"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin uyarlanması Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin uyarlanması davasına dair karar, davacı ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira parasının uyarlanması istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, aylık kira bedelinin 3.000 TL olarak uyarlanmasına karar verilmesi üzerine hüküm davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir....
İhale, işletme ve makine mühendisi bilirkişi heyetince mahkememize sunulan 24/06/2019 tarihli raporda özetle; "...dosya kapsamının tetkiki sonucunda hem TBK hem KİK hem de ilgili içtihatlar gereği sözleşme uyarlanması hususunda aranan şartların oluşmadığı, bu sebeple davacının taleplerinin yasa gereği karşılanmasının mümkün olmadığı..." kanaatleri bildirilmiştir. DAVANIN NİTELİĞİ, DEĞERLENDİRİLME VE GEREKÇE Dava, sözleşmeye hakimin müdahalesi yoluyla sözleşmenin uyarlanması davasıdır. Mahkememiz ... esas, ... karar sayılı 06/10/2018 tarih kararı ile; "...Tüm dosya kapsamı ile davalının açtığı ihale sonucu taraflar arasında 08/08/2018 tarihli sözleşmenin imzalandığı, 1.290.000,00 TL + KDV bedel karşılığı (döviz değil TL dir) 30.000 adet soğuk su sayacının sözleşme tarihinden itibaren 30 gün içinde davacı tarafından davalıya tesliminin üstlenildiği, böylelikle su sayaçlarının en geç 07/09/2018 tarihinde davacı tarafından davalıya teslimlerinin gerektiği açıktır....
Taraflar arasında kredi kartı sözleşmesi düzenlendiği, talebin dayanağını bu sözleşmenin oluşturduğu hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Mahkemece, bireysel kredi kartı sözleşmesi nedeniyle, kartı veren bankanın, kart hamili hakkında açtığı davaların 5464 sayılı kanunun 44/2 maddesindeki atıf nedeniyle asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle mahkemenin görevsizliğine karar verilmiştir. Uyuşmazlık, 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun yürürlük tarihi olan 28.05.214 tarihinden sonra kredi kartı sözleşmesine dayanarak banka tarafından açılan davalarda genel mahkemenin mi yoksa tüketici mahkemesinin mi görevli olduğu hususundadır. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 3. maddesine göre tüketici; işleminin kapsamı genişletilerek, tüketici veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler arasında kurulan eser simsarlık sigortası, sigorta, 2014/46629-42010 vekalet, bankacılık vb....
Mevcut uyuşmazlığın tüketici mahkemelerinde görülmesi için davaya konu sözleşmenin resmi şekilde düzenlenmesi gerekli olmayıp, şekil şartına uyulup uyulmadığı hususunun tüketici mahkemesince tartışılarak bir karara varılması gerektiğinden, 6502 sayılı Kanun kapsamındaki uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir. Somut olayda, dava taraflar arasındaki devremülk sözleşmesinin cayma hakkı kullanıldığından bahisle sözleşmenin feshi ve verilenin iadesi istemine ilişkin olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı anlaşılmaktadır. Sözleşmenin feshi ve verilenlerin iadesi istemine ilişkin davalarda yetki konusunda özel bir düzenleme bulunmadığına göre, yetkili mahkeme genel yetki kuralı gereği davalının yerleşim yeri mahkemesidir. HMK'nın 6/1. maddesi uyarınca "Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir."...
Mevcut uyuşmazlığın tüketici mahkemelerinde görülmesi için davaya konu sözleşmenin resmi şekilde düzenlenmesi gerekli olmayıp, şekil şartına uyulup uyulmadığı hususunun tüketici mahkemesince tartışılarak bir karara varılması gerektiğinden, 6502 sayılı Kanun kapsamındaki uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir. Somut olayda, dava taraflar arasındaki devremülk sözleşmesinin cayma hakkı kullanıldığından bahisle sözleşmenin feshi ve verilenin iadesi istemine ilişkin olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı anlaşılmaktadır. Sözleşmenin feshi ve verilenlerin iadesi istemine ilişkin davalarda yetki konusunda özel bir düzenleme bulunmadığına göre, yetkili mahkeme genel yetki kuralı gereği davalının yerleşim yeri mahkemesidir. HMK'nın 6/1. maddesi uyarınca "Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir."...
