tüzel kişilik perdesinin kaldırılarak davalı şirketin de borçlardan müteselsilen sorumlu tutulmasına, müvekkili alacağının davalı şirketten tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Bu anlamda; tüzel kişilik hakkının kötüye kullanılması, kanuna karşı hile, işçiye zarar verme (haklarının alınmasını engelleme), tarafta muvazaa(hizmeti kendisine verdiği halde başka bir kişiyi kayıtta işveren olarak gösterme) ve namı müstear yaklaşımı nedeni ile dolaylı temsil sözkonusudur. Bu durumların sözkonusu olduğu halde tüzel kişilik perdesinin aralanması sureti ile gerçek işveren veya organik bağ içinde olan tüm işverenler sorumlu tutulmaktadır. Organik bağ ise şirketlerin adresleri, faaliyet alanları, ortakları ve temsilcilerinin aynı olmasından, aralarındaki hukuki ilişkilerin tespitinden anlaşılır. Derdest dava literatürde “tüzel kişilik perdesinin aralanması” adı verilen bir dava olduğu iddiasıyla açılmış ancak şirket mal varlıklarının elden çıkarılması sebebiyle borçtan sorumluluk ilkesine dayalı alacak davasıdır....
İyi niyet kurallarına riayet edilmemesi ve tüzel kişiliğin kötüye kullanılması hâllerinde tüzel kişilik perdesi aralanarak, tüzel kişilik perdesinin arkasındaki gerçek duruma göre bir sonuca varılması gerekmektedir (Battal, Ahmet: Bir Alan Araştırması Işığında Sermaye Şirketlerinin Sorumluluğu Konusundaki Hukuki Bilgi Eksikliğinin Olumsuz Sonuçları ve Perdenin Kaldırılması Teorisi Yardımıyla Giderilmesi, Yargıtay Dergisi, C. 24, Ekim 1998, s. 659.). 22. Öğreti ve uygulamada kabul edilen tüzel kişilik perdesinin aralanması teorisi; bazı şartların varlığı hâlinde, tüzel kişilik ve mal ayrılığı ilkesi dikkate alınmadan, mevcut tüzel kişiliğin arkasına saklanan gerçek veya tüzel kişinin borçtan sorumlu tutulmasını ifade etmektedir....
Zira tüzel kişilik perdesinin aralanması, tüzel kişilerin borçlarından dolayı başkalarının sorumlu tutulamayacağı ilkesinin, özellikle şirketlerin sadece sermayeleri ile sorumlu olacakları ve tüzel kişilerin borçlarından dolayı ortakların sorumlu tutulamayacağı kuralının önemli bir istisnasını teşkil etmektedir (Çamoğlu, E.: ... Ortaklıkları Bağlamında Perdenin Kaldırılması Kuramı ve Yargıtay Uygulaması, BATİDER, C. 32, S. 2, 2016, s. 12.). Görüldüğü üzere tüzel kişilik perdesinin aralanması teorisi her somut olayın özelliği gözetilerek değerlendirilmeli ve Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 2. maddesi gereğince dürüstlük kuralı ve hakkın kötüye kullanılma yasağı gözetilerek tüzel kişiliğin alacaklılardan mal kaçırmak amacıyla kullanılıp kullanılmadığı, tüzel kişiliği düzenleyen normların dışına çıkılıp çıkılmadığı incelenmelidir....
Turizm San ve Tic A.Ş arasındaki tüzel kişilik perdesinin kaldırılması , ... İcra Md ... E Sayılı takip dosyasındaki, icra ya konu alacakların tahsili, davalı şirket ... Tırizm Ltd Şti’nin sorumluluğunun tespiti ve borcun ödenmesi, borçlunun tekrar isim değiştirerek muvazalı halde işlem yapmamasının önüne geçilebilmesi için işbu davayı açma zorunluluğu doğduğu, Açıklanan ve resen gözetilecek sair nedenlerle, fazlaya ilişkin haların saklı kalması kaydıyla, İhtiyati tedbir talebinin kabulüne, davalı şirketlerin tüzel kişilik perdesinin kaldırılarak birlikte sorumlu tutulmalarına, icra takibinin her iki şirket açısından devamına, yargılama giderleri, vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesi talep ve dava etmiştir. CEVAP: Davalı ......
