Vasiyet alacaklısı, kendisine vasiyet edilen şey üzerindeki mülkiyet hakkını ancak bu malın vasiyetin yerine getirilmesi (tenfizi) yoluyla kendisi adına tescili sonucunda kazanır. Kendisine belirli bir mal vasiyet edilen kimsenin bu vasiyeti yerine getirmekle yükümlü olan varsa ona, yoksa yasal ve seçilmiş mirasçılara karşı açacağı istihkak davası ile malın kendisine teslimini istemesi gerekir (TMK.md.600) Vasiyetnamenin tenfizi ve taşınmazın lehine vasiyet edilen davacı adına tescili için vasiyetnamenin açılıp okunması, tüm mirasçıların vasiyetnameyi itirazsız kabul etmesi veya 1 yıllık hak düşürücü süre içinde vasiyetnamenin iptali ya da tenkis davası açılmış ise sonucunun beklenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekir....
Hukuk Genel Kurulu'nun 13.02.1991 gün, 648-65 sayılı kararında da açıkça vurgulandığı üzere, vasiyetnamenin tenfizi diye adlandırılan davalar bir ayni hakkın tesisi için değil, yalnızca Sulh Hukuk Mahkemesince açılan vasiyetnamenin TMK'nun 595. ve izleyen maddelerinde düzenlenen tebliğ işlemlerinin tamamlanmasından ve gerekli yasal sürelerin geçmesinden sonra herhangi bir itiraza uğramadığı ve iptalinin istenmediği, bu nedenle de kesinleşmiş olduğunun tesbiti içindir. Diğer bir anlatımla "Vasiyetnamenin tenfizi, vasiyetnamenin açılıp itiraza uğramadığı veya yapılan itirazların sonuçsuz kaldığının tesbitinden ibarettir. Bu tesbit başlı başına ayni bir hakkın geçirimini sağlamaz. Kendisine belirli bir mal vasiyet edilen kimsenin durumu ise daha farklıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ-TENKİS Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, miras bırakanları ...'ın tüm mal varlığını davalı kızına vasiyet ettiğini, vasiyetnamenin yasal koşulları taşımadığını ileri sürerek vasiyetnamenin iptali veya tenkis isteğinde bulunmuştur. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, vasiyetnamenin iptali isteminin reddine, tenkis isteğinin kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü. -KARAR- Dava vasiyetnamenin iptali veya tenkis isteğine ilişkindir. Mahkemece tenkis isteği yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden, tarafların miras bırakanı ...'...
Muris ... 28.07.2000 tarihinde vefat etmiş olup bu durumda 743 sayılı Medeni Kanunun ve yine Medeni Kanunun velayet, vesayet ve miras hükümlerinin uygulanmasına dair Tüzüğün ilgili maddeleri hükümleri gereğince vasiyetnamenin tenfizine karar verilmesi gerekir. Öncelikle vasiyetnamenin usule uygun açılması, diğer mirasçılara tebliğ edilmesi ve gerektiğinde vasiyetnamenin iptali davası açma haklarının tanınması gerekir. Somut olayda, vasiyetnamenin açılmasına karar verilmiş ise de; Bandırma Sulh Hukuk Mahkemesinin 2000/912-2001/144 sayılı dava dosyasında mirasçılardan ... ... ...'ın bekar ve çocuksuz olduğu bildirilmiş, ancak daha sonra ... ... ...'ın 09.11.1997 tarihinde bekar ancak çocuklu (davalı ...'ı) bıraktığı anlaşılmış ve Bandırma Sulh Hukuk Mahkemesinin 05.05.2010 tarih ve 2010/498-458 sayılı kararı ile davalı ...'a veraset belgesi verilmiştir....
Bu çerçevede somut olayda murisin iradesinin Fahriye Arslanı "mirasçı atama" yönünde olduğu ve davacıların vasiyetnamenin tenfizi davası açmakta hukuki yararlarının bulunmadığı kabul edilerek, davanın reddine karar verilmiştir. Vasiyetnamenin tenfizi davalarında tenkis defi inin her zaman ileri sürülebieceği kabul edilmekle birlikte mahkememizce "vasiyetnamenin tenfizi" davasının reddine karar verilmiştir.Davalı tarafça "tenkis defi" vasiyetnamenin tenfizi davasına bağlı olarak ileri sürülmüş olup,öncelikle davanın reddi aksi durumda tenkis definin değerlendirilmesi talep edildiğinden tenkis definin de REDDİNE " dair karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacılar vekilinin istinaf dilekçesi ile; Giresun ili, Piraziz ilçesi, Şeyhli Mahallesi, Cilt No: 5 Hane No: 67 nüfusuna kayıtlı 228 199 098 86 T.C kimlik numaralı muris Selahattin AYDIN tarafından sağlığında 17.02.1988 tarihinde Giresun 1....
