Maddede, vasiyetnamenin mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hakimi tarafından açılıp, ilgililere okunacağı, MK.nun 597.maddesinde de, mirasta hak sahibi olanların herbirine gideri terekeye ait olmak üzere, vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneğinin tebliğ edileceği açıklanmıştır. Vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tesbit edilmesinin amacı, mirasçıları ve lehine kazandırma yapılan kişileri bilgilendirme ve yasal haklarını kullanmayı temine yönelik bir işlemdir. Bu nedenle, sulh hakiminin görevi, MK.nun 596.maddesine uygun olarak vasiyetnameleri açarak lehine kazandırma yapılan kişi ile yasal mirasçılarına vasiyetnamenin onaylı bir örneğini tebliğ ederek, vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere çağrılmasını sağlamaktır. Mahkemece, mirasçı ...'ya vasiyetnamenin usulüne uygun tebliğ edilip yukarıda açıklanan kurallar çerçevesinde açılıp okunma işlemi yapılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki vasiyetnamenin iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, vasiyetnamenin iptali istemine ilişkin olup, bu davalarda öncelikle dava konusu vasiyetnamenin açılıp açılmadığının araştırılarak vasiyetnamenin açılmasına ilişkin kararın kesinleşme tarihli şerhini içerir onaylı suretinin getirtilerek dosya içine konulması gerekir. Dosyadaki belgelerden muris ...ait 13.01.1992 tarihli vasiyetnameye ilişkin, İstanbul Anadolu 21.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/122 Esas sayılı vasiyetnamenin açılması dosyasının dava tarihinde derdest olduğu anlaşılmaktadır....
Noterliği'nin 24077 sayılı 26/06/1984 tarihli bir vasiyetnamesinin ortaya çıktığını; vasiyetnamenin açılması ile ilgili olarak ... 2 Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2012/828 Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, yetkisizlik kararı verildiğini, düzenleme şeklinde yapıldığı belirtilen vasiyetnamenin şekil şartına aykırı olduğunu, vasiyetnamenin mutlak butlanla malül olduğunu, vasiyetnamenin iki şahit huzurunda resmi memur tarafından tanzim edilmesi gerektiğini ve yasanın düzenlediği şekle aykırılık bulunduğunu, nitekim söz konusu vasiyetin tanıklar, noter veya başkatip bir araya gelmeden düzenlendiğini ve muvazaalı olarak vasiyetnamenin yapıldığını, zaman içinde vasiyetnameye konu üç adet taşınmazın muris tarafından devredildiğini, murisin yaşamının son iki yılını hastanelerde geçirdiğini ileri sürerek; davaya konu resmi vasiyetnamenin şekle aykırılık, muvazaa ve rızaya aykırılık sebebiyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki vasiyetnamenin açılması davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde mirasçılar ... ve ... tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davada; müteveffa ...'a ait ... 3. Noterliği tarafından düzenlenen 07.08.1997 tarihli 37060 yevmiye sayılı vasiyetnamesinin açılıp okunması talep edilmiş; mahkemece vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine karar verilmiş; hüküm mirasçılar ... ve ... tarafından temyiz edilmiştir. Dava; vasiyetnamenin açılması istemine ilişkindir. Vasiyetnamenin açılması; vasiyetname ile ilgili işlemlerden biri olup; vasiyetnamede bulunan tasarrufların içeriğinin anlaşılabilmesi ancak vasiyetnamenin açılması ile mümkündür....
nin manevi baskı ve zorlamaları sonucu düzenlediğini, vasiyetnamenin düzenlenmesinden sonra pişman olan murisin pişmanlığını yakın çevresiyle paylaştığını belirterek; vasiyetnamenin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Birleşen dosyanın davacıları vekili dava dilekçesinde; muris ...'ın .... Noterliği'nde düzenlemiş olduğu 09.03.1998 tarih, 2101 yevmiye numaralı vasiyetname ile tüm malvarlığını davalı ...'e bıraktığını, vasiyetnamenin, muris prostat kanseriyken, murisin eşi davalı ... ve oğlu davalı ...'ın baskı ve zorlamaları sonucu hazırlandığını, baskı ve zorlama sonucu yapılan vasiyetnamenin hukuken geçerliliği olmadığını iddia ederek; vasiyetnamenin iptaline karar verilmesini istemiş, iş bu dosya davacı ...'ın açtığı vasiyetnamenin iptali dosyası ile birleştirilmiştir....