Bu taleplerinden ikincil nitelikte olanı olan davaya konu fuarın ertelenmesi şeklinde sözleşmenin yeniden uyarlanması talebi tarafların karşılıklı anlaşması ile gerçekleştiği için dava konusuz kalmış ve bu nedenle aşağıdaki gibi karar verilmesine yer olmadığına yönelik olarak hüküm kurulmuştur. Taraflar arasında yapılan sözleşmenin "Mücbir Sebepler" başlıklı 12'inci maddesinde "Kanunlarımızın kabul ettiği mücbir sebepler işbu sözleşmenin hükümleri gereğince geçerlidir." düzenlemesi getirilmiş, ek sözleşmenin "Fuarın İptali" başlıklı 7'nci maddesinde de "Fuarın salgın hastalık veya buna bağlı kanuni nedenlerle iptali halinde tahsil edilen ödemeler ... ile birlikte belirlenecek ilerik bir tarihte 2021 fuarı şartları ile yapılacak fuara aktarılacak/mahsup edilecektir. 2022 fuar fiyatlarına sadece iptal tarihine kadar olan resmi belgeli reklam harcamaları yansıtılacaktır." düzenlemesi getirilmiştir....
KARAR Davacı, davalı Banka ile 18.07.2008 tarihinde 281.964,54 Japon Yeni üzerinden Konut Kredisi sözleşmesi imzaladığını, ancak sözleşmenin imzalandığı tarihten sonra Japon Yeninde gerçekleşen yükselme nedeni ile sözleşme edim dengesinin kendi aleyhine bozulduğunu bu neden ile emprevizyon ilkesi gözetilerek sözleşmenin Türk Lirası karşılığı sabitlenmek üzere uyarlanmasını talep etmiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, dosya üzerinden yapılan inceleme ile Dövizde yaşanılan yükselmelerin ülkemizdeki ekonomik seyir göz önüne alındığında öngörülebilir olması nedeni ile sözleşmeye müdahale şartları gerçekleşmediğinden davanın reddine karar vermiştir. 1-Dava, sözleşme edim dengesinin davacı aleyhine bozulması iddiası ile açılmış olan sözleşmenin uyarlanması davası olup, yerel mahkeme duruşma açmaksızın dosya üzerinden yaptığı inceleme ile davanın reddine karar vermiştir. HUMK 73. maddesi gereği asıl olan her davanın duruşmalı olarak görülmesidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 09.06.2006 gününde verilen dilekçe ile taşınmaz satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu kayıtlarının iptali ve tescil, birleştirilen davada sözleşmenin iptali, olmadığı takdirde bakiye bedelin uyarlanması istenmesi üzerine davaların birleştirilerek yapılan duruşma sonunda; davanın reddine, birleşen davanın kabulü ile sözleşmenin iptaline dair verilen 24.02.2011 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, 16.04.1973 tarihli taşınmaz satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir....
İlk Derece Mahkemesince, 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun "sözleşmede değişiklik yapılması" başlıklı 15.maddesinde özel hüküm bulunması ve bu hükmün sözleşmenin (23.) ve (23.2) maddelerinde yer alması karşısında, genel hükümlere gidilemeyeceğinden sözleşmenin uyarlanması talebinin yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; karara karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. ... Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesince, davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK.'nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir. ... Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesinin kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
Davalı vekili, davacının uyarlama talebi ile fiyat farkının güncellemesi yapılırken ihale tarihindeki asgari ücretin de yeni oranlar ile uyarlanarak fiyat farkı ödemelerinin yapılmasına karar verilmesini talep ederek sözleşmenin uyarlanmasına muvafakat ettiklerini beyan etmiştir. Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacı tarafından açılan sözleşmenin uyarlanması davasının davalı tarafından kabul edildiği, kabulün davaya tek taraflı olarak son veren taraf işlemi olduğu gerekçesiyle davanın HMK'nın 308. maddesi uyarınca kabulüne karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir....
