Vakıf evladı olduğunun tespiti istemli davalar, kişinin vakfedenin soyundan gelip gelmediğinin tespiti amacını taşır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 30/05/2007 tarih ve 2007/18- 293 Esas, 2017/310 Karar sayılı kararında, "...Davacının vakıf evladı olduğuna ilişkin daha önce verilmiş ve Yargıtay denetiminden geçmiş ve kesinleşmiş kararların, kesin hüküm, kesin delil veya güçlü delil teşkil etmesinin mümkün olmadığı böyle bir durumda dahi güçlü delilin aksinin her zaman için kanıtlanabileceği" ifade edilmek suretiyle evladiyeye ilişkin her iddianın önceden verilmiş kararlardan bağımsız olarak kanıtlanması gerektiği vurgulanmıştır. Bir "vakıfın evladı" olmakla bir "vakfın gallesine müstehik vakıf evladı" olmak arasında fark bulunmaktadır....
Vakfının galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava dilekçesinde H.M.oğlu .....Vakfının galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmesi istenilmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm Vakıflar Genel Müdürlüğünce temyiz edilmiştir. Davaya konu vakfa ait 7 Şaban 1212 tarihli vakfiyede, galle batın şartıyla vakfeden A.M Ağa'nın yeğenleri A.A.Ağa, M. Ağa ve A. Kadın'a, onların ölümüyle bu kişilerin evladına bırakıldığı; dosyadaki bilgi ve belgelerden, davacının babası ve babaannesinin öldüğü görülmekte ise de, bu kişilerle aynı batında yer alan akrabalarının sağ olup olmadıkları anlaşılamamaktadır. Mahkemece, vakfedenin galle bıraktığı A. A.A. M.Ağa ve A....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre vakıf kurucusunun kendi eş ve çocuklarından sonra batın şartı koymuş olması nedeniyle, ön batında vakıf evladı varken sonraki batında bulunan torunların galle alamaması ve mütevelli olmaması şartı ve kuralı gereği davanın kısmen kabulüne kısmen reddine ile davacılar ..., ..., ..., ...'ın vakıf evladı olduklarının tespitine, davacı ...'ın galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine, davacılar ... ve ...'ın galleye müstahak olmadıklarının tespitine, davacı ...'ın galleye müstehak vakıf evladı ile tevliyete ehil olmadığının tespitine, davanın mahiyeti gereği taraf vekilleri yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A. İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. B....
Vakıf evladı olduğunun tespiti istemli davalar, kişinin vakfedenin soyundan gelip gelmediğinin tespiti amacını taşır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 30/05/2007 tarih ve 2007/18- 293 Esas, 2017/310 Karar sayılı kararında, "...Davacının vakıf evladı olduğuna ilişkin daha önce verilmiş ve Yargıtay denetiminden geçmiş ve kesinleşmiş kararların, kesin hüküm, kesin delil veya güçlü delil teşkil etmesinin mümkün olmadığı böyle bir durumda dahi güçlü delilin aksinin her zaman için kanıtlanabileceği" ifade edilmek suretiyle evladiyeye ilişkin her iddianın önceden verilmiş kararlardan bağımsız olarak kanıtlanması gerektiği vurgulanmıştır. Bir "vakıfın evladı" olmakla bir "vakfın gallesine müstehik vakıf evladı" olmak arasında fark bulunmaktadır....
vakıf evladı olduklarını, müvekkillerinin vakfiyeden doğan haklarının tespiti için işbu davayı açma zorunluluğunun hasıl olduğunu, belirtilen nedenlerle fazlaya ilişkin talep ve hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkilleri T8 Vakfının galleye müstehak vakıf evladı olduğuna karar verilmesini, vakıf senedine göre bunun mümkün olmaması halinde müvekkillerinin vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi ASIL VE BİRLEŞEN DOSYADA DAVA TÜRÜ : Ön Batında Zükur Evlat Olduğunun Ve Galleye Müstehak Vakıf Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen asıl ve birleşen davanın kabulüne dair kararın davalı ... vekili, mülhak vakıf vekili, davacı ....., tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairenin 17.05.2022 tarihli ve 2021/1991 Esas, 2022/4657 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmiştir. Davalı ... vekili ve Mülhak Vakıf vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenmiş olmakla dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Asıl dava Mülhak ... ... Ağa Vakfı'nın ön batından zükur evladı, birleşen dava ise galle fazlasına müstahak vakfı evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece asıl ve birleşen davanın kabulü ile davacı ...'nın davalı ... ......
