Bir kambiyo senedi ciro edildiği zaman ciranta ile ciro edilen kişi arasında kural olarak bir temel ilişki (asıl borç ilişkisi) bulunmaktadır. Ayrıca, bu iki kişi arasında kambiyo hukukundan doğan bir kambiyo ilişkisi de mevcuttur. Bu sebeple taraflar arasındaki temel borç ilişkisindeki bozukluklar kambiyo ilişkisini etkilemez. Temel borç ilişkisinden doğan def’îler, temel borç ilişkisi ile kambiyo ilişkisinin taraflarının aynı olması ve bile bile borçlu zararına hareket edilmesi hâlleri dışında, kambiyo ilişkisinde ileri sürülemez. Zira temel borç ilişkisi kendi hukukuna, kambiyo ilişkisi de kendi hukukuna tabidir. Borçlu, kambiyo senedi nedeniyle alacaklıya karşı, genel olarak, ya kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ya da temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek menfi tespit talebinde bulunabilir....
Bir kambiyo senedi ciro edildiği zaman ciranta ile ciro edilen kişi arasında kural olarak bir temel ilişki (asıl borç ilişkisi) bulunmaktadır. Ayrıca, bu iki kişi arasında kambiyo hukukundan doğan bir kambiyo ilişkisi de mevcuttur. Bu sebeple taraflar arasındaki temel borç ilişkisindeki bozukluklar kambiyo ilişkisini etkilemez. Temel borç ilişkisinden doğan def’îler, temel borç ilişkisi ile kambiyo ilişkisinin taraflarının aynı olması ve bile bile borçlu zararına hareket edilmesi hâlleri dışında, kambiyo ilişkisinde ileri sürülemez. Zira temel borç ilişkisi kendi hukukuna, kambiyo ilişkisi de kendi hukukuna tabidir. Borçlu, kambiyo senedi nedeniyle alacaklıya karşı, genel olarak, ya kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ya da temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek menfi tespit talebinde bulunabilir....
Davaya konu bonoda idari birimi gösterilmediğinden takip dayanağı bonoda tanzim yeri unsuru bulunmadığından anılan senet kambiyo senedi vasfı taşımamaktadır. Dolayısıyla adi senet hükmünde bulunduğundan ortada hukuken geçerli bir kambiyo senedi yoktur. Bu nedenle davalı kambiyo hukukuna dayanamaz. Keşide yeri kambiyo senedinin zorunlu unsurudur. İcra takibine itiraz edilmeyerek takibin kesinleşmesi dayanak senede kambiyo senedi vasfını vermez. Ortada geçerli bir kambiyo senedi olmadığına göre davalı davacıdan hangi hukuki ilişki kapsamında alacaklı olduğunu ispat etmek zorundadır. Dosya kapsamında davalı taraf cevap dilekçesinde borcun dayanağı olarak aynı zamanda Halkbank Kredi Çerçeve Sözleşmesi ve kooperatif kredileri kredi değerlendirme ve kefalet formu ile taahhütnameye dayanmıştır....
Mücerret alacaklarda olduğu gibi kambiyo senedi alacağı da kural olarak uygun bir asıl borç ilişkisine, bir illi ilişkiye dayanır. Bir kambiyo senedi düzenleyip veren ve bu senedi alan herkes, bütün hukuki işlemlerin yapılmasına temel teşkil eden bir gayeye ulaşmak istemektedir. İşte bu gaye bir kambiyo senedinde mündemiç hakkın doğumu ve devri açısından hukuki sebebi teşkil eder. Kambiyo senedi düzenlenmesi dolayısıyla ortaya çıkan ilişki “kambiyo ilişkisi” ismiyle anılmaktadır. Kambiyo senedi vermek suretiyle borç altına giren borçlu “kambiyo taahhüdü”nde bulunmuş olur. Kambiyo ilişkisinin altında esas itibariyle bir asıl /temel borç ilişkisi vardır. Kambiyo senedinden kaynaklanan talebin geçerliliği, temel ilişkiden kaynaklanan temel talebin ve bununla ilgili olarak taraflar arasında varılmış amaca ilişkin mutabakatın geçerliliğinden tamamen bağımsızdır. Kambiyo senedinden doğan talep hakkına kambiyo hukuku, temel talebe ise bu talebin ait olduğu hukuk kuralları uygulanır....
