İlgili Hukuk 1. 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın (Anayasa) “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” kenar başlıklı 53 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir: “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.” 2. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki” kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrası da şöyledir: “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 3. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki Tespiti İçin Başvuru” kenar başlıklı 42 nci maddesi ise şöyledir: “(1) Toplu iş sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
Aile T3nın 09/09/2021 tarih ve E.74038328- 553.02- 37818 sayılı yetki tespitine itiraz ve yetki tespitinin iptali talebine ilişkindir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 79. maddesinde “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür....
Somut olayda, söz konusu yetki tespitine itiraz davasında yetkili mahkemenin tespiti yönünden öncelikle bir değerlendirme yapılması gerekmektedir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi kanununun 79 maddesine göre bu kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak 7. ila 11. bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. 6356 sayılı yasanın 2/1- c maddesine göre görevli makam işyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. Dosyadaki tüm kayıt ve belgeler incelenmiş; dava yetki tespitine itiraz davası olup yetki tespitine konu alt işveren işyeri Maltepe/ İstanbul adresinde bulunmakla dava konusu işyeri İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne bağlı olduğundan İstanbul İş Mahkemeleri kesin yetkilidir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 03/11/2022 NUMARASI : 2022/109 E. - 2022/317 K. DAVA KONUSU : Sendikalara İlişkin Mevzuattan Kaynaklanan Davalar (Yetki Belgesi Bulunmaksızın Yapılan Toplu İş Sözleşmesinin Hükümsüzlüğü (Send. K. M.45)) KARAR : Yerel mahkemece verilen karar sonrasında istinaf başvurusu üzerine dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; T3 05.08.2022 tarih ve E-74038328- 553.02[103.023]-156509 sayılı yetki tespiti kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu beyanla, yetki tespitinin geçersizliğine, davalı sendikanın toplu iş sözleşmesi yapma yetkisinin iptaline ve toplu iş sözleşmesi yapma yetkisinin bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Gerekçe: Toplu İş Sözleşmesi kavramı Anayasa'nın 53'üncü maddesinde düzenlenmiştir. “Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” başlıklı maddenin birinci fıkrasına göre “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.”...
GEREKÇE : Dava, toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespiti isteminin reddinin iptali ile sendikanın işletme toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Davacı sendika, dava dışı Sağlık Bakanlığına (Ankara 1. Bölge Kamu Hastaneleri Kurumuna) bağlı Ankara da 6 adet sağlık kuruluşunun hastaların, refakatçilerin, ve hasta ziyaretçilerinin doğru bilgilendirilme, danışma ve yönlendirilmelerini sağlama hizmet alımı işi 1.1.2014- 31.12.2015 dönemi için dava dışı MSD Temizlik şirketine ihale edilmiştir. Davacı sendika bu işyerinde çoğunluğu sağladığını ileri sürerek yetki tespiti talebinde bulunmuştur. ÇSGB ise işyerinin "Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar" iş kolunda yer aldığı ve gerekli çoğunluğun sağlanamadığı gerekçesiyle talebi reddetmiştir. Dava ÇSGB karşı açılmış olup iş kolu tespitinin hatalı olduğu ve olumsuz yetki tespitinin iptali istemine ilişkindir....
Fıkrasında ise bir iş kolunda çalışan işçilerin yüzde birinin tespitinde Bakanlıkça her yıl Ocak ve Temmuz aylarında yayınlanan istatistikler esas alınır. Bu istatistiklerde her bir iş kolundaki toplam işçi sayılı ile iş kollarındaki sendikaların üye sayıları yer alır. Yayınlanan istatistik toplu iş sözleşmesi ve diğer işlemler için yeni istatistik yayınlanıncaya kadar geçerlidir. Yetki belgesi almak üzere başvuran ve yetki belgesi alan işçi sendikasının yetkisinin daha sonra yayınlanacak istatistikler etkilemez." denilmektedir....
Cumhuriyeti Anayasası’nın “Toplu ... sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı” kenar başlıklı 53 üncü maddesinin birinci fıkrası şöyledir: “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu ... sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler.” 2. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki” kenar başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrası şu şekildedir: “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu ... sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması hâlinde bu işyeri veya işletme için toplu ... sözleşmesi yapmaya yetkilidir.” 3. 6356 sayılı Kanun'un “Yetki tespiti için başvuru” kenar başlıklı 42 nci maddesi ise şöyledir: “(1) Toplu ... sözleşmesi yapmak isteyen işçi sendikası Bakanlığa başvurarak yetkili olduğunun tespitini ister....
-İş sendikanın çoğunluğa sahip olduğu ve üye sayısının yasanın aradığı sayının üzerinde olduğunu belirterek yetki tespitinin iptali gerektiğini iddia etmiştir. Davalı Hizmet İş Sendikası Cevap Dilekçesinde ; 20.11.2009 yetki tespit tarihi itibariyle, ... Belediyesi işletmesinde çalışan işçilerin çoğunluğunun davalı sendika üyesi olduğunu, belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur. Mahkemece ; 2822 sayılı kanun gereğince olumlu ve olumsuz yetki tespitine itirazlarda işyerinin veya işletme merkezinin bağlı olduğu Çalışma Müdürlüğünün bulunduğu yerdeki iş mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesi ile tespite konu işyeri... Belediyesi olması sebebi ile mahkemenin yetkisizliğine , dosyanın yetkili ve görevli... Nöbetçi İş Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği belirtilmiştir. Hüküm süresi içerisinde davacı vekili tarafından ; davaya konu yetki tespiti......
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı Sendikanın işkolu barajını aşıp aşmadığının incelenmesi gerektiğini, davalı Bakanlığın yetki tespitini yasal süresi içerisinde müvekkili Şirkete bildirmediğini, müvekkili işyeri açısından işkolu tespiti yapılmadığını, müvekkili Şirketin davalı Sendikanın kurulu bulunduğu metal işkolunda, Sendikanın yetki tespitine esas alınabilecek nitelikte ana faaliyeti ve işletme düzeyinde iki ayrı işyeri bulunmadığını, davalı Bakanlığın işletme düzeyinde toplu ... sözleşmesi yapmak için davalı Sendika lehine olumlu yetki tespitinin hatalı olduğunu ve iptali gerektiğini, hukuki durum ve yasal düzenlemeler ışığında müvekkili Şirket nezdinde ... bir işyeri ve bu işyerine bağlı yer söz konusu olduğundan işletme düzeyinde toplu ... sözleşmesi yetki tespiti yapılmasının hatalı olduğunu belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle yetki tespitinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. II. CEVAP 1....