TMK'nun 595.maddesi gereğince; mirasbırakanın ölümünden sonra ele geçen vasiyetnamenin geçerli olup olmadığına bakılmaksızın hemen sulh hakimine teslimi zorunlu olup, vasiyetname teslimden başlayarak bir ay içinde açılır ve ilgililere okunur. Vasiyetname usulünce açılıp, okunma kararının kesinleşmesinden sonra vasiyetnamenin iptali için 1 yıllık hak düşürücü süre işlemeye başlar. Vasiyetnamenin tenfizi davasında öncelikle vasiyetnamenin açılmasına ilişkin kararın kesinleşme tarihli şerhini içerir onaylı sureti getirtilerek, dosya içine konulması gerekir. Somut olayda vasiyetnamenin açılmasına ilişkin davanın vasiyetnamenin tenfizi davasının açıldığı tarihte henüz kesinleşmemiş olduğu anlaşılmaktadır....
a duruşma gününün ve vasiyetnamenin gönderilmediği anlaşılmaktadır. Dava, MK.nun 596. maddesinde yer alan vasiyetnamenin açılması ve ilgililere okunması davasıdır. Maddede, vasiyetnamenin mirasbırakının yerleşim yeri sulh hakimi tarafından açılıp, ilgililere okunacağı, MK.nun 597. maddesinde de, mirasta hak sahibi olanların herbirine gideri terekeye ait olmak üzere, vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneğinin tebliğ edileceği açıklanmıştır. Vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tesbit edilmesinin amacı, mirasçıları ve lehine kazandırma yapılan kişileri bilgilendirme ve yasal haklarını kullanmayı temine yönelik bir işlemdir. Bu nedenle, sulh hakiminin görevi, MK.nun 596.maddesine uygun olarak vasiyetnameleri açarak lehine kazandırma yapılan kişi ile yasal mirasçılarına vasiyetnamenin onaylı bir örneğini tebliğ ederek, vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere çağrılmasını sağlamaktır....
in akıl sağlığının yerinde olmadığını belirterek...Noterliğinde düzenlenen 15.10.2010 tarih ve 9597 yevmiye sayılı vasiyetnamenin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Davalılar vekili cevap dilekçesinde, eldeki vasiyetnamenin iptali davasının, vasiyetnamenin tenfizine ilişkin olarak açılmış olan davayı sürüncemede bırakmak için açıldığını savunarak; davanın reddine karar verilmesini dilemiştir. Mahkemece; vasiyetnamenin düzenlendiği 15.10.2010 tarihinde ...'in fiil ehliyetini haiz olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm, davacılar vekili tarafından duruşma istemli olarak temyiz edilmiştir. Dava, vasiyetnamenin iptali istemine ilişkindir. Temyize konu uyuşmazlık; vasiyetnamenin düzenlendiği sırada miras bırakanın tasarruf ehliyetinin bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. Mahkemece; bu hususta Adli Tıp Kurumundan rapor alınmış, Adli Tıp Kurumu 27.10.2014 havale tarihli raporda; 28.01.1950 doğumlu ...'...
B)İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Gördes Sulh Hukuk Mahkemesi' nin 27/09/2022 tarih 2022/85 Esas 2022/582 Karar sayılı ilamı ile; "- TCKN.lu T22'e ait T1 28 Kasım 1978 tarih ve 55322 yevmiye sayılı düzenleme şeklindeki vasiyetnamenin okunduğunun tespitine ve vasiyetnamenin açılmış sayılmasına" karar verilmiştir. C)İSTİNAF NEDENLERİ Mirasçı T16 dilekçesinde özetle; - TCKN.lu T22'e ait T1 28 Kasım 1978 tarih ve 55322 yevmiye sayılı düzenleme şeklindeki vasiyetnamenin okunduğunun tespitine ve vasiyetnamenin açılmış sayılmasına" karar verilmiştir. D)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, vasiyetnamenin açılması istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince talebin kabulüne karar verilmiş, karara karşı mirasçı T16 istinaf yoluna başvurmuştur. Türk Medeni Kanunun 596....
maddesine uygun olarak bilinen mirasçıları ve diğer ilgilileri diledikleri takdirde vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere çağrılmasını sağlamak, vasiyetnameyi belirlenen günde açarak açılıp okunduğunu, tutanağa geçirilmesini ve tutanağın altının hazır bulunanlar tarafından imzalanmasını sağlamak ve böylece açılma ve okunma işleminin tespitine karar vermek ve kararla birlikte açılan vasiyetnamenin örneğini ilgililere tebliğ etmek, mirasçılara istekleri halinde bir mirasçılık belgesi vermek ve terekeye dair malları yasal mirasçılara geçici olarak teslim etmek yahut resmi yönetimi emretmekten ibarettir. Vasiyetname ile ilgili olan çekişmeler ait olduğu mahkemede ayrıca dava konusu olacağından vasiyetnamenin açılmasına engel oluşturmaz. Vasiyetnamenin itiraza uğramadığının tespitine vasiyetnamenin açılması davasına bakan mahkeme değil, vasiyetnamenin tenfizine bakan mahkeme tarafından karar verilir....
