tarafından velayet değiştirilmesi kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun çocuğun 07/04/2022 tarihinde reşit olduğu anlaşılmakla istinaf başvurusunun konusuz kalması nedeniyle KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, B-Gebze 5.Aile Mahkemesinin 2020/377 E.-2021/294 K.sayılı ilamına karşı, davacı baba tarafından iştirak nafakası yönünden yapılan istinaf başvurusunun HMK'nun 353/1- b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına, C-Gebze 5.Aile Mahkemesinin 2020/377 E.-2021/294 K.sayılı ilamına karşı, davalı anne tarafından iştirak nafakası yönünden yapılan istinaf başvurusunun HMK'nun 353/1- b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, İlk derece mahkemesince adli yardım kararı verildiğinden istinaf aşamasında alınmayan 59.30 TL istinaf karar harcı ve İstinaf kanun yoluna başvuru harcı 162.10 TL'nin davalıdan alınarak...
Aynı maddenin 2. bendi de "Velayetin kullanılması kendisine verilmeyen eşin, çocuk ile kişisel ilişkisinin düzenlenmesinde, çocuğun özellikle sağlık, eğitim giderlerine gücü oranında katılmak zorundadır." hükmünü içermektedir. Somut olayda, nafaka lehtarı küçüğün 15/01/2011 tarihinde 18 yaşını tamamlayıp reşit olması nedeniyle, o tarihte iştirak nafakası kendiliğinden kalkar. Zira Medeni Kanun'un 182.maddesinde düzenlenen iştirak nafakası velayetin devam ettiği süre ile sınırlıdır. Reşit olan kısıtlı velisi tarafından Medeni Kanun'un 364. maddesi gereğince, açılacak bir dava ile yardım nafakasına mahkemesince hükmedilebilir. İştirak nafakasının yorum yolu ile sürdürülmesi mümkün bulunmamaktadır. O halde, Mahkemece şikayetin reddi yerine yazılı gerekçe ile kabulü isabetsizdir....
Davacı kadın vekili tarafından küçük Melisa için hükmedilen iştirak nafakası miktarının az olduğu yönünde istinaf başvurusunda bulunulmuş ise de; yerel mahkemece tarafların tespit olunan ekonomik ve sosyal durumları, çocuğun yaşı ve ihtiyaçları, paranın satın alma gücü ve hakkaniyet ilkesi dikkate alındığında velayeti anneye verilen müşterek çocuk Melisa için hükmedilen iştirak nafakası miktarının yeterli olduğu anlaşılmakla davacı kadın vekilinin iştirak nafakası miktarına yönelik istinaf başvurusunun esastan reddi gerektiği anlaşılmıştır....
Buna göre, velayetin düzenlenmesinde asıl olan, küçüğün yararını korumak ve geleceğini güvence altına almaktır. Öte yandan, TMK'nın 335 ila 351. maddeleri arasında düzenlenen “velayet”e ilişkin hükümler kural olarak, kamu düzenine ilişkindir ve velayete ilişkin davalarda resen (kendiliğinden) araştırma ilkesi uygulandığından hâkim, tarafların isteği ile bağlı değildir. Velayetin değiştirilmesine yönelik istem incelenirken ebeveynlerin istek ve tercihlerinden ziyade çocuğun üstün yararı göz önünde tutulur. Hukuk Genel Kurulunun 14.06.2017 gün ve 2017/2- 1887 E., 2017/1196 K. sayılı kararında da velayet düzenlenmesinin kamu düzenine ilişkin olduğu, usuli kazanılmış hak ilkesinin istisnasını oluşturduğu benimsenerek aynı ilkeye vurgu yapılmıştır....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/1888 KARAR NO : 2021/2131 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : REŞADİYE ASLİYE(AİLE) HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 26/02/2021 NUMARASI : 2020/218 ESAS - 2021/249 KARAR DAVA KONUSU : Nafaka (Yardım Nafakası)|Velayet (Velayetin Değiştirilmesi) KARAR : Dairemizce yapılan dosya üzerinden inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İSTEM:02/03/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; tarafların 2017/66 esas, 2017/418 karar sayılı ilamıyla anlaşmalı olarak boşandıklarını, söz konusu anlaşma protokolünde tarafların birbirinden maddi ve manevi herhangi bir talepleri olmayacaklarını, kararda müşterek çocuk Buğra Mikail Taşıran'ın velayetinin anne T1 Busenaz Taşıran'ın velayetinin davalı T3 verildiğini, mahkeminin 01.02.2018 tarihinden itibaren baba T3 200,00 TL iştirak nafakası ödemesine karar verdiğini, mahkeme kararında anne ve babanın velayeti kendisinde bırakılan çocukla şahsi...
