O halde devlet sigortalıların sosyal güvenlik haklarını korumak için önlemler almak zorundadır. 7. Sosyal güvenliğin finansmanı genel olarak dünyada işçi, işveren ve devletten tahsil edilen prim veya katkı payları ile sağlanmaktadır. Sosyal güvenlikte prim, işçi ve işverenden tahsil edilen ve genelde hak edilen ücretin belli bir oranı üzerinde alınan bir finansman kaynağıdır. Sosyal sigorta primi, kanunun kendilerine karşı güvence sağladığı sosyal risklerden birinin gerçekleşmesi halinde yapılacak sigorta yardımları ile kurum giderlerinin karşılığı olarak kanuna göre belirlenen oranlar üzerinden sigortalının kazancından bir meblağ üzerinden alınan parayı ifade eder. 5510 sayılı Kanun'un 79 uncu maddesi uyarınca prim gelirleri iki alanda kullanılmalıdır. Bu düzenleme emredici bir kuraldır. Buna göre prim gelirleri; a) Sigorta kollarının gerektirdiği yardım ve ödemeler ile b) Kurumun yönetim giderlerinde kullanılmalıdır (Güzel/Okur/Caniklioğlu. Sosyal Güvenlik Hukuku....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 01/02/2022 NUMARASI : 2021/28 ESAS 2022/47 KARAR DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : DAVALININ CEVABI : Davalı SGK vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. HÜKÜM ÖZETİ : İlk derece mahkemesi tarafından; davanın reddine karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili özetle, işe giriş bildirgesindeki imza ve fotoğrafın bilirkişice davacıya ait olduğunun tespit edildiğini, dinlenen tanıkların işe giriş bildirgelerinin bulunmasına rağmen davacı gibi primleri ödenmediği için bordrolarda yer almadığını, iş yeri sahibinin tanık olarak dinlenmesi taleplerinin değerlendirilmediğini, tanık beyanı aranmasının bu dosyalarda yerinde olmadığını kararın kaldırılması gerektiğini belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 04/10/2018 NUMARASI : 2017/249 E., 2018/264 K., DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : İDDİANIN ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkili şirketin 6111 sayılı Kanun ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen geçici 10. madde ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği 103 /4.f hükümlerine dayanarak geçmiş dönemlere ilişkin olarak sigorta prim teşvikinden yararlanmaya yönelik yaptığı başvurunun genelge gerekçe gösterilerek reddedildiğini belirterek, dava konusu kurum işleminin iptalini, davacı şirketin anılan yasa ve yönetmelik hükümleri çerçevesinde ilgili sigorta prim teşviki uygulamasından geçmiş dönemler bakımından yararlanma talebini içeren başvurusunun hukuka uygun olduğunun tespitini yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı kurum üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir....
DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ : İDDİANIN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili davacının 01/03/1988 tarihinde işe başladığını ve aynı işyerinde eksiksiz ve kesintisiz olarak çalıştığını, yaşlılık aylığından yararlanmak üzere Kuruma yaptığı başvurunun kurum tarafından 25 yıl şartını yerine getirmediği gerekçesiyle reddedildiğini belirterek, davacı müvekkilinin 01/03/1988 tarihinde çalıştığının tespitini talep ve dava etmiştir. SAVUNMANIN ÖZETİ: Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; yetki, iş bölümü, zamanaşımı, hak düşürücü süre, husumet, görev itirazında bulunduğunu, davanın yersiz olduğunu beyanla, reddini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince; "DAVANIN KABULÜNE 1- Davacının sigortalık başlangıcının 01/03/1988 tarihi olduğunun tespitine" karar verilmiştir....
DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : KARAR NO : HAKİM : KATİP : DAVACILAR : VEKİLİ : DAVALI : VEKİLİ : DAVALI : VEKİLLERİ : VEKİLİ : DAVA : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) DAVA TARİHİ : 17/06/2013 KARAR TARİHİ : 25/03/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : Diyarbakır 4. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 13.09.2021 tarih ve ..... Esas...... Karar sayılı gönderme kararı ile dosyanın mahkememize gönderildiği anlaşılmakla dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 136. ve 142’nci maddelerinde mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişleri ve yargılama usullerinin kanunla düzenleneceği hükme bağlanmıştır. Mahkemelerin görevi kıyas veya yorum ile genişletilemez ya da değiştirilemez. Kanunda açıklık bulunmayan durumlarda görev genel mahkemelere aittir ( 5.12.1977 tarihli, 1977/4 E., 1977/4 K. sayılı İçtihatları Birleştirme Kararı)....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 17/11/2020 NUMARASI : 2020/47 E., 2020/230 K., DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ : İDDİANIN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilinin yurdışı borçlanması talebine ilişkin sözlü vekaleti üzerine 29/07/2019 tarihinde iadeli taahhütlü mektup ile T3 başvuruda bulunduklarını, müvekkilinin yurtiçinde de çalışmalarının mevcut olduğunu, müvekkilinin vekaletname vermek için Almanya konsolosluğuna randevu talebinde bulunduğunu, fakat Konsolosluğun yoğun olması nedeniyle vekaletnamenin geç çıktığını, Giresun İl Müdürlüğünce vekaletname tarihinin 29/07/2019 tarihi olmadığından borçlanma taleplerinin red edildiğini belirterek, kurum işlemin iptalini, 27.07.2019 tarihli müracaatının geçerli olduğunun ve müvekkilinin 31.07.2019 tarihli asgari prim miktarı üzerinden SSK lı olarak borçlanma hakkının bulunduğunun tespitini, talep ve dava etmiştir....