İİK'nın 72. maddesine dayalı olarak kambiyo senedi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemiyle açılan davada, ... takiplerinin önlenmesine yönelik tedbir talebinin reddi kararı temyiz edilmiş olup, kararın temyiz incelemesi Yüksek .... Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. Ne var ki, anılan Yüksek Dairece daha önce dosya Dairemize gönderildiğinden, işbölümü uyuşmazlığının çözümlenmesi için dosyanın Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna gönderilmesi gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna GÖNDERİLMESİNE, 06.05.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Ancak borçlu, hamilin senedi bilerek kendi zararına devraldığını kanıtlamak şartıyla hamile karşı da bedelsizlik def’îni ileri sürebilir. 19. Bedelsizliğe dayalı menfi tespit davasının yasal dayanağı 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (TBK) 77 vd. maddelerinde düzenlenen sebepsiz zenginleşmedir. Zira kambiyo senetlerinde geçerli olan mücerretlik (soyutluk) ilkesi gereğince, temel alacağın mevcut olmaması veya geçersiz olması, kambiyo senedinin hükümsüzlüğü sonucunu doğurmamakta; buna karşılık temel ilişkideki sakatlık, kambiyo borçlusuna, borçlu olmadığının tespitiyle birlikte, alacaklıya karşı sebepsiz zenginleşme def’îni dermeyan etme hakkını vermektedir. 20....
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda toplanan delillere göre; davacı tarafından dava konusu bononun hatır senedi olarak düzenlendiği ve taraflar arasındaki anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğu iddialarının usulüne uygun delillerle ispat edilemediği, dava konusu bononun kambiyo senedi niteliğinde olmadığının kabulü halinde dahi bu hususun tek başına davacının borçlu olmadığını ispat etmeye yeterli olmadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Kambiyo senedi düzenlenmesi dolayısıyla ortaya çıkan bir ilişki "kambiyo ilişkisi" olarak anılmaktadır. Kambiyo senedi vermek suretiyle borç altına giren borçlu "kambiyo Taahhüdü"nde bulunmuş olur. Kambiyo ilişkisinin altında esas itibariyle bir asıl/temel borç ilişkisi vardır. Kambiyo senedinden kaynaklanan talebin geçerliliği, temel ilişkiden kaynaklanan temel talebin ve bununla ilgili olarak taraflar arasında varılmış amaca ilişkin mutabakatın geçerliliğinden tamamen bağımsızdır. Kambiyo senedinden doğan talep hakkına kambiyo hukuku, temel talebe ise, bu talebin ait olduğu hukuk kuralları uygulanır. (YHGK. 12/10/2011 tarih, E.2011/19-473, K.2011/607 sayılı kararı.) Kambiyo senedi olan bono, kanunen emre yazılı bir kıymetli evraktır....
- K A R A R - Davacı, takibe konu senedin davalının kız kardeşi ile evlenmek için teminat amaçlı verildiğini, davalının kız kardeşi ile ayrıldığını ve evliliğin gerçekleşmediğini, genel ahlak ve adaba aykırı maksadı temin amacıyla davalıya verildiğinden senedin geçersiz ve bedelsiz olduğunu ileri sürerek, davalıya borçlu olmadığının tespiti ile senedin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, takibe konu senedin kambiyo senedi olması nedeniyle ispat yükünün davacı tarafta olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir....
Hukuk Dairesi ... 3.Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) 603-138 KARAR Dava, davacı tarafından verilen bonolar nedeniyle borçlu olmadığının tespiti talebi ile açılmış, mahkemece de senetlerin ciro yolu ile ... Bankasına intikal ettiği ve senetlerin de kambiyo senedi niteliğinde olduğu kabul edilmiş, davalılar aleyhine aynı sebeplere dayanılarak açılan emsal davaların da 19.Hukuk Dairesince incelenip karara bağlandığı anlaşılmıştır. Dava konusu ihtilafın kambiyo senedinden kaynaklanması nedeniyle temyiz incelemesi görevi 19.Hukuk Dairesine aittir. Ayrıca davalıları ve sebepleri aynı olan benzer davalar nedeniyle içtihat aykırılığı olmaması açısından bu dosyanın da temyiz incelemesinin 19....