Sadece vakıf evladı olmanın tespiti için vakıf kuranın soyundan olduğunun kanıtlanması yeterli olduğu halde galleye müstehik vakıf evladı olduğunun tespitinde ise davaya konu böylesi bir vakfın bulunup bulunmadığı varsa vakfiyede aranan koşulların gerçekleşip gerçekleşmediğinin saptanması gerekmektedir. Dosya arasında bulunan Kayseri 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1995/156 Esas ve 1995/1046 Karar sayılı kararının incelenmesinde davacıların babası Halil İbrahim Çiğdemin Nasrullahzade Hacı Mehmet Efemdi Vakfının galle fazlasına müstehak evlattan olduklarının tespitine karar verildiği anlaşılmıştır. Eldeki dosyada vakıf evladının tespitine karar verilmesi istenen davalı vakfın vakfiyesi, vakıfnamesi dosya arasında bulunmadığı, yine davacıların murisinin vakıf evladı olduğuna karar verilen Kayseri 5....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/138 esas ve 2008/518 karar sayılı kararı ile müteveffanın evladiyetine karar verildiğini, murisin 13/08/2020 tarihinde vefat ettiğini, mirasçı olarak eşi, oğlu ve kızının kaldığını, müvekkillerinin vakfiyede yer alan şartları sağlamaları sebebiyle vakıf evlatlıklarına hak kazandıklarını ancak müvekkillerinin galleye müstehak vakıf evladı olduklarının tespiti için sayın mahkemeye başvuru zorunluluğunun hasıl olduğunu, belirtilen nedenlerle müvekkillerinin davalı vakfın galleye müstehak vakıf evlatları olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Vakfı'nın tevliyete ehil vakıf evladı olduğuna ilişkin talebin REDDİNE, 2- Davacıların 10 .... tarihli ....'nın galleye müstehak vakıf evladı olduğuna ilişkin talebin REDDİNE, 3- ... ... ile ... ...'nun 10 Muharrem 1252 tarihli....'nın evlatları olduklarının TESPİTİNE," denildiği halde gerekçeli kararda "... 1-Davacıların ....nın tevliyete ehil vakıf evladı olduğuna ilişkin talebin REDDİNE, 2-... ... ile ... ...'nun ...'nın galleye müstahak vakıf evlatları olduklarının TESPİTİNE, ..." şeklinde hüküm kurularak çelişki yaratıldığından, yukarıda açıklanan ilkeler çerçevesinde usulün öngördüğü anlamda oluşturulmuş bir hüküm bulunmamaktadır. ... Mahkemece yapılacak iş; dosya kapsamı dikkate alınarak taraflara yüklenen borç ve tanınan hakkın sıra numarası altında belirtildiği açık, infazda şüphe ve tereddüt uyandırmayacak biçimde, usulün aradığı niteliklere haiz kısa karar ve buna uygun gerekçeli karar oluşturulmak olmalıdır....
Dosyaya getirtilmiş olan Kayseri 2.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2016/396 E. 2016/773 K.sayılı dava dosyasının yapılan incelenmesinde; davacıların miras bırakanı Mine Akdağ'ın davalı vakfın galleye müstehak vakıf evladı olduğuna karar verildiği ve bu kararın istinaf incelemesinden geçmek suretiyle kesinleştiği görülmektedir. İlk Derece Mahkemesi tarafından alınan bilirkişi raporunda; davacıların galleye müstehak vakıf evladı oldukları belirtilmiştir. Dairemizce istinaf sebepleri nazara alınarak istinaf incelemesi yapılmıştır. Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir....
