-Çaycuma - Bartın Devlet Yolu (Km:35+237.00- 50+000.00 arası) güzergahında bulunmakta olup 05/02/1985 tarih ve 1985/24 sayılı kamu yararı kararı ile kamulaştırma kapsamına alındığını, kamulaştırma kapsamına alınan söz konusu taşınmazın kamulaştırma tarihinde tapu kütüğünde Şiremirtabaklar Köyü 117 parsel numarası ile 3.365,00 m² yüzölçümle kayıtlıyken, 1.905,00 m²'lik kısmı bahsi geçen kamu yararı kararı ile kamulaştırılarak ilgili tapu müdürlüğünce, T5 adına tescil edildiğini ve 21/11/1986 tarih ve 2371 yevmiye numarası ile tapu kütüğünden terkin edilmiş olup terkin belgesini sunduklarını, söz konusu taşınmazın kamulaştırmadan arta kalan 1.460,00 m²'lik kısmının ise tapu kütüğünde tescil edilmesine rağmen, ilgili kadastro müdürlüğünce ifraz işlemi yapılarak kadastro paftasına işlenmediğini, bu nedenle kamulaştırmadan arta kalan alan ile "yol" olarak terkin edilen alanın bütün olarak göründüğünü, bu hatanın giderilmesi için müvekkili kurumca Bartın Kadastro Müdürlüğü ile yazışma yapıldığını...

Kaldı ki; 6495 sayılı Yasanın 26. maddesi ile Kamulaştırma Kanununun 22. maddesinin 1. fıkrasına eklenen “Kamulaştırmayı yapan idare, kamulaştırma amacına uygun tesis yapıp en az 5 yıl kullandıktan sonra ihtiyacın ortadan kalkması nedeniyle kamulaştırma amacında kullanılamayan taşınmazlar önceki mal sahibi veya mirasçılarına iade edilmez.” cümlesi göz önüne alındığında halen idare tasarrufunda olan ve kamulaştırma amacı dışında herhangi bir işlem yapılmayan taşınmaz için Kamulaştırma Kanununun 22. maddesinin uygulanması mümkün olmadığı gibi, Kamulaştırma Kanununun 23. maddesinin de uygulanma olanağı yoktur. Şöyle ki; Dava konusu taşınmaz, 1593 sayılı Erişme Kontrollü Karayolları Kanunu uyarınca kamulaştırılmıştır. Adı geçen Kanun 6001 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmış ise de; 6001 sayılı Kanunun 22/3 maddesi uyarınca bu maksatla yapılan kamulaştırmalarda 2942 sayılı Kanunun 23. maddesinin uygulanamayacağı hüküm altına alınmıştır....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTAL VE TERKİN, KAMULAŞTIRMA BEDEL TESPİTİ -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; kamulaştırmadan kaynaklanan tapu iptali ve terkin, ayrıca kamulaştırma bedelinin tesbiti istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 24.01.2014 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 29.01.2014 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2014 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 5. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 08.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

Valiliği İl İdare Kurulu kararı ile ...Yolu yapımı nedeniyle dava konusu taşınmazın 3.500,00 m2lik kısmı yönünden kamulaştırma kararı alındığı ve bu kısmın 01.06.1956 gün 123 yevmiye nolu işlemle tapudan terkin edildiği, bu kez davalı idarece 01.02.2018 gün ve 2018/59 sayılı kararı ile ... yapımı nedeniyle kamu yararı kararı alınarak dava konusu taşınmazın 761,00 m2lik kısmının kamulaştırma koridoru içerisinde bırakıldığı, yapım işini alan yükleniciye 23.05.2012 tarihinde iş yeri teslimi ve işe başlamasının yapılarak 20.11.2012 tarihinde projesine uygun olarak tamamlandığı, 07.12.2012 tarihinde de geçici kabulün yapıldığı anlaşılmıştır. Dava konusu taşınmaza yol olarak ne zaman el atıldığı, daha sonra yolda genişleme olup olmadığı olgusunun kesin olarak belirlenmesi gerekir....

