DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 341 ve devamı maddeleri uyarınca ve özellikle istinaf incelemesinin kapsamının öngörüldüğü 355. maddeye göre re'sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık halleri dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun (7036 sayılı Kanun) "Dava şartı olarak arabuluculuk" kenar başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir: "Kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır." 7036 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin yirmi birinci fıkrası ise şu şekildedir: " Bu maddede hüküm bulunmayan hâllerde niteliğine uygun düştüğü ölçüde 7/6/2012 tarihli ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu hükümleri uygulanır." 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun (6325 sayılı Kanun) "Tarafların...
Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne bildirimde bulunarak toplu iş sözleşmesi görüşmeleri için arabulucu tayini talep ettiğini, arabulucu tayini ile birlikte kendilerinin gıyabında toplu iş sözleşmesi hazırlamaya başladığını, müvekkilinin bu durumu kabul etmediğini ve arabuluculuk görüşmelerine katılmadığını, bunun üzerine davalı sendikanın Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığına taraflar arasında toplu iş sözleşmesi yapılması amacıyla başvuru yaptığını ve bu başvuru üzerine Yüksek Hakem Kurulunun 2016/110-2016/210 E. K sayılı kararı ile taraflar arasında toplu iş sözleşmesi yaptığını, hizmet alımı ile alınan işin tamamlanmasına 2 ay kalmışken toplu iş sözleşmesi yapılmasının hukuken ve fiilen mümkün olmadığını, yapılan işlemin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığının 11.03.2016 tarih ve 2016/110-2016/210 E.K. sayılı toplu iş sözleşmesi niteliğindeki kararının ve eki toplu iş sözleşmesinin hükümsüz olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir....
Yine uygulamada, yukarıda belirtildiği üzere ıslak imzaların alınması adına tutanaklar kargo ile taraflara gönderilmekte, ayrıca arabulucu tarafından e-mail ile gönderilen tutanaklara vekiller tarafından e-imza ile imzalama işlemi de gerçekleştirilebilmektedir. E-imza ile imzalanan tutanaklar, ıslak imza ile imzalanan tutanaklar ile hukuki anlamda aynı nitelikte sayılmakta ve arabulucu tarafından görüşmenin tamamlandığını belirtir şekilde sisteme yüklenebilmektedir. Tüm bu yöntemler, zaman ve ekonomik açıdan tarafların yararına olmaktadır. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 20. maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarında, “Arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaştıkları, anlaşamadıkları veya arabuluculuk faaliyetinin nasıl sonuçlandığı son tutanak ile belgelendirilir. Arabulucu tarafından düzenlenecek bu tutanak; arabulucu, taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanır....
Yatırımın toplantıya katılmaması üzerine kanuni bir zorunluluk olmamasına rağmen ve kanunda da tebliğden itibaren toplantının yapılmasına dair herhangi bir süre belirlenmemiş olmasına rağmen iyi niyetli olarak yeni bir oturum günü belirlenmiştir ancak bu durum iş bu dosyanın davacı tarafına tebliğ edilmemiştir," şeklinde olduğunu, gerçekleştirilen ilk oturum günü için; kendilerine hiçbir bildirim/ tebligat palımadığı hususunda bir tereddüt bulunmadığını, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun “Arabuluculuk Faaliyetinin yürütülmesi” başlıklı 15/1 maddesinin, " Arabulucu, seçildikten sonra tarafları en kısa sürede ilk toplantıya davet eder.” hükmünü havi olduğunu, Aynı Kanun’un “Dava Şartı Olarak Arabuluculuk” başlıklı 18/A maddesi 7. fıkrasının; " Taraflara ait iletişim bilgileri, görevlendirilen arabulucuya büro tarafından verilir. Arabulucu bu iletişim bilgilerini esas alır, ihtiyaç duyduğunda kendiliğinden araştırma da yapabilir....
bu dosyanın davacı tarafına tebliğ edilmemiştir," şeklinde olduğunu, gerçekleştirilen ilk oturum günü için; kendilerine hiçbir bildirim/ tebligat palımadığı hususunda bir tereddüt bulunmadığını, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun “Arabuluculuk Faaliyetinin yürütülmesi” başlıklı 15/1 maddesinin, " Arabulucu, seçildikten sonra tarafları en kısa sürede ilk toplantıya davet eder.” hükmünü havi olduğunu, Aynı Kanun’un “Dava Şartı Olarak Arabuluculuk” başlıklı 18/A maddesi 7. fıkrasının; " Taraflara ait iletişim bilgileri, görevlendirilen arabulucuya büro tarafından verilir....
Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun 17/2.maddesinde "Arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaştıkları, anlaşamadıkları veya arabuluculuk faaliyetinin nasıl sonuçlandığı bir tutanak ile belgelendirilir. Arabulucu tarafından düzenlenecek bu belge, arabulucu, taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanır" şeklinde düzenlemeye yer verilerek son tutanağın arabulucu tarafından düzenleneceği açıkça kurala bağlanmıştır. İş Hukukunun ortaya çıkışının temel sebebi; esasen eşit olmayan işçi ve işveren arasındaki hukuki ilişkileri düzenlemesidir. 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun genel gerekçesinde, "dava şartı olarak arabuluculuğa ilişkin madde ile diğer düzenlemelerde iş yargısının temeli olan çabukluk, basitlik, emredicilik, zayıfın korunması ve ucuzluk ilkeleri"nin dikkate alındığı açıklanmıştır....
Arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması halinde herhangi bir işlem yapılmaksızın davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilir." hükmünü içermektedir. 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 3/1.maddesinde "kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebi ile açılan davalarda arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır" şeklinde düzenlemeye yer verilerek dava şartı olarak arabuluculuk öngörülmüştür. Aynı Kanun'un 3/21.maddesi uyarınca uygulanan 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun 15/3.maddesinde ise "Taraflarca kararlaştırılmamışsa arabulucu; uyuşmazlığın niteliğini, tarafların isteklerini ve uyuşmazlığın hızlı bir şekilde çözümlenmesi için gereken usul ve esasları göz önüne alarak arabuluculuk faaliyetini yürütür" denilmek sureti ile arabuluculuk faaliyetinin ne şekilde sürdürüleceği belirlenmiştir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili süresi içerisinde verdiği İstinaf dilekçesinde özetle; davacının öğretmen olarak atanması nedeni ile istifa ederek işten ayrıldığı, İş Kanunu 24. Maddesinde memuriyete geçişin iş sözleşmesini haklı fesih gerekçeleri arasında sayılmadığı, toplu iş sözleşmesi 4. Maddesinin yanlış yorumlandığı, toplu iş sözleşmesinin 4. maddesinin daha önce kıdem tazminatı dahil olmak üzere yeni toplu iş sözleşmesinde belirlenecek rakam ile eski toplu iş sözleşmesi arasındaki farkın idarede halen çalışan ve toplu iş sözleşmesinin tarafı olan sendika üyelerine ödenmesine ilişkin olduğu, TİS 33. Maddesinde iş sözleşmesinin İş Kanunu’na göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona erenlere 45 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödeneceğinin düzenlendiği, İş Kanunu 24....
yeterli olmayıp, arabuluculuk faaliyetinin sonuçlanması ve anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanak aslının veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğinin dava dilekçesine eklenmesi gerekmektedir. 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A maddesinin 2. fıkrası gereğince davacı vekiline verilen bir haftalık kesin süre, dava öncesi olumsuz neticelenmiş arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlenen son tutanak aslının veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğinin mahkemeye sunumu için öngörülmüş bir süredir....
YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: 24/11/2019 tarihinde gerçekleştirilen arabuluculuk sınavında 91 ve üzeri puan alan adayların başarılı sayılmalarına ilişkin işlem ile söz konusu işlemin dayanağı olduğu belirtilen sınav ilanında yer alan "... alması koşuluyla en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere bu ilanda belirtilen arabulucu ihtiyaç sayısı kadar aday,..." ibaresinin, 02/06/2018 tarih ve 30439 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği'nin 39. maddesinin 1. fıkrasında yer alan "Sınav Bakanlık tarafından belirlenen arabulucu ihtiyaç sayısına göre yapılır. Sınavın yapılacağı yer, tarih ve saat Daire Başkanlığınca belirlenir" hükmü ile anılan Yönetmeliğin 45. maddesinde yer alan "en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere sınav ilanında belirtilen arabulucu ihtiyaç sayısı kadar aday" ibaresinin iptali istenilmiştir....
