Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin harca batık olduğunun açık delilidir. (TMK m. 605/2) Mirasçılar Türk Medeni Kanununun 610/2 maddesinde yazılı eylemlerde bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça, her zaman terekenin borca batık olduğunun tespiti istenebilir. Murisin ölümü nedeniyle sağlığında yaptırdığı hayat sigortası nedeniyle ödenen tazminat, hak sahipliği sıfatından doğan haklar olup, terekeye dahil değildir. Somut olaya gelince; mirasçıların hayat sigortasında ödeme kabul etmeleri terekenin benimsenmesi anlamına gelmediğinden, terekenin borca batık olup olmadığı usulünce araştırıldıktan sonra talep hakkında karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin, babası ile yıllardır görüşmemekte ve babası ile farklı şehirlerde ikamet ettiğini, muris sağ iken pek çok harcamalar yapmış ve borç altına girmiş olduğunu, müvekkilinin, murisin ölümünden sonra söz konusu harcamaları ve borçları hakkında banka aracılığıyla bilgi sahibi olduğunu, dolayısıyla, murisin borçlarını mirasçı olarak banka tarafından gönderilen ihtarname ile yani 28.10.2021 TARİHİNDE BORCA BATIK OLDUĞUNU ÖĞRENMİŞ olduğunu, terekenin (ölen kişinin malvarlığı, hak ve borçlarının tümünün) borca batıklığı halinde mirasın hükmen reddinin söz konusu olabileceğini, mirasın hükmen reddi davasının, mirasın gerçek reddi davasından farklı olarak 3 aylık veya herhangi bir süreye tabi olmaksızın, terekenin borca batık olduğu durumlarda açılabileceğini, mirasın hükmen reddi davasının açılmasının süre şartına bağlı olmadığını, müvekkilinin mirasçı olduğunu ve murisin borca batık olduğunu öğrendiği tarih...
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARAR ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesince, "1- Asıl ve birleşen davanın KABULÜ ile; Yozgat ili, Yerköy ilçesi, Çamdibi Mahallesi, cilt no 48, hane no 3, BSN 73'de nüfusa kayıtlı Şükrü ve Zahire oğlu Yerköy 26/10/1959 doğumlu TC kimlik numaralı muris HACI HASAN ÜNAL'ın ölüm tarihi olan 27/09/2015 tarihi itibariyle TEREKESİNİN BORCA BATIK OLDUĞUNUN ve mirasçıları T1 () ve T2 () MİRASI REDDETMİŞ SAYILDIĞININ TESPİTİNE," karar verilmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Zile Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/260 Esas, 2020/299 Karar sayılı dava dosyasında verilen Terekenin Borca Batık Olduğunun Tespiti talebinin kabulüne karşı, davalı Akbank vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; Terekenin Borca Batık Olduğunun Tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davacının mirasın hükmen red isteminin kabulü ile, miras bırakanı Muharrem SAĞLAM'ın terekesinin 14/07/2016 ölüm tarihi itibariyle borca batık olduğunun tespitine," karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 12.04.2011 gününde verilen dilekçe ile terekenin borca batık olduğunun tespiti, mirasın reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12.11.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine ilişkindir. Davacılar vekili, 22.08.2009 tarihinde vefat eden davacılar murisi ...'nun terekesinin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne, terekenin borca batık olduğunun tespiti ile davacıların mirası reddettiğinin tespitine karar verilmiştir. Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir....
(TMK m. 605/2, 610/2) Türk Medeni Kanununun 605/2 maddesi hükmü gereğince mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkin talepler, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir....
İcra Müdürlüğünün 2011/4773 Esas sayılı dosyasından babalarının borcundan dolayı borcu ödemeleri için taraflarına muhtıra gönderildiğini, bu muhtıra ile babalarının ölüm tarihi itibariyle borçlarını ödemekten aciz durumda olduğunu anladıklarını, bu nedenle mahkemeye müracaatla ölüm tarihi itibariyle terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep etmek zorunda kaldıklarını bildirerek babaları T9'ün ölüm tarihinde borç ödemekten aciz içinde olduğunun ve terekenin borca batık olduğunun tespiti ile mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıların babası olan aynı zamanda miras bırakan borçlu T9'ün müvekkiline olan borcu nedeniyle Bakırköy 4....
Mahkemece, bozma ilamı sonrasında terekenin borca batık olup olmadığı hususunda aynı mahkemede görülmekte olan E.2017/244 sayılı dosyasında bu yönde araştırma yapılarak terekenin borca batık olduğunun tespit edildiği belirtildiği halde, ilgili dosya eklenmeksizin ve terekenin borca batık olduğunun tespiti halinde davalıların sorumluluklarının hukuken ortadan kalkacağı hususu gözetilmeksizin davanın kabulüne karar verilmesi isabetsiz bulunmuştur. Mahkemece yapılması gereken iş, 2017/244 E. sayılı dava dosyasının celbi ile terekenin borca batık olduğunun tespiti halinde davanın reddi gerektiği gözetilerek karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik ve yanlış değerlendirme ile karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde, davalılar vekilin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
(TMK m. 605/2, 610/2)Türk Medeni Kanununun 605/2 maddesi hükmü gereğince mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkin talepler, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir....
in ölüm tarihi itibariyle terekesinin borca batık olması nedeniyle mirasın hükmen reddine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. TMK'nın 605/2 maddesi hükmüne dayanılarak istekte bulunulabilmesi için terekenin açıkça borca batık olduğunun belirlenmesi gerekmektedir. Davanın kabulüne karar verilmiş ise de mahkemece yapılan araştırma ve incelemeler hüküm kurmaya yeterli değildir. Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir....
