ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 03/03/2020 NUMARASI : 2017/310 ESAS, 2020/82 KARAR DAVA KONUSU : Terekenin Borca Batık Olduğunun Tespiti ve Hükmen Ret KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, davalı Mersin Vergi Dairesi Başkanlığı vekili ile davalı T8 vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK'nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacılar vekili ilk derece mahkemesine verdiği dava dilekçesinde özetle; davacıların murisi T13 vefat ettiğini, vefatının ardından mirasçı olarak davacıların kaldığını, murislerinin terekesini borca batık olduğunu ileri sürerek terekenin borca batık olduğunun tespitine ve hükmen redde ilişkin karar verilmesini talep etmiştir. Davalı Gelir İdaresi Başkanlığı vekili, Davalı T8 vekili ve Davalı Denizbank vekili ilk derece mahkemesine verdikleri cevap dilekçelerinde özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir....
Asliye Hukuk Mahkemesince ise, davanın ... olarak açıldığı, davacıların taleplerinin TMK'nın 605/1 ve devamı maddeleri gereğince mirasın gerçek reddinin tespiti istemine ilişkin olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Türk Medenî Kanununun 605/1. maddesinde "gerçek ret", 605/2. maddesinde ise "hükmen ret" düzenlenmiştir. TMK'nın 605/1. maddesi uyarınca miras ancak üç ay içinde reddolunabilir. (TMK m. 606) Bu dava ... açılabilir. Görevli mahkeme ise sulh hukuk mahkemesidir. Hükmen ret ise süreye tâbi değildir. Hükmen ret istemli davada terekenin borcu, terekenin alacaklılarının kimliği konusunda açıklama yaptırılarak davanın alacaklılara yöneltilmesi, taraflara delil bildirme olanağı sağlanması, terekenin aktif ve pasifinin belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Somut olayda; muris ... 02.02.2010 tarihinde vefat etmiş olup, davacılar, davayı 3 aylık yasal süre geçtikten sonra 14.01.2014 tarihinde ... olarak ve dava değeri belirtilmeksizin açmışlardır....
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, murisin ölüm tarihi itibariyle terekesinin açıkça borca batık olup olmadığının ve mirasçıların terekeyi kabul anlamına gelen işlemler yapıp yapmadıklarının araştırılması gerekmektedir. Türk Medeni Kanununun 605/2 maddesi hükmü gereğince mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkin talepler, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir....
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, murisin ölüm tarihi itibariyle terekesinin açıkça borca batık olup olmadığının ve mirasçıların terekeyi kabul anlamına gelen işlemler yapıp yapmadıklarının araştırılması gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’nun 605/2 maddesi hükmü gereğince mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkin talepler, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir....
Somut olayda; mahkemece murisin malvarlığının bulunup bulunmadığının ölüm tarihi esas alınarak bankalar, vergi daireleri ve belediyeler nezdinde araştırılmaksızın karar verilmiş olması; b) Terekenin borcunun tespiti amacıyla terekede alacaklı olanların alacak miktarı belirlenmeden terekenin borca batık olduğuna karar verilmiş olması; c) Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gerekirken; terekenin borca batık olduğunun tespiti halinde "TMK’nın 605/2. maddesi hükmü gereğince muris ... ...'ın terekesinin borca batık olduğunun ve mirasçılarının mirası hükmen reddettiklerinin tespitine” şeklinde hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir....
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, murisin ölüm tarihi itibariyle terekesinin açıkça borca batık olup olmadığının ve mirasçıların terekeyi kabul anlamına gelen işlemler yapıp yapmadıklarının araştırılması gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’nun 605/2 maddesi hükmü gereğince mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkin talepler, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir....
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, murisin ölüm tarihi itibariyle terekesinin açıkça borca batık olup olmadığının ve mirasçıların terekeyi kabul anlamına gelen işlemler yapıp yapmadıklarının araştırılması gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’nun 605/2 maddesi hükmü gereğince mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkin talepler, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir....
Somut olayda, 18/05/2015 tarihinde ölen muris T6'ın terekesinin borca batık olduğunun ve mirasın hükmen reddedildiğinin tespitine karar verilmiş ise de, murisin ölüm tarihi itibariyla gerekli ve yeterli araştırmaların yapılmadığı anlaşılmaktadır....
Somut olayda; davacı tarafça murisin terekesinin borca batık olduğunun ileri sürülerek terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine yönelik karar verilmesinin talep edildiği, mahkemece davanın reddine yönelik kararın verildiği, davacı vekili tarafından kararın istinafa taşındığı görülmektedir. Yerel mahkemece murisin taşınmazlarıyla ilgili kıymet takdiri yapıldığı ve bu kıymet takdirinde belirtilen miktar itibariyle terekenin borca batık olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş ise de bu tür davalarda terekenin borca batık olup olmadığının tespitinin, murisin vefat tarihi itibari ile terekesinin aktif ve pasif değerleri tespit edilmek suretiyle belirlenmesi gerekir. Yerel mahkemece vefat tarihi itibari ile murise ait taşınmazların değerlerinin tespitinin yapılmadığı, yine vefat tarihi itibari ile borç miktarının tespit edilmediği görülmektedir....
Hükmen ret istemli davada terekenin borcu, terekenin alacaklılarının kimliği konusunda açıklama yaptırılarak davanın alacaklılara yöneltilmesi, taraflara delil bildirme olanağı sağlanması, terekenin aktif ve pasifinin belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir. Somut olayda davacılar, murislerinin 23/08/2007 tarihinde ....'da geçirmiş olduğu trafik kazası sonucu vefat ettiğini, murisin geçirmiş olduğu trafik kazasında hayatını kaybeden kazazedelerin ailelerinin çok yüksek meblağlarda destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin davalar açtıklarını, muristen müvekkilerine intikal eden hiç bir malvarlığı bulunmadığını belirterek mirasın reddini talep etmişler ve murisleri hakkında başlatılan icra takip dosyaları ile dava dosyalarına ilişkin yazıları delil olarak mahkemeye sunmuşlardır. Davacının terekenin borca batık olduğunu ileri sürmelerine göre "mirasın hükmen reddini" istedikleri anlaşılan davanın, asliye hukuk mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir....
