Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır. Vakıf evladı olduğunun tespiti istemli davalar, kişinin vakfedenin soyundan gelip gelmediğinin tespiti amacını taşır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 30/05/2007 tarih ve 2007/18- 293 Esas, 2017/310 Karar sayılı kararında, "...Davacının vakıf evladı olduğuna ilişkin daha önce verilmiş ve Yargıtay denetiminden geçmiş ve kesinleşmiş kararların, kesin hüküm, kesin delil veya güçlü delil teşkil etmesinin mümkün olmadığı böyle bir durumda dahi güçlü delilin aksinin her zaman için kanıtlanabileceği" ifade edilmek suretiyle evladiyeye ilişkin her iddianın önceden verilmiş kararlardan bağımsız olarak kanıtlanması gerektiği vurgulanmıştır. Bir "vakıfın evladı" olmakla bir "vakfın gallesine müstehik vakıf evladı" olmak arasında fark bulunmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Galle Fazlasına Müstehak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Davacılar vekili, dava dilekçesinde, davacıların vakfeden ...'in babası ...'nın torunu olduğunu iddia ederek, ...'in pederi ... Vakfının galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiş; mahkemece, dosya kapsamına göre ...'in Pederi ... Vakfı adında bir vakfın bulunmadığı, ... ve ... Vakıflarının adlarının şahsiyet kaydı ve diğer belgelerde birlikte zikredilmesinin ve şahsiyet kayındaki mütevelli atamalarının beraber yürütülmesinin, ...'...
Asliye Hukuk Mahkemesinin 1998/256 Esas-1999/659 Karar sayılı dosyasıyla birleştirilen 1998/514 Esas sayılı dosyasıyla T6 Bin Cafer Ağa Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun kesinleşen mahkeme kararıyla sabit bulunduğunu ve vakfın galle fazlasından yararlandığını, aynı zamanda davacının, dedesi olan Mehmet ERERİNÇ'in de aynı dosyada galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespit edildiğini, belirtilen mülhak vakfın vakfiyesi gereği ayrım yapılmaksızın yaşayan tüm vakıf evlatlarının vakıf gelirinden pay alabileceğinin şart edilmiş olduğunu,vakıf senedinin davalı vakıf mütevelliliğinden celbi ile birlikte bilirkişi incelemesi de yaptırılarak davacının, T6 Cafer Ağa Vakfı'nın galle fazlasına hak kazanmış evlat olduğunun tespitinin gerektiğini belirterek davacı Esila ERERİNÇ'in davalı vakfın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir....
Vakıf evladı olduğunun tespiti istemli davalar, kişinin vakfedenin soyundan gelip gelmediğinin tespiti amacını taşır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 30/05/2007 tarih ve 2007/18- 293 Esas, 2017/310 Karar sayılı kararında, "...Davacının vakıf evladı olduğuna ilişkin daha önce verilmiş ve Yargıtay denetiminden geçmiş ve kesinleşmiş kararların, kesin hüküm, kesin delil veya güçlü delil teşkil etmesinin mümkün olmadığı böyle bir durumda dahi güçlü delilin aksinin her zaman için kanıtlanabileceği" ifade edilmek suretiyle evladiyeye ilişkin her iddianın önceden verilmiş kararlardan bağımsız olarak kanıtlanması gerektiği vurgulanmıştır. Bir "vakıfın evladı" olmakla bir "vakfın gallesine müstehik vakıf evladı" olmak arasında fark bulunmaktadır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, davacılar ... ve Müsvet Balcıoğlu'nun vakıf evladı, diğer davacı ...'ın galleye müstahak vakıf evladı olduklarının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü ile davacıların Bula Hatun Vakfının galleye müstahak vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Asıl davada davacı ... ile birleşen Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/145 Esas-286 Karar sayılı dosyasında davacı Müsvet Balcıoğlu Hoca İbadullah Kızı Bula Hatun Vakfı'nın evladı olduklarının tespitini, birleşen Ankara 15....
Ağa Vakfı’nın galleye müstehak vakıf evladı olduklarının tespiti ile galle fazlasının davacılara ödenmesine karar verilmiş; hükme karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Davalı vekilince bu kez, istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen karar temyiz edilmiştir. Dava, galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 1.Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan davalı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2.Somut olayda, dava konusu vakfın vakfiyesinde batın şartının olmaması, davacıların daha önce galleye müstehak vakıf evladı olduğu tespit edilen murisleri...ile soybağını ispatlaması karşısında davacıların Ser Tuna-i Es-Seyid ......
Asliye Hukuk Mahkemesi hükmüne karşı, davalı ... vekili ile davalı Vakıf vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması sonunda ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, bu kez davalı ... vekili ve davalı Vakıf vekilinin Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyizi üzerine Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Dava dilekçelerinde, davacı ...'nın... Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti ile geçmiş yıllara ait galle alacağının ödenmesi istenmiş; Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının galle fazlasına müstehak evladı olduğunun tespitine, geçmişe yönelik galle fazlasının ödenmesine yönelik talebin ise reddine karar verilmiştir....
Dava dilekçesinde, galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılardan ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bilgi ve belgeler okunup gereği düşünüldü: Davacıların davaya konu ....evladı olduğu hususunda mahkemenin tespitinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır....
Galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti davasında, davacının iddiası vakıf evladı olduğu, vakfiyede yer alan şartları taşıdığı, bu sebeplerle galle fazlası üzerinde hakkı bulunduğu yönünde olup, mahkemece davacının vakfedenin evladı, akrabası ya da vakfiyede belirtilen ilgili kişilerden olup olmadığı, yine galleye müstehak olduğunun tespiti isteniyorsa vakıf senedine göre galle fazlasının dağıtılmasının gerekip gerekmediği ve dağıtılması gerekiyorsa davacının galleden pay alacak kişilerden olup olmadığı tespit edilecektir. Zira, galleye müstehak olduğunu iddia eden kimse, kendisine galle fazlasının ödenmesi için ancak vakıf evladı olduğunu ve vakfiyeye göre galle fazlası almaya hak kazandığını tespit eden bir mahkeme kararı ile başvuru yapabilir (Vakıflar Yönetmeliği m. 53/I). Bu hükmün verilebilmesi için, davacının vakıf evladı olup olmadığının da saptanması şarttır. Bu durumda, hâkim, davacının vakıf evladı olup olmadığına da karar vermek zorundadır....
Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok, vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup, vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden; davacı ve asli müdahillerin vakıf evlatlarından ... (ö.1980) üzerinden vakfeden ile soybağı kurmaya çalıştıkları; ...'in vakıf evladı anneannesi ...'nin, davacı ve asli müdahillerin vakıf evladı olmayan kök murisi ... ile evlendiği, ancak davacı ve asli müdahillerin vakıf evladı olmayan ...'nın yine vakıf evladı olmayan ikinci eşi ...'den doğma çocuklarının alt soyu olduğu hususları tespit edilmiştir....
