Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun 21/1. ve 76/4. maddesidir. 5510 sayılı Kanunun “İş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık bakımından işverenin ve üçüncü kişilerin sorumluluğu” başlıklı 21’inci maddesinin birinci fıkrasında; “iş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirilir....
Müdürlüğü vekili; davacı Kurumun tespit etmiş olduğu meslek hastalığı ile ilgili maluliyeti kabul etmediklerini, meslek hastalığının oluşmasında müvekkilinin kusurunun ve tedbirsizliğinin bulunmadığını, sigortalının müvekkil iş yerinden sağlam olarak ayrıldığını ve başka iş yerlerinde de çalışmaya devam ettiğini, işten ayrıldıktan sonra oluşan meslek hastalığına dair müvekkilini sorumlu tutmanın mümkün olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece; meslek hastalığının oluşumunda %100 oranında kaçınılmazlık tespit edildiği, davalıya atfedilecek bir kusur bulunmadığı, uygulanan teknoloji ile yapılan işin yer altı koşullarının tozlu ortamı nedeniyle meslek hastalığı yapacak nitelikte olduğu ve davalı işverene ait ocaklarda havalandırma bulunup sulu sisteme de geçildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Davacı ... Başkanlığı vekilinin temyizi üzerine karar, Özel Dairece başlık bölümünde açıklanan gerekçelerle bozulmuştur....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 09/02/2021 NUMARASI : 2019/150 ESAS, 2021/58 KARAR DAVA KONUSU : Tespit (İş Kazası Veya Meslek Hastalığından Kaynaklanan) KARAR : Davalı SGK vekili cevap dilekçesinde özetle: Davalı işçi adına meslek hastalığı iddiası yönünden Ankara Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Kocatepe Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi 11/05/2017 Tarih 2756 ve 11/05/2017 tarih 2757 sayılı kararı ile hakkında düzenlenen rapor ve dayanağı tıbbi belgelere göre; Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı oranının %0 olduğuna, başka birinin sürekli yardımına muhtaç durumda olmadığına, kontrol muayenesi gerekmediğine karar verilerek meslek hastalığı talebinin reddedildiğini, ayrıca "Astım" tanısının mesleki olmadığına ve ağır metal etkilenmesi (krom ve manganez) olduğu, fakat organ ve doku disfonksiyonu olmadığına karar verildiğini, ancak 20/06/2017 tarihinde kurulun kararına sigortalının itirazı gereği, Meslek Hastalığı dosyası tekrar incelenmek üzere Yüksek Sağlık Kuruluna gönderilmiş olup...
ile yetkilendirilen memurları tarafından veya Bakanlık İş Müfettişleri vasıtasıyla soruşturma yapılabileceği bildirilmiştir....
Mahkemece, Davacının davasının kısmen kabulü ile, Davacının babası 'nın meslek hastalığı sürekli maluliyeti %12 olup sürekli iş göremezlik geliri almakta iken 01/10/2008 tarihinden önce ölmesi nedeniyle sağlığında almakta olduğu iş bu sürekli iş göremezlik gelirinin 5510 sayılı Kanun'un 55/2 fıkrasındaki güncelleme işlemi yapılmaksızın, ancak üçüncü fıkrasında belirtilen alt sınır gözetilerek, aynı yasanın 34. maddesi uyarınca davamız davacısına 01/02/2010 tarihinden itibaren gelir olarak bağlanması gerektiğinin tespitine, Fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verilmiştir. 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasanın 20/3 maddesi “İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü % 50 oranının altında kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken ölenlerin, ölümün iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olmaması halinde sigortalının almakta olduğu sürekli iş göremezlik geliri, 34 üncü madde hükümlerine göre hak sahiplerine gelir olarak bağlanır...
Daha sonra, bu işyerlerindeki çalışmaların sigortalıdaki meslek hastalığı sonucu oluşan sürekli iş göremezlik oranına etkisi olup olmadığı belirlenmeli, gerekirse, çalışma yerlerinde keşif de yapılarak, bu eksiklikler giderilmeli; meslek hastalığının, işin niteliğine göre tekrarlanan sebepler veya işin yürütüm şartlarına göre ortaya çıkan hastalık, sakatlık veya ruhi arıza halleri olduğu dikkate alınarak, meslek hastalığının engellenmesinde, iş güvenliği mevzuatına göre, işverence hangi önlemlerin alınması gerekeceği, bu önlemlerin işverence alınıp alınmadığı ve alınmış önlemlere sigortalı işçinin uyup uymadığı irdelenerek; işverenin, mevzuatın kendisine yüklediği tedbirleri, işçilerin tecrübeli oluşu veya dikkatli çalıştığı takdirde gerekmeyeceği gibi düşünceler ile almaktan çekinemeyeceği, çalışma hayatında süre gelen kötü alışkanlık ve geleneklerin varlığının da, işverenin önlem alma ödevini etkilemeyeceği, işverenin, çalıştırdığı sigortalıların beden ve ruh bütünlüğünü...
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğininin 38. maddesinde de; "Geçici iş göremezlik, sigortalının iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık raporlarında belirtilen istirahat süresince geçici olarak çalışamama halidir. Geçici iş göremezlik ödeneği iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde Kanunda belirtilen geçici iş göremezlik sürelerinde verilen ödenektir." hükmü düzenlenmiştir. 5510 sayılı Yasanın 95....
Bazı hükümleri dışında 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa'nın 20/3 maddesi “İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü % 50 oranının altında kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken ölenlerin, ölümün iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olmaması halinde sigortalının almakta olduğu sürekli iş göremezlik geliri, 34'üncü madde hükümlerine göre hak sahiplerine gelir olarak bağlanır.” hükmünü getirmiştir. 5510 sayılı Yasa'nın 17. maddesi, iş kazası ve meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde ilgililere ödenecek ödenekler ve bağlanacak gelire esas teşkil edecek günlük kazancın hesaplama yöntemini düzenlemiştir....
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME: Bazı hükümleri dışında 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa'nın 20/3 maddesi “İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü %50 oranının altında kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken ölenlerin, ölümün iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olmaması halinde sigortalının almakta olduğu sürekli iş göremezlik geliri, 34'üncü madde hükümlerine göre hak sahiplerine gelir olarak bağlanır.” hükmünü getirmiştir. 5510 sayılı Yasa'nın 17. maddesi, iş kazası ve meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde ilgililere ödenecek ödenekler ve bağlanacak gelire esas teşkil edecek günlük kazancın hesaplama yöntemini düzenlemiştir....
Mahkemesinin 23/11/2006 tarihli ve E:2003/10 K:2006/106 sayılı Kararı ile bu fıkrada geçen “sigortalı veya haksahibi kimselerin işverenden isteyebilecekleri miktarlarla sınırlı olmak üzere” bölümü iptal edilmiştir.) Kurumca işverene ödettirilir...İş kazası veya meslek hastalığı, 3. birkişinin kasıt veya kusuru yüzünden olmuşsa, Kurumca bütün sigorta yardımları yapılmakla beraber zarara sebep olan 3. kişilere ve şayet kusuru varsa bunları çalıştıranlara Borçlar Kanunu hükümlerine göre rücû edilir.” düzenlemesine göre; davaya konu iş kazasında kusurlu olanlar davacı Kurum'un rücû alacağından kusurları karşılığı sorumludur. 506 sayılı Yasa'nın 92. maddesi, “Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile iş kazalarıyla meslek hastalıkları sigortasından hak kazanılan aylık ve gelirler birleşirse, sigortalıya veya hak sahibine bu aylık ve gelirlerden yüksek olanın tümü, eksik olanın da yarısı bağlanır....