Mahkemece yapılan yargılamada toplanan delillere göre; davacının icra dosyası borcunu ödemiş olması sebebiyle menfi tespit davası açmakta hukuki menfaatinin bulunmadığını, İİK'nın 72/7. md. uyarınca açılan istirdat davasında ise son ödemeden sonra dava tarihi itibariyle 1 yıllık hak düşürücü süre geçmiş olduğundan davanın reddi gerektiği gerekçesiyle davacının menfi tespit isteminin dava açmakta hukuki yararı olmadığından ve dava şartı yokluğundan usulden reddine, davacının istirdat isteminin ise hak düşürücü süre nedeniyle reddine, davalıların tazminat istemlerinin şartları oluşmadığından reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir....
İcra Dairesinin ... esas sayılı takip dosyasına dayanak ... tarihli 45.000,00 TL bedelli bonodan borçlu olmadığının tespitine, B)Maddi tazminat talebi yönünden; 10 TL maddi tazminatın davalılardan alınarak davacıya verilmesine, C)Manevi tazminat yönünden; 6.000,00 TL manevi tazminatın davalı ...' dan alınarak davacıya verilmesine, 2-Menfi tespit ve maddi tazminat için Alınması gerekli 3.074,65 TL harçtan peşin alınan 871,13 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.203,52 TL harcın davalılardan alınarak Hazineye gelir kaydına, 3- Manevi Tazminat için alınması gerekli 409,86 TL: harcın davalı ...'...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tesbit, istirdat, manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde olmayan her iki tarafın bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda dökümü yazılı 81.00 YTL. kalan harcın davalı tarafa yükletilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden tarafa iadesine, 17.4.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Dava; atık su abonesinin davalı kuruma karşı açtığı menfi tespit istemine ilişkin olup, talep yargılama sırasında istirdat istemine dönüşmüştür. Bir hukuki ilişkinin mevcut olduğunun tespiti için açılan davaya, müspet (olumlu) tespit davası denir. Bu dava, davacının varlığını iddia ettiği hukuki ilişkinin, davalı tarafından inkar edilmesi halinde açılır. Davalı tarafından varlığı iddia edilen bir hukuki ilişkinin mevcut olmadığının (yok olduğunun) tespiti için açılan davaya ise, menfi (olumsuz) tespit davası denilir. Somut olayda; davacı taraf davalıya borçlu olunmadığının tespitini talep etmiştir. Bu bağlamda açılan davanın; menfi tespit davası niteliğinde olduğu açık olmasına rağmen mahkemece; müspet tespit davası açılmış gibi hüküm kurulmuş ve davacının davalıya dava tarihi itibariyle 3.217,85 TL asıl alacak, 5,63 TL işlemiş faiz borcu bulunduğunun tespitine karar verilmiştir....
Dava konusu uyuşmazlık asıl davada tüketicinin açtığı menfi tespit birleşen davada alacak istemine ilişkin olup, davalı (Birleşen davacı) ....’nin harçtan muafiyeti söz konusu değildir. Temyiz eden davalı (Birleşen davacı) .... tarafından, temyiz harcının yatırıldığına dair makbuza dosya içerisinde rastlanılmamıştır. Temyiz eden davalı (Birleşen davacı) ....'den temyiz harçları alınmış ise, buna ait makbuzun dosyasına konulması, harç alınmamışsa HUMK'nun 434/3. maddesine göre işlem yapıldıktan sonra gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 25.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit ve istirdat davasında ..... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi ile ..... Sulh Hukuk Mahkemesince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Asliye hukuk mahkemesince uyuşmazlığın taraflar arasındaki kira sözleşmesi ve kat mülkiyetinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. Sulh hukuk mahkemesi tarafından ise, dava değerine göre asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK'ya göre alacak ve menfi tespit davalarında görev, dava değerine göre belirlenir....
Fıkrasında yer alan “paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında” ibaresi “para olan alacak, tazminat, itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davalarında,” şeklinde değiştirilmiş ve 01/9/2023 tarihinde ve sonrasında açılacak davalar hakkında uygulanması gerekliliği geçici madde ile düzenlenmiştir. 7445 Sayalı Kanunun Geçici 1. Maddesine göre 6102 sayılı Kanunun 5/A maddesinin birinci fıkrası ile 7036 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen menfi tespit ve istirdat davaları hakkındaki hüküm, 01/9/2023 tarihinde ve sonrasında açılacak davalar hakkında uygulanır. Geçici 1. Maddenin gerekçesi ise şu şekildedir "Geçici Madde 1- Maddeyle, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A maddesinin birinci fıkrası ile 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen menfi tespit ve istirdat davaları hakkındaki hükümlerin 1/9/2023 tarihinde ve sonrasında açılacak davalar hakkında uygulanacağı hükme bağlanmaktadır....
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalı ... yönünden açılan menfi tespit, istirdat ve manevi tazminat davalarının ayrı ayrı REDDİNE, 2-Diğer Davalı ... .... Ltd. Şti. yönünden açılan manevi tazminat davasının REDDİNE, 3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30-TL ilam harcının peşin alınan 606,50-TL harçtan mahsubu ile fazla olan 547,20-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE, 4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde BIRAKILMASINA, 5-Davalı ... menfi tespit ve istirdat davasında kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap ve takdir olunan 6.093,34 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile iş bu davalıya VERİLMESİNE, 6-Davalı ... manevi tazminat davasında kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 10/4 ve 13/2....
a ciro edildiğini, nihayetinde ... tarafından 18.07.2022 tarihinde çekin bankadan tahsil edildiğini, her iki taraf ticari defter kayıtlarına göre; davacı firmanın, davalı firmaya herhangi bir borcu olmadığı tespit edildiği görüş ve kanaatini bildirmiştir. Davanın ispat yükü bakımından değerlendirilmesinde: "Her davada olduğu gibi, menfi tespit davalarında da ispat yükü büyük önem taşır. Çünkü, kendisine ispat yükü düşen taraf bunu yerine getirmezse, açtığı ya da aleyhine açılan davayı kaybeder. İspat yükünün hangi tarafa düştüğünü belirtilen MK'nın 6. maddesi gereğince; “Yasada aksi ön görülmüş olmadıkça, iki taraftan her biri iddiasını ispatla yükümlü olduğundan özellikle menfi tespit davalarında ispat yükünün davacı veya davalı sıfatıyla ilgisi yoktur. Yani, ispat yükü, davacıya düşebileceği gibi davalıya da düşebilir." (İtirazın İptali Menfi Tespit ve İstirdat Davaları, ... , Sayfa: 883, Ankara, 2023, ... Yayınları 9....
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME: Dava menfi tespit, karşı dava ise iş kazasından kaynaklı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir....
