"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Vasiyetname açılması Taraflar arasındaki uyuşmazlık vasiyetname açılması isteğine ilişkindir. Yargıtay Kanunu 14. maddesi uyarınca Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 19.01.2015 tarih 2015/8 sayılı Kararı ile hazırlanıp, 22.01.2015 tarihli ve 29244 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (3.) Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. 11 Nisan 2015 tarihi itibariyle Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6644 sayılı Kanun'un 2. maddesi ile değişik 2797 sayılı Kanun'un 60. maddesinin 1. ve 3. fıkraları uyarınca dosyanın görevli daireyi belirlemek üzere HUKUK İŞBÖLÜMÜ İNCELEME KURULU'NA GÖNDERİLMESİNE, 26.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin açılması davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm mirasçı ... tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, vasiyetnamenin açılması istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm mirasçı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosya içeriğinden mahkemece, yurtdışındaki mirasçıların tespit edilen adreslerine vasiyetname ekli tebligat çıkarılmasına karar verdiği anlaşılmakta olup; dosyada tebligat parçalarına raslanmamıştır. 08.....2012 tarihli ara karar gereğince yurtdışındaki mirasçılara vasiyetname ekli duruşma gününü bildirir tebligat çıkarılmış ise, tebligat parçalarının dosya içerisine konulması için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, ....09.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Dosya arasında bulunan anılan mahkeme ilamının kesinleşmesine dair bir belirginlik yoksa da eldeki bu vasiyetnamenin iptali davasının 30/12/2019 tarihinde açılması nazara alındığında eldeki davanın yasal hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmaktadır. Açılıp okunmasına karar verilen 16/03/2006 tarihli el yazılı vasiyetname incelendiğinde; Hamdi Önal isim ve imzası ile açık tarih yazılarak el yazılı şekilde tanzim edildiği, vasiyetnamede "Bana bakan oğlum T10 kendi rızamla tüm malımı bırakıyorum. " şeklinde yazılı olduğu görülmektedir. TMK'nun 538.maddesinde; ''El yazılı vasiyetnamenin yapıldığı yıl, ay ve gün gösterilerek başından sonuna kadar mirasbırakanın el yazısıyla yazılmış ve imzalanmış olması zorunludur.''düzenlemesi yer almaktadır. TMK.nun 538.'nun maddesindeki öngörülen ilkeler geçerlilik şartıdır. Bunlardan birinin eksikliği vasiyetnameyi geçersiz kılar. TMK 557.maddesinde, vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır....
DEĞERLENDİRME-GEREKÇE: Dava, vasiyetnamenin açılması istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK 355. Madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen de kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmış olup, Türk Medeni Kanunu' nun 595, 596 ve 597.maddeleri ile Türk Medeni Kanunu'nun Velayet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzüğün 36. maddesine göre; miras bırakanın ölümünden sonra ele geçen vasiyetnamesinin, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın, yerleşim yeri sulh hakimine tesliminden itibaren bir ay içinde açılması ve ilgililere okunması gerekir. Vasiyetname örneği, Türk Medeni Kanunu' nun 597. maddesi uyarınca ilgililere tebliğ olunur....
Mahkemenin gerekçesi, davacı tarafın vasiyetname olduğunu bildirdiği belgeler “vasiyetnamedir” başlığını taşısa bile içerikleri dikkate alındığında vasiyetname niteliğinde olmadıkları, bu nedenle de, söz konusu belgelere dayalı vasiyetnamenin tenfizi davası açılamayacağı yönündedir. El yazısı ile vasiyetnamenin geçerli olabilmesi için, başından sonuna kadar vasiyet edenin el yazısı ile yazılmış olması ve düzenleme yeri ile sene ay ve gününün bizzat vasiyetçi tarafından yazılıp imzalanmış olması gerekir. (MK.485) (TMK 538. maddesi ) Dava konusu vasiyetnameler az önce belirtilen bütün unsurları taşımaktadır. Sözlü vasiyette olduğu gibi yazılı vasiyetnamenin belli bir süre içinde bir merciye ibraz edilmesi zorunluluğu yoktur. Ne zaman ortaya çıkarsa çıksın geçerliliğini korur. Öte yandan; vasiyetname, kanunun gösterdiği şekil şartlarına aykırı düzenlense bile, iptal edilmedikçe hüküm ifade eder....
