Yukarıda da açıklandığı üzere çekler yönünden tevdi mahalline gerek olmayıp en iyi tevdi mahallinin çekin ait olduğu banka hesabında yasal ibraz süresinde çek bedelinin hesapta bulundurması suretiyle borçtan kurtulunması mümkün olduğundan ayrıca talebin ...olarak açılması, talep eden tarafından dilekçe ekine eklenen evraklarda alacaklının kim olduğunun belli olmamasından dolayı alacaklının temerrüde düşüp düşmediği hususu da mahkememizce saptanamadığından, en iyi tevdi mahallinin çekin ait olduğu muhatap banka olması nedeniyle talep edenlerin çekler yönünden tevdi mahalli tayini talep etmelerinde hukuki yararlarının bulunmadığı anlaşıldığından aşağıdaki şekilde talebin reddine" gerekçesiyle tevdi mahalli tayini talebinin reddine, karar verilmiştir. Bu ek karara karşı, talep eden vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur....
İlk derece mahkemesi kararında; "... kira bedellerinin banka yoluyla gönderimi sağladığı ve alıcı tarafından iade edildiği, TBK.107.maddesi uyarınca tevdi mahalli talebinin kabulü ile Vakıfbank'ta karşı taraf namına hesap açılmasına ve dava konusu kira bedellerinin karşı taraf namına Vakıfbank Şubesinde açılacak olan hesaba yatırılmasına... " karar verilerek talebin kabulüne karar verilmiştir. Kararın taraflarca istinafa konu edilmiştir. Dava, tevdi mahallinin tayinine ilişkindir. Kamu düzeni ve istinaf sebepleri ile sınırlı yapılan incelemede; Davacı vekili tevdi mahalli tayini talebinde bulunmuştur. Taraflar arasında kira ilişkisi uyuşmazlık konusu değildir. TBK 107: "Alacaklının temerrüde düşmesi durumunda borçlu, hasar ve giderleri alacaklıya ait olmak üzere, teslim edeceği şeyi tevdi ederek borcundan kurtulabilir. Tevdi yerini, ifa yerindeki hakim belirler."...
Mahkemece; iade edilecek evrak asıllarının kargo vasıtasıyla gönderilmesinin mümkün olduğu, adreste teslimin kabul edilmemesi halinde tevdi mahalli tayininin istenebileceği gerekçesiyle şartları oluşmayan talebin reddine karar verilmiş; hüküm, talep eden tarafından temyiz edilmiştir. 6100 sayılı HMK’nın 382. maddesinde çekişmesiz yargı işleri düzenlenmiştir. Tevdi mahallinin belirlenmesi istemi, Borçlar hukukundaki çekişmesiz yargı işleri kapsamında yer almaktadır. Çekişmesiz yargı işlerinde verilen kararlara karşı hukuki yararı bulunan ilgililer, kararın öğrenilmesinden itibaren iki hafta içinde istinaf yoluna başvurma hakkı bulunmaktadır. Kanunun geçici 3. Maddesine göre; Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihine kadar, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun temyize ilişkin yürürlükteki hükümlerinin uygulanmasına devam olunacaktır. HUMK’nın 428 maddesinde, çekişmesiz yargı işlerinde verilen kararlara temyiz yoluna gidilemeyeceği düzenlenmiştir....
mahalli tayini" konusunda mahkemeye başvurmak zorunluluğu doğduğunu, talebin tevdi mahallinin (ödeme yerinin) belirlenmesi talebi olduğu anlaşılmıştır....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2023/7 Esas - 2023/7 Karar DAVA KONUSU : Tevdi Mahalinin Belirlenmesi (TBK M.107) KARAR : Karşıyaka 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2023/7 E. D.iş 2023/7 Karar sayılı dosyasından verilen 27/01/2023 tarihli D.iş kararının, istinaf başvurusu yoluyla incelenmesinin davalı avukatı tarafından istenilmesi üzerine, dairemize gönderilen dosya incelendi, dosya içeriğine göre incelemenin duruşmasız olarak yapılması uygun görülmekle, gereği konuşulup düşünüldü....
TBK 107. maddesi gereği tevdi mahalli tayin edilmesi için, borcun kime ödeneceğinin bilinmemesi veya kiralayanın kira bedelinin almaktan kaçınması gereklidir. Yine aynı yasanın 111. maddesinde ''Borçlunun kusuru olmaksızın, alacağın kime ait olduğunda veya alacaklının kimliğinde duraksama sebebiyle ya da alacaklıdan kaynaklanan diğer kişisel bir sebeple borç, alacaklıya veya temsilcisine ifa edilemezse borçlu, alacaklının temerrüdünde olduğu gibi, tevdi ya da sözleşmeden dönme hakkını kullanabilir'' düzenlemesi bulunmakta olup kiracının istemi de kira parasının mahkemece belirlenecek yere tevdi edilmesine yöneliktir. Tevdi mahali tayini talep edilen mahkeme, tevdi mahalli şartlarının bulunup bulunmadığını araştıracak, ancak çekişme konusu alacak hakkında bir karar vermeyecektir....
Buna göre, ticari nitelikteki tevdi mahalli tayinine ilişkin taleplerde görevli mahkeme, TTK'nın 5/1. maddesine göre asliye ticaret mahkemesidir. Somut talepte tevdi mahalli tayinini isteyen tacir olup, TTK'da düzenlenen ve ticari ilişki kapsamında verilen ileri tarihli çekler için tevdi mahallinin belirlenmesi istenmiştir. Bu durumda görevli mahkeme TTK'nın 5/1. maddesine göre asliye ticaret mahkemesi olup, mahkemece genel ve özel yasa düzenlemesine dikkat edilmeden, genel yasa olan HMK'nın 383/1. maddesine göre sulh hukuk mahkemelerinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur. Bu nedenle tevdi mahalli belirlenmesini talep edenin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılmasına ve talep konusunda gerekli araştırma ve inceleme yapılarak bir karar verilmek üzere dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki karar verilmiştir....
tevdi mahalli tayini taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesi TARİHİ: 30/01/2024 NUMARASI: 2024/70 D.İş, 2024/72 Karar DAVANIN KONUSU: Tevdi Mahalinin Belirlenmesi (TBK M.107) KARAR TARİHİ: 09/05/2024 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi....
Sulh Hukuk Mahkemesinin 2012/120 D.İş sayılı dosyasında verilen karar ile tevdi mahalli tayin edildiği taraflarca beyan edilmiş ise de, söz konusu karar gereğince tayin edilen tevdii mahallinin neresi olduğuna dair bilginin davacıya hangi tarihte tebliğ edilmiş olduğu dosya kapsamından anlaşılamamaktadır. Bu durumda mahkemece tevdi mahalli kararı verilen dosya celbedilerek anahtarla ilgili tevdii mahallinin neresi olduğuna dair bilginin davacıya hangi tarihte tebliğ edilmiş olduğu belirlenerek, o tarihe kadar olan kira parası yönünden itirazın kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken bu husus üzerinde durulmadan yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup, kararın bozulması gerekmiştir....
