İdaresi, 5737 sayılı Yasanın 18. maddesine istinaden taviz bedeli ödenmesi gerektiğini, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne, 87 parsel sayılı taşınmazın 1/3 hissesi üzerinde bulunan "Zemini Şehzade Mehmet Vakfına Mukaatalı" şerhinin taviz bedeli ödenmeksizin terkinine karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... İdaresi vekili temyiz etmiştir. Dava, tapuda vakıf şerhinin terkini isteğine ilişkindir. Dosyadaki 87 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında "Taşınmazın 1/3 hissesi Z.Ş.M. Vakfından mukaatalıdır. (Z.Ş.... ... malik hisselerinde mevcut)"tur şeklinde şerh bulunmaktadır. Tapuda 3/16 paylı malik görünen ... Oya Sun davacı olmadığı halde bu payı da kapsar şekilde ...'un payı üzerinde mevcut bulunan vakıf şerhinin de terkinine karar verilmesi doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ......
Mahkemece, vakıf şerhinin taviz bedeli ödenmeksizin terkin edilmesi mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. 1) Davacı vekilinin ihtiyati tedbir şerhinin terkini talebine yönelik temyiz itirazları yönünden; 6100 sayılı HMK’nin 397. maddesinin ihtiyati tedbir kararının etkisinin, aksi belirtilmediği takdirde, nihai kararın kesinleşmesine kadar devam edeceği ve tedbir kalkmış veya kaldırılmış ise bu husus ilgili yerlere bildirileceğine ilişkin 2. ve 3. fıkrası uyarınca ihtiyati tedbir şerhinin terkinin, ilgili mahkemesi tarafından tapu müdürlüğüne müzekkere yazılarak yapılması mümkün olduğundan mahkemece verilen ret kararında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. 2) Davacı vekilinin vakıf şerhinin terkinine talebine yönelik temyiz itirazları yönünden; Dava konusu ... ada 15 parsel sayılı taşınmazın güncel tapu kayıtlarının incelenmesinde herhangi bir vakıf şerhinin bulunmadığı anlaşılmaktadır....
, bu sebeple 25.03.2022 tarihinde ıslah talebinde bulunularak harcı da yatırılmak sureti ile müvekkillerinin ödemek zorunda kaldığı 3.494.507,00 TL taviz bedelinin işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı İdareden tahsilinin talep edildiğini, Mahkemece ıslah taleplerinin hiç bir şekilde dikkate alınmadığını, vakıf şerhinin terkini talebi ile açılan davada davanın devamında taviz bedeli ödenmiş ise konusu kalmayan dava ile ilgili karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilemeyeceğini, davaya istirdat davası olarak devam edilmesi gerektiğini, bilirkişi heyeti tarafından vakıf türünün belirlenerek, belirlenen vakıf türüne göre çekişmeli taşınmazda vakfın bir hakkının kalmadığını, taviz bedeli ödenmeksizin vakıf şerhinin terkini gerektiğini, ödenmiş olması halinde ise iadesinin gerektiği saptandığı halde dosya içeriğine tamamen aykırı karar verildiğini, Yargıtay uygulamaları gereği vakıf şerhinin terkini istemine ilişkin davalarda harç ve avukatlık ücretinin dava değerine bakılmaksızın...
Vakfı'na mukataalı şerhinin taviz bedeli ödenmeksizin tapudan terkinine" cümlesinin yazılmasına, hükmün DÜZELTİLMİŞ bu şekli ile ONANMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 13.12.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Vakfına Mukaatalı" şerhinin taviz bedeli ödenmeksizin terkinine karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Dava, tapuda vakıf şerhinin terkini isteğine ilişkindir. 27.02.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 18. maddesi hükmü gereğince; miri arazilerden mukataalı hayrata tahsis edilmeyenler ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlar dışındaki icareteyn ve mukataalı vakıf şerhi bulunan gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde veya tasarrufundaki taşınmazlar taviz bedeline tabidir. Yasanın 3. maddesinde yapılan tanıma göre de, mukataalı vakıf; zemini vakfa üzerindeki yapı ve ağaçlar tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf ise; değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder....
