DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, sözleşmeden dönme ve menfi tespit istemine ilişkindir. İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK'nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır. Dava dilekçesi incelendiğinde davacının iki talebinin olduğu görülmektedir. Bunlardan biri ayıp sebebiyle sözleşmeden dönme ve ödenen bedelin iadesi talebi; ikincisi ise takibe dayanak senedin geçersizliğinin tespiti ile buna dayalı takip sebebiyle borçlu olmadığının tespiti talebidir. (I)6502 sayılı TKHK'nın 4/5 maddesinde "Tüketicinin yapmış olduğu işlemler nedeniyle kıymetli evrak niteliğinde sadece nama yazılı ve her bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak şekilde senet düzenlenebilir. Bu fıkra hükümlerine aykırı olarak düzenlenen senetler tüketici yönünden geçersizdir." hükmü düzenlenmiştir....
Mahkemece, satışa konu cep telefonunun, kullanımı engelleyen hukuki ayıplı olduğu, telefonun elektronik kimlik bilgisinin değiştirilmiş olduğu, ayrıca satıştan sonra veya davalı tarafından klonlandığının kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine ilişkin kesin olarak verdiği karar, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca kanun yararına bozma istemiyle temyiz edilmiştir. Davacının, davalıya 10.12.2005 tarihinde 460.00 TL bedelle cep telefonu sattığı, telefonun klonlandığının anlaşılması üzerine siyah listeye alındığı dosya içeriğinden 2011/17148-15374 anlaşıldığı gibi bu hususlar mahkemenin de kabulündedir. Klonlanmış cep telefonunun 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 4.maddesi gereğince ayıplı mal olduğunun kabulü gerekir. Ayıplı mal satışında tüketici süresinde ayıp ihbarında bulunduğu takdirde, bedel iadesini içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, ayıp oranında bedel indirimi veya malın ücretsiz onarımını isteme hakkına sahiptir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ: Mahkemece, davacı tüketicinin davalı üreticiye karşı yalnızca ücretsiz onarım ya da ayıpsız misliyle değişim hakkını kullanabileceği, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 11.maddesindeki seçimlik haklardan satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme ve bedel iadesine ilişkin seçimlik hakkını ise sadece satıcıya karşı yöneltebileceği, davalı üretici ile davacı arasında sözleşme ilişkisi olmadığı, sözleşmeden dönme ve bedel iadesine yönelik davada üretici konumundaki davalının pasif husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davalı hakkında davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ EK KARAR ÖZETİ: Mahkemece, kararın istinaf yolu kapalı kesin karar olduğu gerekçesiyle davacının istinaf talebinin reddine karar verilmiştir. İSTİNAF TALEBİNDE BULUNAN: Davacı taraf istinaf talebinde bulunmuştur....
İle değişik 4.maddesi hükmüne göre ayıplı mal tarifi ve sorumluluk; ”Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda ya da reklam ve ilanlarında yer alan veya satıcı tarafından bildirilen veya standardında veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayıplı mal olarak kabul edilir. Tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür....
Klonlanmış cep telefonunun 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 4.maddesi gereğince ayıplı mal olduğunun kabulü 2011/12119-13872 gerekir. Ayıplı mal satışında tüketici süresinde ayıp ihbarında bulunduğu taktirde, bedel iadesini içeren sözleşmeden dönme malın ayıpsız misli ile değiştirilmesine ayıp oranında bedel indirimi veya malın ücretsiz onarımını isteme hakkına sahiptir. Ne var ki, tüketicinin yasada öngörülen seçimlik haklarını kullanabilmesi için ayıbın satış sözleşmesinin yapıldığı anda mevcut olması gerekir. Satışa konu malda, kullanımdan doğan arızalar ayıp kapsamına girmez....
Bu karine, malın veya ayıbın niteliği ile bağdaşmıyor ise uygulanmaz." 6502 sayılı Yasanın 11. maddesinde tüketicinin seçimlik hakları düzenlenmiş olup, buna göre; "Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici, satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür." 6502 sayılı yasanın 11. maddesinde, malın ayıplı olması durumda tüketicinin seçimlik hakları düzenlenmiştir. Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir....
Cumhuriyet Başsavcılığınca kanun yararına temyiz edilmiştir. 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 4.maddesi satışa konu malın ayıplı olması halinde; tüketici, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesini, ayıp oranında bedel indirimi veya ücretsiz onarım isteme hakkına sahiptir. Tüketicinin bu hakkını kullanabilmesi için satışa konu malın satış 2012/4839-10439 sözleşmesi yapıldığı anda ayıplı olması gerekir. Satışa konu cep telefonunun klonlandığı dosya içeriği ile sabittir. Ancak satış sözleşmesi yapıldığı anda telefonun klonlanmış olup olmadığı, satış sonrası tüketici tarafından klonlama yapılıp yapılmadığı, ayıbın gizli ayıpmı; açık ayıpmı olduğu, süresinde ayıp ihbarı yapılıp yapılmadığı konularında Tüketici Sorunları Hakem Heyeti ve mahkemece hiçbir araştırma yapılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. SONUÇ:......
Mahkemece, Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararı içeriğine, ürünün hukuki ayıplı olduğunun anlaşıldığından, sabit olmayan itirazın reddine kesin olarak karar verilmiş; karar, yürürlükteki hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca kanun yararına temyiz edilmiştir. 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 4.maddesi satışa konu malın ayıplı olması halinde; tüketici, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesini, ayıp oranında bedel indirimi veya ücretsiz onarım isteme hakkına sahiptir. Tüketicinin bu hakkını kullanabilmesi için satışa konu malın satış sözleşmesi yapıldığı anda ayıplı olması gerekir. Satışa konu cep telefonunun klonlandığı dosya içeriği ile sabittir....
O halde, gizli ayıpların, dava zamanaşımı süresi içinde ve ayıp ortaya çıktıktan hemen sonra makul bir şekilde en kısa sürede derhal ihbar edilmesi, ayıbın açık mı, yoksa gizli mi olduğunun tayininde ise, ortalama bir tüketicinin bilgisinin dikkate alınması gerekmektedir. 6502 sayılı Yasa madde 11'de ayıplı mal nedeniyle tüketicinin seçimlik hakları;"(1) Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici,Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme,Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme,Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür....
27/12/2019 tarihinde çekildiği ve 07/01/2020 tarihinde muhattabına ulaştığı, bu durumda malın ayıplı olmadığının ispatının satıcıya ait olacağı, ancak dosya kapsamında yapılan bilirkişi incelemesine göre ayıpların kullanımdan değil üretim hatasından kaynaklandığının ancak 1.000,00- TL değerindeki 1 adet Silver full ortapedik yatağın ayıplı mal olmadığının değerlendirildiği, tüketicinin 6502 Sayılı TKHK mad, 11/Tdeki hükümler gereği "satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme" veya "imkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesi" seçimlik haklarından birini kullanabileceği, dosya kapsamında tüketicinin bedel iadesi talebinde bulunduğunun belirlendiği, satıcının tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlü olacağı ancak ürünün fatura bedeli olan 15.500,00- TL'den bilirkişi raporunda da belirtilen 1 adet Silver full ortapedik yatağın ayıplı mal olmaması sebebiyle yatağın bedelinin 1.000,00- TL değer düşüklüğü mahsup edilmek suretiyle...