Vasiyetnamenin açılması; vasiyetname ile ilgili işlemlerden biri olup; vasiyetnamede bulunan tasarrufların içeriğinin anlaşılabilmesi ancak vasiyetnamenin açılması ile mümkündür. TMK'nın 596.maddesinde vasiyetnamenin mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hakimi tarafından açılıp, ilgililere okunacağı, 597.maddesinde de, mirasta hak sahibi olanların herbirine gideri terekeye ait olmak üzere vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneğinin tebliğ edileceği hükme bağlanmıştır. Bu bağlamda mirasbırakanın ölümünden sonra ele geçen vasiyetnamenin sulh hukuk mahkemesine teslimi zorunludur. Vasiyetname geçersiz bile olsa Sulh Hukuk Mahkemesine teslim edilmelidir.Vasiyetnameyi teslim alan sulh hukuk hakimi; teslim edilen vasiyetnameyi derhal incelemek; gerekli koruma tedbirlerini derhal almakla yükümlüdür....
Ölüm tarihinde yürürlükte bulunan 743 sayılı Yasa'nın 513.maddesi uyarınca, mahfuz hisse sahibi mirasçılar saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten itibaren 1 yıl ve her halde vasiyetnameler hakkında açılması tarihinden itibaren 5 yıllık zamanaşımı süresi içinde tenkis davası açabileceklerdir. Vasiyetname ile oluşan hakka karşı açılacak davaların zamanaşımının başlaması vasiyetnamenin usulüne uygun biçimde açılmasına bağlıdır. Somut olayda vasiyetnamenin açılması davasında davacı adına çıkarılan davetiye menfaat çatışması söz konusu olan lehine vasiyetname düzenlenen davalı ...’e tebliğ edilmiştir. Ölüm tarihinde yürürlükte olan 743 sayılı Yasa'nın 537.maddesi uyarınca davacıya vasiyetnamenin de tebliğ edilmediği anlaşılmıştır. O halde vasiyetnamenin 29.5.2001 tarihinde açıldığından bahisle 5 yıllık zamanaşımı sürelerinin dolduğundan bahsedilemez....
Vasiyetname, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın, tesliminden başlayarak bir ay içinde mirasbırakanın yerleşim yeri Sulh Hakimi tarafından açılır. Vasiyetname açılırken bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer, açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere çağrılır ve okunur. (TMK.md.596) Noter tarafından düzenlenen ve vasiyetname niteliğinde olmayan belgeler hakkında sulh hakimince yapılacak herhangi bir işlem bulunmamaktadır. Somut olayda; Babaeski Noterliği'nde düzenlenen belge, ölünceye kadar bakma sözleşmesidir. Hal böyle olunca, mahkemece; sözü edilen belge ile ilgili yapılacak herhangi bir işlem bulunmaması nedeniyle, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile vasiyetnamelerin açılıp okunmasına ilişkin hükümlere tabi tutulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir....
DELİLLER : Yazılı beyanlar ve tüm dosya kapsamı. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava, vasiyetnamenin açılması talebidir. 6100 sayılı HMK. 'nun 355. Maddesi uyarınca istinaf sebepleri ile sınırlı olarak ve resen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu; Davacılar tarafından Düziçi Sulh Hukuk Mahkemesi'ne başvurularak 16.06.2015 tarihinde vefat eden muris Hüseyin Öztürk'ün el yazısı ile vasiyetname düzenlediği belirtilerek vasiyetnamenin okunması amacıyla Düziçi Sulh Hukuk Mahkemesi'ne dava açıldığı, mahkemece mirasçıların duruşmada beyanları alınarak müteveffa Hüseyin Öztürk'ün olduğu iddia olunan vasiyetnamesi duruşmaya katılan mirasçılar huzurunda açılıp okunmuştur. Yerel Mahkemece vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespitine karar verilmiş, kararın tebliğinden sonra mirasçılar tarafından Yerel Mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmişlerdir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 596. maddesinde vasiyetnamenin açılması ve okunması düzenlenmiştir....
Vasiyetname açılırken bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer, açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere çağrılır ve okunur. Aynı Kanunu'nun 597. maddesine göre ise, mirasta hak sahibi olanlara, vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneği tebliğ olunur. Vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tespit edilmesinin amacı, mirasçıları ve lehine kazandırma yapılan kişileri bilgilendirme ve yasal haklarını kullanmayı temine yönelik bir işlemdir. Bu nedenle, Sulh Hakiminin görevi, TMK'nın 596 ve Tüzüğün 36/2. maddesine uygun olarak vasiyetnameyi açıp, lehine kazandırma yapılan kişi ile yasal mirasçılarına vasiyetnamenin onaylı bir örneğini tebliğ ederek, vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere çağrılmasını sağlamaktır. Somut olayda; mahkemece, vasiyetnamenin açılmasına karar verilmiş ise de; duruşmada hazır bulunması amacıyla mirasçı ...'...