"İçtihat Metni" Taraflar arasındaki asıl ve birleşen 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Taraflar arasındaki asıl ve birleşen dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı vekilince temyiz edilmiştir. Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır....

Dosya içindeki delil ve belgelere göre, dava konusu taşınmazın tamamı kamulaştırıldığı halde gerekçeli kararda taşınmazın maddi hata sonucu 1040 m2 kısmı için terkin kararı verildiği bu hususun kamu düzenine ilişkin olması nedeniyle düzeltilmesi gerektiği bu kez yapılan incelemede anlaşılmakla ; Dairemizin 07/12/2017 tarih ve 2017/22817 Esas 2017/27766 Karar sayılı kararının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede; Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Arazi niteliğindeki ......

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki 4650 sayılı yasa ile değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10 maddesi gereğince kamulaştırma bedelinin tespiti ve terkin davasının kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca REDDİNE hakkında 18.Hukuk Dairesinden çıkan kararı kapsayan 28/04/2015 gün ve 2014/18912 Esas - 2015/6930 Karar sayılı ilama karşı davacı idare vekilince verilen dilekçe ile karar düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - 4650 sayılı yasa ile değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10 maddesi gereğince kamulaştırma bedelinin tespiti ve terkin istemine ilişkin davada; mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar davacı idare vekilinin temyizi üzerine Dairemizce, 15 günlük temyiz süresi geçmiş bulunduğundan temyiz istemi reddedilmiş, davacı idare vekilince karar düzeltme isteminde bulunulmuştur....

Arazi niteliğindeki taşınmaza gelir metoduna üzerinde bulunan ağaçlara ise yaş cins ve verim durumuna göre, dava tarihi itibariyle, değer biçilmesinde ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı malike ödenmesine, kamulaştırma bedelinin davalıya ödenmesi için ilgili bankaya, yol olarak tescil ve terkin için de Tapu Sicil Müdürlüğü’ne müzekkere yazılmasına karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....

İrtifak hakkının terkinine ilişkin bu genel açıklamalardan ayrık olarak somut olayda olduğu gibi irtifak hakkının hatalı olarak tapuya kaydedilmesi de bir başka terkin koşuludur. İrtifak hakkının yararın önemli derecede ortadan kalkması ya da taşınmaz malikine ağır külfet yüklemesi durumunda mülkiyet hakkı sahibi, bu hakkın terkinini bir bedel karşılığı isteyebilmektedir. İrtifak hakkının tapu kaydına hatalı işlenmesinde böyle bir bedel ödeme zorunluluğu yok ise de hatalı irtifak hakkı tesisi nedeniyle bir kazanımı olmuş ise, somut olayda olduğu gibi kamulaştırma bedeli almış ise, bu bedelin iadesinin gerekeceği de kuşkusuzdur. Hemen belirtmek gerekir ki, bedelin iadesi için ayrı bir dava açılması gerekmez. Bu husus terkin isteğine bağlı bir sonuçtur....

Mahkemece yukarıda sözü edilen Yasa hükmü dikkate alınmadan, istem gibi kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescili yerine doğrudan terkinine karar verilmiş olması ve dosya içindeki bilgi ve belgelerden dava konusu taşınmazda kamulaştırma işleminin Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapıldığı gözetilmeden gerekçeli kararda davacı olarak ... yazılması doğru değil ise de, bu hususların düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, gerekçeli kararın hüküm fıkrasının (2) numaralı bendinde yer alan "Yol vasfında tapudan terkinine" ibaresinin metinden çıkartılarak yerine "tapuya tesciline" sözcüklerinin yazılması, hüküm fıkrasının (4) numaralı bendinde yer alan "terkin" sözcüğü yerine "tescil" sözcüğü yazılması ve hüküm fıkrasının 18. satırında yer alan "ve terkin" ibaresinin metinden çıkartılması ve kararın başlık kısmında "DAVACI" ibaresi karşısında yer alan "..." ibaresinin metinden çıkartılarak yerine "Karayolları Genel Müdürlüğü" yazılması suretiyle hükmün düzeltilmesine ve...