Bu kişiler tarafından açılmış bir dava bulunmadığından davanın davacılar payı yönünden kabulüyle yetinilmesi gerekirken tüm kayıt maliklerinin açtığı dava varmışçasına vakıf şerhinin 695 parselin bütününden terkini doğru olmamış kararın bu nedenle davalı ... yararına bozulması gerekmiştir. 3- Davacıların 251 parsel sayılı taşınmaza ilişkin temyiz itirazlarına gelince; Gerçekten 251 parselin kadastro tespiti sırasında kayıtlara “..... Vakfı” şerhi işlenmiştir. ... İdaresinin böyle bir şerh yazımındaki yararı taviz bedeli ödenmesini sağlamaktır. Başka bir anlatımla, konulan şerh sahih bir vakfa ait ise bu şerh kayıt malikinin saptanacak taviz bedelini ödemesiyle, gayrisahih vakfa ait ise taviz bedeli ödenmeksizin kaldırılabilecektir. Vakıf türünün belirlenmesi ve belirlenen vakıf türüne göre taşınmazda vakfın bir hakkı kalıp kalmadığının önemi bu noktadır. Yoksa kayıt maliki bunu doğrudan ......
İdaresinin böyle bir şerh yazımındaki yararı taviz bedeli ödenmesini sağlamaktır. Başka bir anlatımla, konulan şerh sahih bir vakfa ait ise bu şerh kayıt malikinin saptanacak taviz bedelini ödemesiyle, gayrisahih vakfa ait ise taviz bedeli ödenmeksizin kaldırılabilecektir. Vakıf türünün belirlenmesi ve belirlenen vakıf türüne göre taşınmazda vakfın bir hakkı kalıp kalmadığının önemi bu noktadır. Yoksa kayıt maliki bunu doğrudan ... Genel Müdürlüğünden isteyebileceği gibi, kabul görmezse şerh sahih bir vakfa ait olsa bile taviz bedelini ödeyerek mahkemeden de talep edebilir. Olayın 2.4.2004 tarih ve 1/1 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ile bir ilgisi yoktur. Böyle olunca mahkemece yapılması gereken iş “.......
Temyize konu mahkeme kararının incelenmesinde, karar gerekçesinde “… vakıf şerhinin yolsuz tescil olmadığını, bedel ödenmeksizin şerhin kaldırılması mümkün olmadığından ve taviz bedelinin indirilmesi talebinin mahkememizin görevinde bulunmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir” denildiği, hüküm fıkrasında ise görev hususunda yapılan saptama bir yana bırakılarak “davanın reddinin” hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır. Gerçekten, davadaki talepler sahih vakfa ait olmayan şerhin kayıttan terkini ve taviz bedelinin tespiti istemlerine ilişkindir. Hüküm fıkrasında yazılana bakılırsa, her iki dava talebinin de reddedildiği, ancak karar gerekçesine bakılırsa taviz bedeli hakkındaki istem yönünden görevsizlik kararı verildiği görülmektedir. Gerekçe, davada tespit edilen maddi vakalar ile hüküm fıkrası arasında köprü görevi görür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, VAKIF ŞERHİNİN TERKİNİ Taraflar arasında görülen davada; Davacı, 84 ada 9 parsel sayılı zemini Şehzade Mehmet Vakfından mukataalı taşınmazın miras bırakanı Kariton Modelli adına kayıtlı iken, malikin gaip olması ve 10 yıldan fazla kayyımla idaresi nedeniyle hükmen Hazine adına tescil edildiğini, ancak kendisinin Kariton Modelli'nin tek mirasçısı olduğunun hasımlı veraset ilamı ile belirlendiğini, taşınmaz kaydında mevcut vakfın da sahih vakıflardan olmadığını ileri sürüp, tapunun iptali ile adına tescili ve vakıf şerhinin taviz bedeli ödenmeksizin terkini isteklerinde bulunmuştur. Davalı ... İdaresi vekili, çekişmeli taşınmazın Şehzade Sultan Mehmet Vakfından mukataalı olduğundan, taviz bedeli ödenmedikçe vakıf kaydının terkin edilemeyeceğini belirterek, davanın reddini savunmuştur. Davalı Hazine vekili, davanın öncelikle zamanaşımı yönünden reddi gerektiğini beyan etmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, vakıf şerhinin taviz bedeli ödenmeksizin terkini istemine ilişkindir. 27.02.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5737 sayılı Vakıflar Kanununun 18. maddesi hükmü gereğince; miri arazilerden mukataalı hayrata tahsis edilmeyenler ile aşar ve rüsumu vakfedilen taşınmazlar dışındaki icareteyn ve mukataalı vakıf şerhi bulunan gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde veya tasarrufundaki taşınmazlar taviz bedeline tabidir. Yasanın 3. maddesinde yapılan tanıma göre de mukataalı vakıf; zemini vakfa, üzerindeki yapı ve ağaçlar ise tasarruf edene ait olan ve kirası yıllık olarak alınan vakıf taşınmazlarını, icareteynli vakıf da; değerine yakın peşin ücret ve ayrıca yıllık kira alınmak suretiyle süresiz olarak kiralanan vakıf taşınmazlarını ifade eder....