İSTİHKAK DAVALARINDA YETKİLİ MAHKEMEVASİYETNAMENİN TENFİZİ 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 576 ] 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 13 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki "vasiyetnamenin tenfizi" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Mahmudiye Asliye Hukuk Mahkemesi'nce mahkemenin yetkisizliğine dair verilen 13.9.2005 gün ve 41 E. 46 K.sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 2.Hukuk Dairesi'nin 27.03.2006 gün ve 2005/19121-4254 sayılı ilamiyle; (...Dava vasiyetnamenin yerine getirilmesi istemine ilişkindir. Vasiyet edilen taşınmazlar Mahmudiye ilçesinde bulunmaktadır. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 13.maddesi de gayrimenkule mütalik davalar, gayrimenkulün bulunduğu mahal mahkemesinde ikame olunur hükmünü içermektedir. Türk Medeni Kanununun 576.maddesinde açılacak davalar arasında vasiyetnamenin yerine getirilmesi bulunmamaktadır....
Vasiyet alacaklısı, kendisine vasiyet edilen şey üzerindeki mülkiyet hakkını ancak bu malın vasiyetin yerine getirilmesi (tenfizi) yoluyla kendisi adına tescili sonucunda kazanır. Vasiyetnamenin tenfizi davası, vasiyeti yerine getirme görevlisi varsa ona, yoksa yasal veya atanmış mirasçılara karşı açılır. Vasiyetnamenin tenfizi ve buna bağlı olarak tapu iptal ile tescil davası vasiyetnamenin açılıp okunduğu, itiraza uğramadan veya itiraz edilmiş ise itirazların reddedilmesi sonucunda kesinleştiğine dair bir tespit davasıdır. Kural olarak; vasiyetnamenin tenfizi davalarında öncelikle murisin iradesine göre uyuşmazlık çözümlenmelidir. Hakim, murisin iradesini ayakta tutacak bir yol izlemeli azami biçimde murisin iradesi yerine getirilmeli ve vasiyetnamenin tenfizine imkan sağlanmalıdır. Vasiyetnamenin yerine getirilmesi ve yorumlanmasındaki amaç murisin iradesini geçersiz kılmak değil, onun geçerliliğini sağlamak ve vasiyetçinin gerçek iradesinin yerine getirilmesini temin etmektir....
Yine Kelkit Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/123 esas sayılı dosyasının vasiyetnamenin iptali ve tenkis davası olduğu 08/09/2014 tarihinde karara çıktığı kararın temyiz edilmeksizin kesinleştiği davacının süresinde vasiyetnamenin tenfizi davasını açtığı anlaşılmakla davalı tarafın zamaaşımına yönelik istinaf itirazları da yerinde görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN TENFİZİ(YERİNE GETİRİLMESİ) -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava, vasiyetnamenin tenfizi istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 09.02.2012 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve Resmi Gazetede yayımlanarak 01.03.2012 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 3.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,19.11.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Gülşehir Asliye Hukuk Mahkemesince, davanın vasiyetnamenin tenfizi talebine yönelik olduğu, vasiyetnamenin taşınmaza ilişkin olduğu, HMK'nın 12. maddesi gereğince taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinin kesin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. Ankara 18.Asliye Hukuk Mahkemesince, murisin son yerleşim yeri “Gülşehir/Nevşehir “ olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir. Türk Medeni Kanunu’nun 576.maddesinde “Miras, malvarlığının tamamı için miras bırakanın yerleşim yerinde açılır. Miras bırakanın tasarruflarının iptali veya tenkisi, mirasın paylaştırılması ve miras sebebiyle istihkak davaları bu yerleşim yeri mahkemesinde görülür.” düzenlemesi getirilmiştir....
