Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık,vakfın gelir fazlasından faydalanmaya yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun (5737 sayılı Kanun) 3 ve 6 ıncı maddeleri, Vakıflar Yönetmeliğinin 23, 28, 53 ve 55 inci maddeleri, 24.02.1943 tarihli ve 1942/27 Esas, 1943/11 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 3....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı ... vekili ve mülhak vakıf vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Dava dilekçesinde, davacı ...'nın Hacı ... Ağa Vakfının batn-i evvel zükur evladı olduğunun tespiti istenmiş, mahkemece davacının vakfın 5.batından galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine dair kararı (Kapatılan) 18....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Tespit (Galleye Müstehak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti) istemine ilişkindir....
Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 5737 sayılı Vakıflar Yasası’nın 3. maddesine göre mazbut vakıflar, bu kanun uyarınca Genel Müdürlükçe (Vakıflar Genel Müdürlüğü) yönetilecek ve temsil edilecek vakıflar ile mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve 2762 sayılı Vakıflar Kanunu gereğince Vakıflar Genel Müdürlüğünce yönetilen vakıflar olarak tanımlanmıştır. Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Galle Fazlasına Müstehak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Davacılar vekili, dava dilekçesinde, davacıların vakfeden ...'in babası ...'nın torunu olduğunu iddia ederek, ...'in pederi ... Vakfının galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiş; mahkemece, dosya kapsamına göre ...'in Pederi ... Vakfı adında bir vakfın bulunmadığı, ... ve ... Vakıflarının adlarının şahsiyet kaydı ve diğer belgelerde birlikte zikredilmesinin ve şahsiyet kayındaki mütevelli atamalarının beraber yürütülmesinin, ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; 1-Davacı dava dilekçesinde davaya konu 1218 tarihli ... ... Vakfının sadece galleye müstahak vakıf evladı olduğunun tespitini istemiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/538 Esas, 2013/570 Karar ... kararı ile dava konusu vakfın galle fazlasına müstehak evladı olduğuna karar verildiği, davacı ile vakıf arasında evlatlık bağının kurulduğu ve dava konusu Vakfın vakfiyesinde galle fazlasının aynı anda vakfın birinci, ikinci ve üçüncü batından evlatlarına verilmesi şeklinde olduğu gerekçesiyle davacının davasının kabulü ile davacı ... ...'un Kaptan'ı Derya ... ... Paşa Vakfı'nın ikinci batın galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A. İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. B. İstinaf Sebepleri Davalı ... vekili istinaf başvuru dilekçesinde; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, mahkemece eksik araştırma ve inceleme yapıldığını, kararın hatalı olduğunu açıklayarak, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir. C....
-ı uteka ve atikatımın zükurunun aslahına ve badehüm evladı evladı uteka ve atikatımın zükurunun erşedine, eğer zükur bulunmazsa inasa meşruta ola, lakin fazla-i vakıf bil-cümle harameyn-i muhteremeyn fukarasına irsal oluna..." şeklinde şart edildiği, sözkonusu vakfiyede ilk üç batın için galle fazlasının paylaştırılmasına yönelik bir özel usul öngörüldüğü, bu özel usulün ilk üç batın ile sınırlı olup olmadığı hususunda vakfiyede açıklayıcı bir hüküm bulunmadığı ancak özel usulün öngörüldüğü cümlenin hemen devamında vakfın evladının münkariz olması (soyunun kesilmesi) halinde vakıf yönetiminin azatlı kölelerine fakat galle fazlasının harameyn-i muhteremeyn fukarasına (Mekke ve Medine fakirlerine) bırakıldığı, buna göre vakfın iradesinin soyunun kesilmesine kadar galle fazlasının evlada ödenmesi şeklinde olduğu, yine aynı vakfın galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitinin istendiği ... 3....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, vakfın mütevellisi olmaya ehil olduğunun ve galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, galleye müstahak vakıf evladı olduklarının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: 5737 Sayılı Vakıflar Kanunu'nun 76. maddesi uyarınca; tevliyete ve galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine ilişkin davalarda vakıf mütevellisi yasal hasım olduğundan ve davaya konu vakıf da dava tarihi itibariyle ... Meclisi’nin 08.12.2009 tarih 665/529 sayılı kararı ile atanmış mütevelli eliyle idare edildiğinden, açılan davanın ona da yöneltilmesi gerekirken, bu hususa uyulmadan yargılamaya devamla davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir....