Tüzel kişiliğin varlığı asıl olup borcun yükümlüsü olan bir tüzel kişilik bulunmakta iken şirketin ortaklarına ya da başka bir şirkete karşı bu borçtan dolayı yönelinemeyecektir. Ancak tüzel kişiliğin kötüye kullanıldığı bazı istisnai hallerde tüzel kişilik perdesi aralanmak suretiyle gerçek ya da tüzel kişi ortakların sorumluluğu cihetine gidilebilecektir. Uygulamada ve doktrinde tüzel kişi ile ortaklarının alanlarının ve malvarlığının birbirine karışması halinde, yetersiz sermaye durumunda, aynı şirketler topluluğu içinde yer alan kardeş şirketler arasında koşulların varlığı halinde ve çok istisnai hallerde Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması Teorisinin uygulanmasının mümkün olabileceği de kabul edilmektedir. “Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması Teorisi” ana kuralın istisnası olarak ancak belirli ve sınırlı durumlarda “sakınılarak” uygulanması gereken bir yoldur....
Tüzel kişilik perdesinin kaldırılması, bazı şartların varlığı hâlinde, tüzel kişilik dikkate alınmadan, mevcut kişiliğin arkasına saklanan kimsenin borçtan sorumlu tutulması veya çiğnediği yasağın sonuçlarına katlanmasıdır. Tüzel kişilik perdesinin kaldırılmasından, tüzel kişinin kişiliğine ve mal varlığına ilişkin ayrılık ilkesinin uygulanmaması ve onun hukuki bağımsızlığının bir nevi dikkate alınmayıp onun bertaraf edilmesini anlayabiliriz. Bu kavram hukukumuzda ve yabancı hukuklarda düzenlenmemiş olup; mahkemeler hukuku (caselaw) ve öğreti ile özellikle de bankacılık sektörü ve sermaye piyasasındaki yolsuzlukların önlenmesi gayesiyle ortaya çıkmıştır....
SAVUNMA:Davalılar------cevap dilekçesinde özetle, davacı ile davalı ----- aralarında yemek hizmeti verme sözleşmesi akdedildiğini, iş bu sözleşme kapsamında -------- alacaklı olduklarını ve alacaklarının tahsili için diğer davalı ile müvekkili şirketler arasındaki tüzel kişilik perdesinin kaldırılması gerektiğini iddia ederek huzurdaki davayı ikame ettiklerini, davacı taraf eda davası ikame edebilecek iken tespit davası ikame etmiş olduğunu, hukuki yarar yokluğundan işbu davanın usulden reddi gerektiğini, tüzel kişilik perdesinin kaldırılması davaları, alacağın tazmini amaçlı ikame edileceğini, burada iddia olunan amaç, bu şekilde açıklanmasa dahi perdenin kaldırılması alacağın ortak ve yöneticilerden tahsili imkanını doğuracağını, davacı yanın dilekçesinin son kısmında ''müvekkilin alacaklarının tahsili için davalı şirketin tüzel kişilik perdesinin kaldırılmasını'' talep ettiklerini belirttiklerini, davacı tarafın,------------- tutarında alacaklı olduğunu iddia etmekle birlikte sırf...
bir ayırım yapılamadığından tüzel kişilik perdesinin kaldırılması yoluyla, tüzel kişiliğin veya gerçek kişinin sorumluluğuna gidilebileceğini, Davacıların tamamı, bizzat şirketi kontrol edebilmekte, şirket tüzel kişiliğini alacaklarından kurtulmak için kullandığını, ortaklığın özkaynak yetersizliğini telafi etmeksizin üçüncü kişiler ile hukuki işlemlere girmesi ve alacaklıları zarara uğratmaları dolayısıyla da, tüzel kişilik perdesinin kaldırılması gerektiğini." beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir....
Oysa tüzel kişilik perdesinin kaldırılması halinde ortakların malvarlığına da el atılabilmektedir. Çapraz kaldırmada borçlu şirketin yanı sıra kardeş şirketin hatta kardeş şirketin ortaklarının mal varlığına dahi el atmak mümkündür. Bu ihtimalde tüzel kişilik perdesi iki kere kaldırılmaktadır. Önce kardeş şirketler arasındaki daha sonra kardeş şirket ile ortakları arasındaki perde kaldırılmaktadır. Tüzel kişilik perdesinin kaldırılması teorisi alacaklıya ortakların malvarlığına el atma yetkisi bahşettiğine göre alacaklı her iki şirketin malvarlığı yanında bu şirketlerin ortaklarının farklı olması durumunda da her bir ortağın (özellikle hâkim ortağın) malvarlığına el atabilme imkânına kavuşmaktadır. Bu yönüyle tüzel kişilik perdesinin aralanması organik bağa göre daha avantajlıdır. Çünkü kardeş şirketin içi boşaltılıp malvarlığı ortakların üzerine aktarıldığında organik bağ çözüm olmamakta, tüzel kişilik perdesinin kaldırılması gerekmektedir....