İş Mahkemeleri, 5521 sayılı Kanun ile kurulmuş istisnai nitelikte, esas olarak iş ve sosyal güvenlik hukuku uygulamasından kaynaklanan bireysel ve toplu hak uyuşmazlıklarını çözen özel mahkemeler olup, bu kapsamda Sosyal Güvenlik Kurumu'nun prim ve diğer alacaklarının hesaplanması, sigortalı olma hakkının kazanılması ya da kaybedilmesi, gelir/aylık bağlanması, işçilik alacaklarının belirlenmesi gibi kendi içinde bütünlük ve uzmanlık gerektiren konular görev alanına girmektedir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 106. maddesi ile mülga 1479 sayılı Kanunun 70. maddesinde ve 506 sayılı Kanunun 134. maddesinde, bu Kanunların uygulamasından doğan uyuşmazlıkların yetkili iş mahkemelerinde görüleceği, 5510 sayılı Kanun’un 101. maddesinde de, aksine hüküm bulunmayan hallerde, 5510 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıkların iş mahkemelerinde görüleceği düzenlenmiştir....
Kurumca sigortalıya gelir bağlanabilmesi için öncelikle zararlandırıcı olayın ... kazası niteliğince olup olmadığının tespiti ön sorundur. ... kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanının doğrudan ilgilendirmekte olup tazminat davasında kurum taraf değildir. Yapılacak ...; davacıya ... kazasını Sosyal Güvenlik Kurumuna ihbarda bulunmak, olayın Kurumca ... kazası olarak kabul edilmemesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumuna ve hak alanını etkileyeceğinden işveren aleyhine “... kazasının tespiti” davası açması için önel vermek, tespit davasını bu dava için bekletici sorun yaparak çıkacak sonuca göre, olayın Kurumca ... kazası olduğunun kabul edilmesi halinde ise davacıya Kuruma müracaat ederek sürekli ... göremezlik oranının belirlenmesi giderek ... kazası sigorta kolundan sürekli ... göremezlik geliri bağlanması için önel vermek ve çıkacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir....
Kurumca sigortalıya gelir bağlanabilmesi için öncelikle zararlandırıcı olayın ... kazası niteliğince olup olmadığının tespiti ön sorundur. ... kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanının doğrudan ilgilendirmekte olup tazminat davasında kurum taraf değildir. Yapılacak ...; davacıya ... kazasını Sosyal Güvenlik Kurumuna ihbarda bulunmak, olayın Kurumca ... kazası olarak kabul edilmemesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumuna ve hak alanını etkileyeceğinden işveren aleyhine “... kazasının tespiti” davası açması için önel vermek, tespit davasını bu dava için bekletici sorun yaparak çıkacak sonuca göre, olayın Kurumca ... kazası olduğunun kabul edilmesi halinde ise davacıya Kuruma müracaat ederek sürekli ... göremezlik oranının belirlenmesi giderek ... kazası sigorta kolundan sürekli ... göremezlik geliri bağlanması için önel vermek ve çıkacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir....
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ile ortaya çıkan maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulduğunda, somut davada tespiti talep edilen dönemde, davacının sosyal güvenlik destek primine tabi çalışma hakkı bulunduğu sabittir. Ancak davacı vekili tarafından dosyaya ibraz olunan dava dilekçesindeki talebinin bu hususa ilişkin bir beyan içermediği anlaşılmakla; mahkemece öncelikle davacının dava ile ilgili talebi net bir şekilde açıklattırılmalı, isteminin, 506 sayılı Yasa’nın 63/A maddesi kapsamında yaşlılık aylığı kesilerek tüm sigorta kollarına tabi çalışma tespiti mi, yoksa, 63/B kapsamında Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi çalışmanın tespiti mi olduğu hususu aydınlatılmalıdır....
