Vakıflar Yönetmeliğinin 53. maddesinde; vakıf için belirlenen gelir fazlası (intifa hakları) vakfiye şartı gereği vakıf evladı veya ilgilisi olduğu ve galleye hak kazandığını kesinleşen mahkeme kararıyla ispat edenlere vakıf mazbut ise Vakıflar Genel Müdürlüğü, mülhak ise mütevelli tarafından ödeneceği öngörülmüştür. Dosyadaki bilgi ve belgelerden, davacının galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitini istediği ...'nın mazbut bir vakıf olduğu, vakfiye yerine kaim 1328 tarihli ilama göre galle fazlasının şartsız olarak kız ve erkek ayrımı yapılmaksızın evlada bırakıldığı, davacının ... tarafından 14.02.1973 tarihinde evlat edinildiği, gerçekte onun biyolojik (zürri) çocuğu olmadığı, bu davada davacının ...'nın galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitini istediği, mahkemece davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır....
Bir kişinin galle alacağına hak kazanabilmesi için öncelikle galleye müstahak vakıf evladı olduğunun tespitini yaptırması gerekmektedir. kişinin vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilebilmesi için iki hususun varlığı gerekir. Bunlardan ilki davacının vakfın kurucusu ile olan soybağının kanıtlamasıdır. Ancak 1943 tarihli Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı ile davacıların soybağlarını birkaç kuşağa kadar ispat etmeleri halinde soybağının ispatı şartının ifa edilmiş sayılacağını hükme bağlamıştır. Bunun dışında ikinci husus ise, vakfiye galle fazlası şartının bulunmasıdır. Neticeten kesinleşmiş mahkeme kararı ile vakıf evladı olduğunun tespiti için kan bağı ispat edilmeli ve vakfiyede galle fazlası şartı bulunmalıdır. Bu şartların varlığı halinde dava kabul edilir ve verilecek kararla davacının talep konusu vakfın vakıf evladı olduğu tespit edilmiş olur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, tevliyete ve galleye müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere göre davacının tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespitinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Davalı T7 vekili istinaf dilekçesinde özetle, mahkeme kararında dava tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespiti olarak belirtilmesine rağmen hüküm kısmında galleye müstehak vakıf evladı olduğuna hükmedildiğini, bilirkişi raporunda vakfın vakfiyesinden galle fazlasının dağıtımına ilişkin (hayır şartı, batın şartı gibi) mevzulara değinilmediğinden eksik ve hatalı olduğunu, ek rapor taleplerinin mahkemece dikkate alınmadığını, kararın hatalı ve eksik inceleme üzerine kurulduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, galleye müstehik vakıf evladı olduğunun tespiti talebine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, kararı davalı T7 istinaf etmiştir....
CEVAP Davalı ... vekili cevap dilekçesinde, dava konusu vakfın galle fazlasının alınabilmesi için kural olarak öncelikle vakıf kurucusu ile kan bağının ispatlanması, sonra da bu hususta vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerektiğini, dava konusu vakfın vakfiyesinde batın şartı bulunması halinde bu hususun da değerlendirilmesi gerektiğini açıklayarak davanın reddini savunmuştur. III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı ... 01.07.2018 tarihinde öldüğünden konusu kalmayan talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına; davacı ... vakıf evlatlarından ...’ün eşi olmakla birlikte vakfiyede galle fazlası yalnız vakıfın soyundan gelenlere tahsis edildiğinden davasının reddine; davacı ...'nın babası ...'ün kardeşi ...'ün çocuklarının dava konusu vakfın galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduklarının ... 2....
Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok, vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup, vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır. Vakfın geliri üzerinde hak sahibi olduğuna ilişkin davayı, vakfiye uyarınca galleden yararlanma hakkı olan, yani vakfeden ile soy bağı olan ya da soy bağı olmasa bile galleden kendisine pay özgülenen diğer kişiler açabilir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/299 esas 2008/669 karar sayılı dosyasında dava konusu vakfın galleye müstehak vakıf evladı olduklarına dair karar verilmiş olduğu belirtilerek kendilerinin de dava konusu vakfın galleye müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmesini istemiş, mahkemece dava konusu vakfın vakfiyesinde batın şartının olduğu ve kızların galleden pay alabilmeleri için erkek evlatların sona ermesi ve nesillerinin kesilmesi şartının bulunduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacılar ile aynı kuşakta yer alan dayılarının çocukları olan ... ve ... ... hakkında .......
Vakıf vekili ve davalı ... Genel Müdürlüğü vekili istinaf kanun yoluna başvurmuş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi tarafından istinaf talebinin esastan reddine dair verilen karar, davalı ... Vakıf vekili ve davalı ... Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine ilişkindir. Kural olarak galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti için açılan davada, öncelikle vakfeden ile soybağının ispatlanması, sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Yani bu tür davalarda incelenecek ilk husus; davacı ile vakfeden arasında iddia edildiği üzere kan bağı yolu ile soybağı mevcut olup olmadığı, eğer soybağı kurulabiliyorsa ikinci aşamada vakfiyelerde galle fazlası için öngörülen şartların somut olayda davacı yönünden gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması olacaktır....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/131-2010/154 sayılı Kararı ile galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilen davacıya bu güne kadar davalı idarece herhangi bir ödeme yapılmadığı ileri sürülerek, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 7.500 TL nin faiziyle davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Davacının galle almaya müstahak vakıf evladı olduğuna dair Erzurum 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/131-2010/154 sayılı kararı Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin 21.04.2011 tarih 2011/1043-5476 sayılı ilamıyla bozulmuştur. Vakıflar Yönetmeliğinin 53/2 maddesinde, vakıf için belirlenen gelir fazlası (intifa hakları) vakfiye şartı gereği vakıf evladı veya ilgilisi olduğunu ve galleye hak kazandığını kesinleşen mahkeme kararıyla ispat edenler ile onların evladına vakıf mazbut ise ... mülhak ise mütevellisi tarafından ödeneceği öngörülmüştür....
Asliye Hukuk Mahkemesi kararı ile vakıf evladı olduğunun ve galle fazlasından faydalandığının tespit edildiğini, yine davacıların amcası Şerife Özdemir'in aynı yönde daha önce dava açtığını ve davanın kabulüne karar verildiğini, verilen kararın kesinleştiğini gerekçe olarak belirtip davanın kabulü ile davacıların Deliağazade Ser Tunai Es-Seyyid Hüseyinağa Vakfının galleye müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine, galle fazlasının davacılara ödenmesine yönelik karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İstinaf yoluna başvuran davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın hukuka uygun olmadığını, bilirkişi raporunda; ''...Davacıların vakıf evladı olduğunun tespiti için vakfedenle arasında soybağı ilişkisi bulunması gerekmektedir. Davacıların babası Hasan ve Şerife'den olma 1919 doğumlu Ali Özpınar'dır..." Adana 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 13.01.1948 tarih ve 1947/668 E. 1948/8 K....
