Öte yandan medeni usul hukukunda hukuki yarar, mahkemeden hukuksal korunma istemi ile bir davanın açılabilmesi için davacının bu davayı açmakta (mahkemeden hukuksal korunma istemekte) bir çıkarının bulunmasıdır. Bu çıkarın da karar verilene kadar sürmesi gerekir. TBK’nın 19. maddesine göre dava açılabilmesi için davacının kesinleşmiş bir alacağının varlığı ön koşul değildir. Ancak davacının bu davayı açmakta hukuki yararı olması için davalıdan bir alacağının olması gereklidir....
Dava dilekçesindeki ileri sürülüşe ve yargılama aşamasındaki açıklamalara göre, dava niteliği itibariyle BK'nın 18. maddesinde tanımını bulan muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davasıdır. Yüzeysel bakıldığından iptal davaları ile muvazaa davaları arasında bir benzerlik görülmekte ise de bu benzerlik her iki davanın güttüğü amaçtan öte gitmemektedir. Davacının iddiasına göre bu davadaki amacı alacaklarını tahsil edebilmek için muvazaa nedeniyle temelde geçersiz olan işlemin hükümsüzlüğünü sağlamaktır. İİK'nın 277. ve devamını izleyen maddelerinde düzenlenen iptal davası açma hakkı davacının genel hükümlere muvazaaya dayanarak dava açmasına engel değildir....
dan tahsiline karar verilmiş; hüküm, Yargıtay 8.Hukuk Dairesinin 26.6.2012 tarihli ilamı ile davanın yasal dayanağının TBK'nun 18 maddesinde düzenlenen muvazaa hukuksal nedenine dayalı tasarrufun iptali istemine ilişkin olduğu davaya Asliye Hukuk Mahkemesince bakılması gerekirken Aile Mahkemesince bakılmasının yerinde olmadığı gereğine değinilmiştir. Aile Mahkemesince bozma ilamına uyularak 26.9.2013 tarihli kararla davanın TBK'nun 18 maddesine dayalı olması nedeniyle mahkemenin görevsizliğine, dosyanın görevli ...Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, ....Asliye Hukuk Mahkemesi 11.2.2014 ../... -2- ......
hakkında takip konusu bir alacağı bulunmayıp davacı ... adına kayıtlı taşınmazı üzerindeki hacizlerin kaldırılmasını amaçladığından, davacı ... tarafından açılan BK'nun 19.maddesine dayalı muvazaa nedeni ile iptal istemli davanın konusundan farklı bir hukuki sebebe dayanmakta olup bu uyuşmazlığın istihkak davası prosedürü içinde çözümlenmesi gerekmektedir. Bu davanın ise BK'nun 19.maddesine dayalı olarak genel mahkemelerde açılan dava ile birlikte görülmesi mümkün değildir. Yapılacak iş, Sevda tarafından açılan davanın tefrik edilerek, tefrik edilen davada görevsizlik kararı verildikten sonra dosyanın İcra Mahkemesin'de istihkak davası olarak görülmesini sağlamaktır. Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmadan hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi -K A R A R- Dava dilekçesinin içeriğine ve mahkemenin nitelendirmesine göre dava B.K.nun 18. maddesine göre açılan muvazaa hukuksal nedenine dayalı tasarrufun iptali isteğine ilişkin olup hükme yönelik temyiz itirazlarını inceleme görevi Yüksek 4. Hukuk Dairesine ait olmakla dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE 21.10.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi -K A R A R- Mahkemenin nitelendirmesine göre dava, "muvazaa" hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Başkanlar Kurulu Kararı ve Yargıtay Yasasının 14. maddesine göre temyiz inceleme görevi Yüksek 4.Hukuk Dairesine aittir. Bu nedenlerle dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE 09/04/2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Bir başka deyişle muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı trafik sicil kaydının iptali ve tescil isteğinde bulunulması mümkün değildir.Ancak; Türk Borçlar Kanununun 19. maddesinde genel muvazaa “…..tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esas alınır” şeklinde düzenlenmiş olup, sözleşmenin bu biçimde yapıldığı iddiası her türlü delille kanıtlanma olanağına sahiptir. Özellikle, resmi sicillere bağlı tutulan malların muvazaalı devrinde Türk Borçlar Kanunu'nun 19. maddesinin (mülga Borçlar Kanunu'nun 18. maddesi) uygulanabileceği ve muvazaa iddiasının araştırılacağı yasal ve yargısal uygulama gereğidir....
Somut olayda, davacı tarafından mirasçı olmayan kişiye karşı ehliyetsizlik hukuksal nedenine dayalı miras payı oranında açılan tapu iptal ve tescil davasının dinlenme olanağının bulunmadığı, tereke adına dava açılmadığına göre terekeye temsilci tayin edilerek yargılamaya devam edilmesi de pay oranında açılan davanın dinlenmesini mümkün hale getirmeyeceği de açıktır. Bu nedenle ehliyetsizlik hukuksal nedenine dayalı olarak miras payı oranında açılan iptal tescil isteğinin usulden reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Davacının bu yöne değinen temyiz itirazlarının reddine. Davacının, diğer temyiz itirazlarına gelince; Davacı, dava dilekçesinde ehliyetsizlik iddiası yanında muvazaa iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil isteğinde de bulunmuştur....
Mahkemece, davanın BK'nun 19. maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptaline ilişkin olduğu belirtilerek, davanın kabulü ile, ... katta kayıtlı, 8 no'lu bağımsız bölüm olan taşınmazın 09.12.2009 tarihli 12324 yevmiye no'lu satış işleminin muvaazalı olması nedeniyle, dava konusu tasarrufun iptaline, davacının alacak ve ferileri ile sınırlı olmak üzere davacı ... (Baytekin)'e alacağını alabilmesi için dava konusu ... bağımsız bölüm olan taşınmazın haczi ve satışı konusunda cebri icra yetkisi verilmesine karar verilmiş, hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1- Dava, TBK'nun 19.maddesi gereğince muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal istemine ilişkindir. Dosya içeriğinden takip konusu borcun tamamının karardan sonra 21.11.2014 tarihinde ödendiği anlaşılmaktadır....
Davacıların istemi, hem edayı hem de tespit talebini içermektedir. 492 sayılı Harçlar Yasası'nın 16/1. maddesine göre " Müdahalenin men'i, tescil ve tapu kayıt iptali gibi gayrimenkulun aynına taalluk eden davalarda gayrimenkulun değeri nazara alınır." Aynı Yasa'nın 30. maddesine göre ise " Muhakeme sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz."...
